МАҚОЛАЛАР

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уммат учун вафот этган кишини дафн қилиш тартиби борасида буюк бир намунани суннат қилиб қолдирдилар. Бу анъана ҳозиргача ўзгармасдан давом этиб келмоқда. Бунга кўра, маййит (вафот этган киши) жаноза ўқиш учун келтирилганда имом: “Дунёдан ўтган марҳум ҳоли ҳаётда билиб-билмай бирортамизнинг кўнглимизни оғритган бўлса, ҳамма розими?” деб …

Бир ҳадис шарҳи Инсон бошқалар билан муомалада самимий, очиқкўнгил бўлиши керак. Бу ришталар муcтаҳкамлиги ва жамият бирдамлигининг муҳим омилидир. Унинг зидди бўлган иккиюзламачилик, мунофиқлик одамлар орасини бузадиган, жамиятда парокандалик пайдо қиладиган, инсонларнинг бир-бирига ишончини йўқотадиган разил иллатлардир. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: »آيَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ: …

Бир ҳадис шарҳи Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ёмон ахлоқдан сақланишга буюрганлари каби, чиройли хулққа эга бўлиш учун ҳаракат қилишга чақирганлар.    عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّه صلى الله عليه وسلم خَصْلَتَانِ لاَ تَجْتَمِعَانِ فِي مُنَافِقٍ حُسْنُ سَمْتٍ وَلاَ فِقْهٌ فِي الدِّينِ Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ …

Саудия Арабистонининг Мадина шаҳрида жойлашган Масжидун набавия кутубхонаси 1933 йилда Подшоҳ Абдуазиз Сауд ташаббуси билан ташкил қилинган[1]. Унда ислом илмлари ривожига улкан ҳисса қўшган алломаларнинг турли соҳаларга оид асарлари ва тарихий ҳужжатлар сақланади. Мазкур кутубхонада “Саҳиҳул Бухорий”нинг йигирмадан зиёд қўлёзма ва тошбосма нусхаси ҳам бор. Қуйида шу нусхалардан бири, кутубхона …

Тўртинчи дарс. Ота-онанинг ҳақлари Эй ўғлим! Қанчалик ота-онанг хизматида бўлиб машаққат чексанг-да, уларнинг сенда ҳақлари жуда кўплигини доим ёдингда тут. ﴿فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا﴾ ﴿وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا﴾ “(Эй инсон!) Агар уларнинг бири ёки иккиси ҳузурингда …

Бир ҳадис шарҳи Дарҳақиқат, илм Аллоҳ таолонинг бандаларига берган энг гўзал атоси, бебаҳо неъмати лутфу-марҳаматидир. Зеро, унинг сабабидан инсон Аллоҳни, унинг Расулини, ҳалол-ҳаромни, бу дунёга нима мақсадда келганини англайди. Натижада ҳаёти давомида Унинг розилигини истаб иш юритади. Дунёнинг тараққий этиши, инсоният фаровон ҳаёт кечиришининг негизида ҳам илм ётади. Муқаддас ислом …

Жамиятдаги иллатларни бартараф этишнинг йўлларидан бири мусулмонлар жамоаси яхшиликка буюриш ва ёмонликдан қайтариш ишларида ҳамоҳанг бўлишлари лозим. Аллоҳ таоло: [وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ] “Сизлардан яхшиликка даъват этадиган, амри маъруф ва наҳйи мункар ишларини олиб борадиган (бир) уммат бўлсин! Айнан улар …

Бир ҳадис шарҳи Имом Бухорийнинг “Саҳиҳул Бухорий” тўпламида келган ҳадислар ҳаётнинг барча жабҳаларини қамраб олади. Шулардан бири ота-онага яхшилик қилиш ҳақидаги ҳадислардир. Уламолар шундай ҳадиси шарифлардан бирини қандай шарҳлаганини ва унда баён этилган одоб-ахлоққа оид масалаларни кўриб чиқсак. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг …

Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳнинг “Ал-Жомеъ ас-Саҳиҳ” асари нусхалари Дунёнинг турли мамлакатлари кутубхоналарида сақланмоқда. Жумладан, АҚШнинг Мичиган кутубхонасида ушбу асарнинг “Ваҳийнинг бошланиши” бобидан “Саҳобаларнинг фазилати” бобидаги 3758-ҳадисгача бўлган қисми нусхаси сақланиб келаётганини аввалги мақоламизда баён қилган эдик. Навбатдаги ноёб нусха “Ваҳийнинг бошланиш китоби” бобидаги 1-ҳадисдан бошланиб, “Дуолар китоби” бобидаги 7563-ҳадис билан …

Мазкур “Сулосиётул Бухорий”нинг муқаддимаси Ибн Ҳажар Асқалонийнинг (1372/1449 й.) муқаддимасидаги жумлалар билан бошланган. Ибн Ҳажар Асқалоний “Ал-Жомиъ ас-саҳиҳ”нинг энг машҳур шарҳларидан бири “Фатҳул Борий”нинг муаллифидир. У зот қоҳиралик бўлиб, халқ орасида шофеий мазҳабининг таниқли олими, муҳаддис ва муаррих сифатида танилган. Ибн Ҳажар Асқалоний “Фатҳул Борий”дан ташқари “Ад-Дурарул комина”, “Лисонул мезон”, …