МАҚОЛАЛАР

Самарқанд шаҳри ўзининг қадимийлиги ва бетакрорлиги билан ажралиб туради. У ўзининг салкам уч минг йиллик тарихини ўзида мужассамлаштирган. Ўз тарихининг турли йилларида бунёд этилган муҳташам бинолар шаҳар кўринишига зеб бағишлайди. Ана шундай муҳташам иншоотлардан бири Улуғбек мадрасасидир. У ўзининг маҳобатлилиги, ноёб меъморий хусусияти, бой қурилиши ва таъмирлаш тарихи билан ажралиб …

Маълумки, диний бағрикенгликни таъминлаш, уни қонуний асосларини мустаҳкамлаш ҳар бир мамлакат учун долзарб ҳисобланади. Ўзбекистон кўп конфессияли мамлакат бўлиб, унда истиқомат қиладиган 130 дан ортиқ миллат ва элат вакиллари 16 конфессияга амал қилади. Шу сабабдан, турли дин вакиллари ўртасида ўзаро ҳурмат руҳини қарор топтириш Ўзбекистон учун ҳам муҳим аҳамиятга эга. …

Парвардигори олам бир-бирини тушунсин, бир-бирига ёрдами тегсин ва аҳил яшасин деб, инсонларни бир-бирига дўст-биродар қилиб қўйди. Инсон ҳаётида чин дўстларнинг кўп бўлиши унинг бахтидир. Бунда инсоннинг гўзал одоби ва комил ахлоқи муҳим ўрин тутади. Пайғамбар алайҳиссалом Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳуга: “Эй Абу Ҳурайра! Гўзал ахлоқли, чиройли одобли бўлгин”, дедилар. Абу …

Ислом дини инсон ҳаётининг ҳар бир жабҳасини ўзида мужассам этган, ҳар замонга мос эзгуликка асосланган бағрикенг, мўътадил диндир. Ислом фақат диний аҳкомлардан иборат бўлган дин эмас, балки у жамият маънавияти ва маърифатини шакллантирувчи ҳамда камолга етказувчи ҳамда унинг ижтимоий-сиёсий, руҳий-маънавий талабларини қондирувчи диндир. Аммо, исломий арконларнинг ижроси баробарида инсон диний …

Ҳар бир диний таълимотда бўлгани каби, ислом динида ҳам, мусулмонларнинг ибодат қилишлари учун махсус ибодатхона мавжуд. У масжид (мачит) деб номланади. Масжид مسجد))  сўзи араб тилидан олинган бўлиб, сажда қилинадиган жой деган маънони англатади [3: 298.]. Истилоҳда эса, масжид деб мусулмонлар жамоат бўлиб намоз ўқийдиган ибодатхонага айтилади. Масжидлар асосан, кундалик …

Марказий Осиёдан етишиб чиққан алломалар, мутафаккирлар ва ислом илмларининг билимдонлари турли исломий фанлар бўйича баракали ижод қилганлар. Тафсир илмида Абуллайс Самарқандий, Абулбаракот Насафий, Абу Ҳафс Насафий, Маҳмуд Замахшарий; фиқҳ илмида Абу Ҳафси Кабир, Бурҳониддин Марғиноний, Абу Бакр Косоний, Убайдуллоҳ ибн Масъуд ибн Тож аш-шариъа Бухорий; калом ва ақида илмида Абу …

Марказий Осиёдан етишиб чиққан мутафаккирлар ичида ўзининг бой бадиий-эстетик мероси билан келажак авлодларга ноёб асарлар қолдирган давлат арбоби, шоир Алишер Навоийни бутун дунё аҳли яхши билади. Бугунги кунда Ўзбекистонда шоир бадиий ижодидан баҳра олмаган инсон топилмаса керак. Унинг бой эстетик меросини миллий ғоя ва қадриятлар билан уйғун равишда ўрганиш борасида …

Биз глобаллашув жараёнлари шиддат билан ривожланиб бораётган XXI асрда, цивилизациялар, маданиятлар, қадриятлар бир-бирига яқинлашаётган, бир-бирини англаётган, бир-бири билан мусобақалашаётган бир даврда яшамоқдамиз. Масаланинг асл моҳиятини ўз манфаатлари доирасида тушунувчи айрим сиёсатчилар “цивилизациялар тўқнашуви” рўй бермоқда, деб ваҳима солишга уринмоқда. Аслида дунё цивилизациялари энди-энди бири-бирини тушуна бошламоқда. Бу жараёнга қаршилик кўрсатаётган …

Инсон қалбини гўзал қиладиган, инсонийлик ҳис-туйғуларини уйғотадиган нарса бу – маънавият. Маънавият, гарчи у барча одамларга хос бўлса-да, ҳеч ўзгармайдиган, доимий ўлчам деб бўлмайди. Юксак маънавийлик Ўзбекистон халқи интилаётган устувор мақсадлардан биридир. Юртимизда жамиятни тубдан янги асосда қуриш ва уни ҳар томонлама ривожлантириш, халқнинг дунёқараши ва шу билан биргаликда маънавияти …

Бугунги дунё илмий жамоатчилиги эътироф этаётган асосий ижтимоий воқеликлардан бири илм-фан ва ислом дини тамаддунига ўзларининг бетакрор ҳиссасини қўшган Марказий Осиёлик олиму мутафаккирларнинг маънавий меросидир. “Маълумки, қадимий маданият ва цивилизациялар чорраҳаси бўлган юртимиз заминидан ўрта асрларда минглаб олиму уламолар, буюк мутафаккир ва шоирлар, азиз авлиёлар етишиб чиққан”[1]. Марказий Осиёлик олимлар …