МАҚОЛАЛАР

Абу Мусо Ашъарий Ашъар қабиласига мансуб[1]. Абу Мусо жами 360 ҳадис ривоят қилган бўлиб, бу ҳадисларнинг 49 таси “Саҳиҳайн”да ривоят қилинган, улардан 4 таси Бухорий, 15 таси эса Муслим томонидан мустақил равишда ривоят қилинган[2]. Пайғамбар (а.с.) даврларида Расулуллоҳ (с.а.в.) уни бир денгиз юришида сарийя қўмондони этиб тайинлаган. Пайғамбар (а.с.) Абу …

Абдуллоҳ ибн Масъуд (р.а.) Абдуллоҳ илк мусулмонлардан[1]. Отаси каби ўзи ҳам Бани Зуҳранинг халифаси бўлган[2]. 848 та ҳадис ривоят қилган. “Саҳиҳайн”да 64 та ривояти мавжуд бўлиб, Бухорий 21, Муслим эса мустақил равишда 35 та ҳадисини нақл қилган[3]. Ёшлигида Уқба ибн Абу Муайтнинг қўйларини боққан[4]. Ҳазрати Умар эса уни Куфага ўқитувчи …

Ҳадис илми тарихи ва унинг тадрижий босқичларини ўрганиш, суннат ва ҳадисга нисбатан нохолис билдирилган фикрларга қарши муносиб жавоб бериш зарурий талаблардан биридир. Зеро, ҳадис илми Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) нинг муборак сўзлари Қуръони каримдан кейинги асл манбадир. Ислом шариатига мувофиқ иш тутган олимлар ва барча мусулмонлар бу манбанинг ҳақлиги ва саҳиҳлигини …

Абдуллоҳ ибн Аббос (р.а.) Ҳижратдан уч йил олдин Маккада туғилган[1]. Расулуллоҳ вафот этганларида 13 ёшда[2] бўлган Абдуллоҳ ибн Аббос 1660 ҳадис ривоят қилган. 120 ҳадисини фақат Бухорий, 9 ҳадисини фақат Муслим ривоят қилган, 75 ҳадисини эса ҳам Бухорий, ҳам Муслим биргаликда нақл қилган[3]. Турмушини, отаси Аббос ибн Абдулмутталибнинг узум боғларида …

(Бир ҳадис шарҳи) “Саҳиҳи Муслим”да Оиша розияллоҳу анҳонинг: “Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кўксимга оғритадиган қилиб туртиб қўйдилар”, деган сўзлари келган. Исломга ғарази бўлган баъзи кимсалар ушбу ҳадисни Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга таъна қилиш учун ишлатади. Ваҳоланки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳеч қачон бирор кишига қўл кўтармаганлар. Набий соллаллоҳу алайҳи …

Қуйида ҳадис ривояти билан танилган муксирун (кўп сонли ҳадис ривоят қилган) ва муқиллун (кам сонли ҳадис ривоят қилган)дан бўлган жами ўн етти саҳобанинг туғилиши, ҳадис билан алоқаси, эгаллаган касби, турмуш тарзи ва вафоти ҳақида маълумот беришга ҳаракат қиламиз.   Кўп сонли ҳадис ривоят қилган саҳобалар Абу Ҳурайра (р.а.) Азд қабиласининг …

Бугунги кунда эл танимаган айрим кимсаларнинг ижтимоий тармоқларга чиқиб фатво бераётганини ва баъзилар уларнинг номига ҳатто “фақиҳ” сўзини қўшиб ишлатаётганининг гувоҳи бўлаяпмиз. Ушбу мақоламизда фақиҳ сўзи ва унга боғлиқ маълумотларни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадислари орқали ёритиб, эътиборингизга ҳавола қиламиз. قال حميدُ بنُ عبدِ الرحمان: سمعتُ معاويةَ بنَ أبي سفيانَ …

Пайғамбарлар нубувват сифатларидан ташқари, уларга эргашиш ва ўрнак бўлиш учун инсон сифатидаги хусусиятларга ҳам эгадирлар. Бу инсоний ўзига хослик билан келадиган масъулиятлардан бири эса турмуш тарзларини идора қилишдир. Аллоҳ юборган пайғамбарларнинг ҳам турмушларини таъминлашлари учун касб-ҳунарлари бўлган. Бир нечта мисол келтирсак: Идрис (а.с.) тикувчилик[1], Ҳуд (а.с.) ва Солиҳ (а.с.) савдо …

Аллоҳ таоло одамзодни ҳар доим дин орқали тарбиялаб келган. Уни етказишни Пайғамбарлар зиммасига юклаган. Динларнинг энг мукаммали бўлган исломни етказишда Аллоҳ таоло Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни танлаб олган. Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳар бир сўзлари, феъллари ва турмуш тарзлари биз учун ҳаёт дастуридир. У зотнинг ҳаётлари инсониятга икки дунё саодат йўлини кўрсатиб …

Инсон бошқаларга муҳтож бўлмаслиги ва ризқини таъминлаши учун ҳалол меҳнат қилиши ва бирор касб-ҳунарга эга бўлиши керак. Биз ҳам ўз тадқиқотимизда яшаган асрларида ҳадис илми билан шуғулланган баъзи муҳаддисларнинг кундалик ҳаётда қандай ҳунар билан шуғулланиб ризқ топганлари ҳақида маълумот беришга ҳаракат қилдик. Тадқиқотимиз мақсади касбга эга бўлган муҳаддисларни мақташ ёки …