ҲАЛОЛЛИК ВА МАЪРИФАТ

Бир куни кечқурун ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу хизматкори билан оддий кийимда шаҳар айланиб, халқ ҳолидан хабар олаётганди. Бир уй ёнидан ўтаётиб, она билан қизнинг гапини эшитиб қолди. – Қизим, сутга бир оз сув қўшиб юбор, эртага сотамиз. – Онажон, халифа Умар буни ман қилган-ку! – Қизим, халифа бу ерда турибдимики, …

Бир синфдошимизнинг тоғаси ўтган асрнинг 90-йиллари бошида Туркияда таълим олиб келган. Жўрамизникига борган пайтлар у ҳам йўқлаб келиб қолган бўлса, биргалашиб гапга тутамиз. Бир гал Туркияда жамоат транспортидан фойдаланиш тартиби ўша вақтлари қандай бўлгани ҳақида сўзлаб берди: – Энди қизиқ-да. Чипта бекатларда сотилади. Уни сотиб олиб, автобусга фақат олди эшикдан …

Мулоҳаза Халқимиз орасида бир гап бор: “Ҳалол меҳнат қилганнинг баракасини Аллоҳ ўзи берур”. Болалигимиздан яхши биладиган бу ибора шунчаки таскин ёки тасодифан пайдо бўлган нақл эмас, балки авлодлар тажрибасида пишган, ҳаётнинг ўзи билан исботланган ҳақиқатдир. Ҳар бир оилада, ҳар бир маҳаллада, ҳар бир касб-ҳунар соҳибининг тилида айланиб юрадиган бу ғоя …

Ҳаётда ҳалоллик ўта муҳим ўрин тутади. У инсон умри хотиржам, осойишта ва фаровон ўтишига гаровдир, десак, муболаға бўлмайди. Ҳалоллик энг гўзал хислатлардан бўлиб, кўпинча айнан мана шу фазилат орқали инсон ўзгаларнинг меҳр-муҳаббатини қозонади. Ҳалол луқма ва меҳнат билан топилган мол-мулк инсон қалбида хотиржамлик, сокинликни мустаҳкам қилади. Инсон фақат ишга масъулиятли …

Насиба опа шогирди Рухсора билан кўрсатувда қатнашиб, студиядан чиққанида вақт анча кеч бўлганди. Рухсора болаларини боғчадан олишга шошилаётгани учун улар такси олишди. Машина кам, ниҳоят оқ «Некция» тўхтади. Йўл-йўлакай ҳайдовчи ўғлини мактабдан олди, кейин Рухсорани боғча олдида тушириб кетди. Насиба опа уйига етгач, ҳайдовчига йигирма минг деб ўйлаб пул узатди. …

“Қулф очар калитни топиш осон, қалбни очар калитни топиш қийин”, дейдилар. Шу маънода, коррупция деган иллатнинг илдизи қалбда, онгда бўлгани учун унинг калитини маърифатдан излаш лозим. Барчамиз ҳалолликни кучайтириш, адолатни мустаҳкамлаш ҳақида кўп гапирамиз. Бу — замон талаби, одамлар умиди. Шунинг учун Президентимиз давлат раҳбари сифатидаги фаолиятининг илк давриданоқ ҳар …

Жамиятда иқтисодий ривожланиш, ижтимоий-сиёсий ислоҳотлар ё технологик тараққиёт ҳар қанча иллғор кўрсаткичларни намойиш қилмасин, барқарор тараққиётнинг асосий омилларидан бири инсоннинг ички дунёси – юксак маънавияти, ҳалоллиги, виждони бу юксалиш билан ҳамқадам бўлмаса, алалоқибат барчаси инқироз билан тугайди. Маънавий яхлитлик қарор топмаган, умуммиллий миқёсдаги муштарак мақсад ва ғоялар атрофида жипслик ва …

Бугунги глобаллашув даврида коррупция инсоният олдида турган энг катта муаммолардан бири бўлиб қолмоқда. Бу иллат давлат бошқарувини заифлаштиради, иқтисодий ривожланишни сусайтиради ва жамиятда адолатсизликни кучайтиради. Коррупция инсоният тараққиётига жиддий тўсиқ бўлаётган салбий иллатлар орасида энг хавфли ижтимоий офат сифатида қаралади. «Коррупция» атамаси лотинча «corruptio» сўзидан олинган бўлиб, «бузмоқ», «порахўрлик», «мансабни …

Аллоҳнинг ҳукми билан инсонлар моддий имкониятларига кўра турли тоифаларга бўлинди. Албатта, Аллоҳ барчани бой қилишга қодир бўла туриб, уларни бой ва камбағал қилиб қўйишида жуда кўп ҳикмат бор. Аллоҳ баъзиларга ризқни кенг ва баъзиларга тор қилиб берганидаги асосий ҳикматлардан бирини баён қилиб бундай деган: “Агар Аллоҳ бандаларининг ризқларини кенг-мўл қилиб …

Тижорат, бу ҳақида кўплаб сўзлар айтилган. Шундай бўлса-да, тижорат (байъун) – савдо-сотиқ кўпчилик томонидан эътиборга молик ва оммага маҳбуб мавзудир, чунки у инсонга моддий ва маънавий фойда келтирувчи воситалардан биридир. Жумладан, бизнинг ҳаниф динимизда ҳам тижоратга жуда катта эътибор берилган. Қуръони каримда “тижорат” калимасини ҳақиқий ва мажозий маъноларда ўндан ортиқ …