ҲАДИС

Гўзал хулқ соғлом жамиятнинг тамал тоши ҳисобланади. Унинг аҳамиятини фақат феъл-атвори бузилган ва мўминлар орасида ёмон гаплар ёйилишини хоҳлайдиганлар инкор этади. Ислом яхши хулқли бўлишга чақиради. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам одамларнинг энг гўзал хулқлиси эдилар. У зот Қуръон ахлоқи билан сифатлангандилар. Саҳобалар у зотнинг ҳидояти, салобати ва хулқ-атворларини бизга етказган. …

Садақаи жория – инсон вафотидан кейин ҳам узлуксиз ажру савоби етиб турадиган эзгу амалдир. Бошқача айтганда, киши бу дунёни тарк этганидан кейин ҳам номаи аъмолига савоб ёзилиб туришига сабаб бўладиган ўзига хос инвестиция. Садақаи жориянинг фазилати ва аҳамияти кўплаб ҳадисларда зикр қилинган. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ …

(Бир ҳадис шарҳи) Динимиз инсон шахсиятини шакллантиришда ақлга таяниш, одамларга кўр-кўрона тақлид қилмаслик, ҳар бир чақириққа эргашиб кетавермай мулоҳаза билан иш кўришни муҳим омиллардан деб билади.  عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ «‏ لاَ تَكُونُوا إِمَّعَةً تَقُولُونَ إِنْ أَحْسَنَ النَّاسُ أَحْسَنَّا وَإِنْ ظَلَمُوا ظَلَمْنَا وَلَكِنْ وَطِّنُوا …

Қариндошлик риштаси – бу инсонларни бир-бирига яқин қилиб турадиган, уларни бир оила, бир жамоа қилиб бирлаштирадиган муҳим алоқадир. Унинг аҳамияти беқиёс бўлиб, инсонлар ҳаётида муҳим ўрин тутади ва уларнинг шахсий, ижтимоий ва маънавий ривожланишига катта таъсир кўрсатади. Қариндошлар деганда, авваламбор, ота-она, фарзандлар, ака-укалар, опа сингиллар ва бошқа яқин хеш-ақрабо тушунилади. …

Мамлакатимизда Қуръон, ҳадис, ақида, фиқҳ, тасаввуф каби ислом илмларига оид қимматли асарлар таълиф этган улуғ аждодларимиз илмий меросини ўрганиш янги босқичга чиқди. Бунда Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари ва Ислом цивилизацияси марказининг ташкил этилгани муҳим аҳамиятга эга бўлди. Қайд этиш керакки, шу вақтгача алломаларимиз асарлари якка …

Бугунги кунда илм ривожланиб, билим олиш воситалари кўпайди, улардан турли услуб ва мақсадларда фойдаланиш ҳам кенг оммалашди. Ушбу воситалардан устозсиз, тушуниб-тушунмай маълумот олаётганлар ҳам кўпайиб кетди. Хусусан, диний масалаларда, янада аниқроқ айтсак, ақидавий ва фиқҳий масалаларда бошқа мазҳаб ё оқимлар маълумотларини, далил ва ҳукмларини ўқиб, кўр-кўрона унга амал қилиш анчагина …

Пайғамбарлар нубувват сифатларидан ташқари, уларга эргашиш ва ўрнак бўлиш учун инсон сифатидаги хусусиятларга ҳам эгадирлар. Бу инсоний ўзига хослик билан келадиган масъулиятлардан бири эса турмуш тарзларини идора қилишдир. Аллоҳ юборган пайғамбарларнинг ҳам турмушларини таъминлашлари учун касб-ҳунарлари бўлган. Бир нечта мисол келтирсак: Идрис (а.с.) тикувчилик[1], Ҳуд (а.с.) ва Солиҳ (а.с.) савдо …

Инсон бошқаларга муҳтож бўлмаслиги ва ризқини таъминлаши учун ҳалол меҳнат қилиши ва бирор касб-ҳунарга эга бўлиши керак. Биз ҳам ўз тадқиқотимизда яшаган асрларида ҳадис илми билан шуғулланган баъзи муҳаддисларнинг кундалик ҳаётда қандай ҳунар билан шуғулланиб ризқ топганлари ҳақида маълумот беришга ҳаракат қилдик. Тадқиқотимиз мақсади касбга эга бўлган муҳаддисларни мақташ ёки …

(Бир ҳадис шарҳи) Динимиз инсон шахсиятини шакллантиришда ақлга таяниш, одамларга кўр-кўрона тақлид қилмаслик, ҳар бир чақириққа эргашиб кетавермай мулоҳаза билан иш кўришни муҳим омиллардан деб билади.  عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ «‏ لاَ تَكُونُوا إِمَّعَةً تَقُولُونَ إِنْ أَحْسَنَ النَّاسُ أَحْسَنَّا وَإِنْ ظَلَمُوا ظَلَمْنَا وَلَكِنْ وَطِّنُوا …

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак ҳадислари ҳар бир мусулмон учун Қуръони карим оятлари каби муҳим аҳамиятга эга. Аммо ҳадисларни тўғри таржима қилиш, маъносини таҳлил қилиб, моҳиятини тўғри тушунишга ҳамманинг ҳам илмий салоҳияти етарли эмас. Шу сабабли ота-боболаримиз шаръий масалаларга доир ечимларни оят ва ҳадислардан мустақил равишда ўзлари олишга интилмаган. Аксинча, …