Home / МАҚОЛАЛАР (page 56)

МАҚОЛАЛАР

ЎзР ФА АБУ РАЙҲОН БЕРУНИЙ НОМИДАГИ ШАРҚШУНОСЛИК ИНСТИТУТИ ҚЎЛЁЗМАЛАР ФОНДИДАГИ ТАЖВИД ИЛМИГА ОИД МАНБАЛАР

Марказий Осиёдан етишиб чиққан алломалар, мутафаккирлар ва ислом илмларининг билимдонлари турли исломий фанлар бўйича баракали ижод қилганлар. Тафсир илмида Абуллайс Самарқандий, Абулбаракот Насафий, Абу Ҳафс Насафий, Маҳмуд Замахшарий; фиқҳ илмида Абу Ҳафси Кабир, Бурҳониддин Марғиноний, Абу Бакр Косоний, Убайдуллоҳ ибн Масъуд ибн Тож аш-шариъа Бухорий; калом ва ақида илмида Абу …

Батафсил

АЛИШЕР НАВОИЙНИНГ ЭСТЕТИК МЕРОСИДА МИЛЛИЙ ҒОЯ МАСАЛАЛАРИНИНГ ФАЛСАФИЙ ТАҲЛИЛИ

Марказий Осиёдан етишиб чиққан мутафаккирлар ичида ўзининг бой бадиий-эстетик мероси билан келажак авлодларга ноёб асарлар қолдирган давлат арбоби, шоир Алишер Навоийни бутун дунё аҳли яхши билади. Бугунги кунда Ўзбекистонда шоир бадиий ижодидан баҳра олмаган инсон топилмаса керак. Унинг бой эстетик меросини миллий ғоя ва қадриятлар билан уйғун равишда ўрганиш борасида …

Батафсил

ЦИВИЛИЗАЦИЯЛАРАРО МУЛОҚОТНИНГ ФАЛСАФИЙ-СИНЕРГЕТИК МОҲИЯТИ

Биз глобаллашув жараёнлари шиддат билан ривожланиб бораётган XXI асрда, цивилизациялар, маданиятлар, қадриятлар бир-бирига яқинлашаётган, бир-бирини англаётган, бир-бири билан мусобақалашаётган бир даврда яшамоқдамиз. Масаланинг асл моҳиятини ўз манфаатлари доирасида тушунувчи айрим сиёсатчилар “цивилизациялар тўқнашуви” рўй бермоқда, деб ваҳима солишга уринмоқда. Аслида дунё цивилизациялари энди-энди бири-бирини тушуна бошламоқда. Бу жараёнга қаршилик кўрсатаётган …

Батафсил

ИНСОН МАЪНАВИЯТИНИ ШАКЛЛАНИШИДА ШАРҚ МУТАФАККИРЛАРИНИНГ  БУЮК ХИЗМАТЛАРИ

Инсон қалбини гўзал қиладиган, инсонийлик ҳис-туйғуларини уйғотадиган нарса бу – маънавият. Маънавият, гарчи у барча одамларга хос бўлса-да, ҳеч ўзгармайдиган, доимий ўлчам деб бўлмайди. Юксак маънавийлик Ўзбекистон халқи интилаётган устувор мақсадлардан биридир. Юртимизда жамиятни тубдан янги асосда қуриш ва уни ҳар томонлама ривожлантириш, халқнинг дунёқараши ва шу билан биргаликда маънавияти …

Батафсил

САЪДУДДИН ТАФТАЗОНИЙ “ШАРҲ АЛ-АҚОИД” АСАРИНИНГ ЁЗИЛИШ ТАРИХИ ВА ИЖТИМОИЙ ЗАРУРАТИ

Бугунги дунё илмий жамоатчилиги эътироф этаётган асосий ижтимоий воқеликлардан бири илм-фан ва ислом дини тамаддунига ўзларининг бетакрор ҳиссасини қўшган Марказий Осиёлик олиму мутафаккирларнинг маънавий меросидир. “Маълумки, қадимий маданият ва цивилизациялар чорраҳаси бўлган юртимиз заминидан ўрта асрларда минглаб олиму уламолар, буюк мутафаккир ва шоирлар, азиз авлиёлар етишиб чиққан”[1]. Марказий Осиёлик олимлар …

Батафсил

АЛЛОМАНИНГ ОНАСИ

Ислом динида фарзанд тарбияси ибодат даражасидаги амаллар қаторига киради. Шу сабабли донишманд ота-боболаримиз, оқила оналаримиз фарзанд тарбиясига алоҳида эътибор берган. Тарихга назар ташласак, бунга жуда кўп мисолларни кўрамиз. Жумладан, муҳаддислар султони Имом Бухорийнинг буюк олим бўлиб етишишида ота-онасининг улкан хизматлари, узоқ йиллик машаққатлари мужассамдир. Имом Бухорийнинг отаси Исмоил ибн Иброҳим …

Батафсил

ТАСАВВУФДА БАҲОУДДИН НАҚШБАНДНИНГ ИСЛОҲОТЧИЛИК ФАОЛИЯТИ

Ўн иккинчи ва ўн бешинчи асрларда Ўрта Осиё халқлари орасидан Шарқ ирфоний тафаккури тараққиётига улкан ҳисса қўшган бир тизим мутафаккир мутасаввифлар етишиб чиқди. Бу даврларда Мовароуннаҳр ва Хуросонда тасаввуфнинг яссавия, кубравия, қодирия ва, айниқса нақшбандия тариқати маънавий ҳаётда муҳим роль ўйнаганлиги тарихдан маълум. Исломий аҳкомлар ўчоғи Бухородан етишиб чиққан Баҳоуддин …

Батафсил

«ТЕМУР ТУЗУКЛАРИ»: ОДИЛЛИК ВА АДОЛАТ, ҲУҚУҚ ВА МАЪНАВИЯТ

Тузук нима? «Тузук» сўзининг луғавий маъноси қонун-қоидалар тўплами, низом, деган маъноларни англатади. Бошқача айтганда, тузук — конституция (лотинча «Constitution» — тузилиш, тузук), яъни давлатнинг Асосий қонуни. Шу маънода «Темур тузуклари» Шарқ ва Осиё мамлакатлари цивилизациясига хос алоҳида шаклдаги конституциявий ҳужжат хусусиятига эга бўлиб, Марказий Осиё минтақаси халқлари тақдирига шариат қонунлари …

Батафсил

Таровиҳ намози қандай ўқилади?

Хабарингиз бор, 1 апрелдан бошлаб таровиҳ намози ўқилмоқда. Таровиҳ намози қандай намоз ва унинг ўқилиш тартиби қандай? Таровиҳ – истироҳат маъносидаги «тарвиҳа» сўзининг кўплигидир. Тўрт ракат ўқиб, ортидан дам олингани учун бу намоз шундай номланган. Рамазон ойи фазилатларга бойдир. Унинг фазилатларидан бири ой давомида хуфтон намозидан кейин таровиҳ намози ўқишдир. …

Батафсил

БАҒРИКЕНГЛИК ВА ТИНЧЛИК – ТАРАҚҚИЁТ ВА ФАРОВОНЛИК ОМИЛИ

Маълумки, Ўрта Осиё, хусусан, Ўзбекистон ҳудуди қадим асрлардан турли маданият, тил, урф-одат, турмуш тарзига эга бўлган, хилма-хил динларга эътиқод қилувчи, бир-бирига ўхшаш бўлмаган кўплаб халқлар яшаб келаётган минтақадир. Ўзбекистон ҳудуди жуғрофий нуқтаи назаридан муҳим савдо йўллари чорраҳасида жойлашгани, бу заминдаги салтанатлар кўплаб давлатлар билан иқтисодий алоқалар қилгани маҳаллий халқларнинг диний …

Батафсил