МАҚОЛА

Ҳозирги глобаллашув жараёнида тинчлик дини – исломни инсонларга нотўғри талқин қилаётган гуруҳлар унга туҳмат тошлари отилишига сабабчи бўлмоқда. Дин ниқоби остида фаолият юритаётган оқимлар, партия ва ташкилотлар муқаддас динимиз ва миллий қадриятларимизга катта зарар келтирмоқда. Шу ва бошқа кўплаб омиллар ислом ҳақида қўпорувчилик билан боғлиқ нотўғри тушунчаларни шакллантирди. Баъзи гуруҳлар …

Қуръони карим бизга қадимда яшаб ўтган умматлар ва уларнинг ҳолати ҳақида хабар берган. Улар Аллоҳ таоло томонидан ато этилган тинч-хотиржам ва фаровон ҳаётда яшаган. Сўнгра Парвардигори берган неъматларга ношукрлик қилиб, турли хил азобга дучор бўлган. Яъни, бошларига келган азобга ўзларининг ношукрлиги ва кофирлиги сабаб бўлган. Қуръони каримдаги Нуҳ алайҳиссаломдан саййидимиз …

Инсоният яратилганидан буён икки ғоя орасида яшаб келмоқда. Бир-бирига зид бу ғояларнинг бири бунёдкор, иккинчиси вайронкор. Бунёдкор ғоя билан инсонлар катта ютуқларга эришган. У барқарор бўлган жамиятда дунё халқлари бир-бирига билан бағрикенглик муносабатида бўлганлар, ҳамжиҳатликда ҳаёт кечирганлар. Ҳатто қариндошлик ришталарини боғлаганлар. Бунинг акси бўлган вайронкор ғоя ҳамма вақт жамиятдаги тинчлик …

Инсоният умр давомида эзгу мақсадларга эришиш учун доимо саъй-ҳаракатда бўлади. Орзу-умиди рўёби, фарзандлари камолотини кўриши учун энг зарур омил бу шубҳасиз тинчлик ва осойишталикдир. Бугунги глобаллашув жараёни ҳар биримиздан юрт тараққиёти, авлодлар келажаги ва жамиятнинг эртанги куни учун қайғуриш, тинч ва осойишта ҳаётга рахна солаётган турли таҳдидларга биргаликда курашишни тақозо …

Ислом дини инсонларни илм, ҳамжиҳатлик ва аҳилликка чорлайди. Улар орасида жоҳиллик, фирқаланиш ва ўзаро келишмовчилик келтириб чиқарадиган ҳар қандай ғоя, қараш ва чақириқларни кескин қоралайди. Ахборот асри бўлмиш ҳозирги кунларда ҳар хил радикал ва экстремистик ғоя эгалари мусулмонларни ўн тўрт асрдан бери амалда бўлиб келган тўрт фиқҳий мазҳаб уламоларининг асарлари …

Дин – арабча сўз бўлиб, “эътиқодга эҳтиёжли ҳар бир инсоннинг талабини қондиришни ўзида мужассам этувчи” деган маънони англатади. Ислом динининг ақидавий асоси Аллоҳ таолога, пайғамбарларга, фаришталарга, муқаддас китобларга, охиратга, барча яхшилик ва ёмонлик Яратганнинг иродаси билан бўлишига ишонмоқдир. Мутлақ олганда, дин эзгулик манбаи ҳисобланади. Аммо соф исломий эътиқод нотўғри талқин …

Ким имоннинг олти рукнини қалби билан тасдиқлаб, тили билан иқрор бўлса, у ҳақиқий мўминдир. Аллоҳ таоло: ﴿أأُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا﴾   “Ана ўшалар ҳақиқий мўминлардир”[1], деган. Ҳеч бир мўмин “Иншааллоҳ, мен мўминман” дейиши жоиз эмас. Бу худди “Иншааллоҳ (Худо хоҳласа) мен тирикман ёки иншааллоҳ мен ёш йигитман”, дейиш жоиз бўлмаганига …

Ихтилоф луғатда “ҳар хиллик” деган маънони англатади. Шаръий истилоҳда эса мужтаҳидларнинг бирор фиқҳий масалада ҳар хил қарашлари тушунилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шуни назарда тутиб: “Олимларнинг ихтилофи умматим учун раҳматдир”, деганлар.  Ислом оламида мазҳаб (барча фиқҳий масалаларнинг ечими жамлаган дастур)лар тўрттадан ошмайди. Улар ҳанафий, шофеъий, моликий ва ҳанбалий мазҳабларидир. Мана …

“Ҳижрат” сўзи луғатда “тарк этмоқ” маъносини англатади. Шаръий истилоҳда эса, мусулмон одамнинг жони ва динини асраш учун ватанини тарк этиши тушунилади. Имом Бухорийнинг “Саҳиҳул Бухорий” асаридаги биринчи ҳадисда бу маъно очиқ ифодаланган.  Умар ибн Хаттобдан ривоят қилинади:  “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бундай деганларини эшитдим: “Албатта, амаллар ниятларга боғлиқдир ва …

Ислом тарихига назар солинса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам даврида ҳам, саҳобаи киромлар даврида ҳам “Аллоҳ таоло осмондами, ердами?” деган саволга ўрин йўқ эди. Чунки мусулмонлар Аллоҳ таолони Қуръон ва ҳадис асосида танир эди. Кейинги салаф уламолар ҳам эътиқоддан чалғитувчи ақидавий масалаларни оммага кўтариб чиқишдан ўзларини сақлаган. Тавҳидга оид масалаларда илмсиз …