МАҚОЛАЛАР

Дунёнинг турли мамлакатлари кутубхоналарида Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳнинг “Ал-Жомеъ ас-Саҳиҳ” асари нусхалари сақланмоқда. Жумладан, Американинг Мичиган кутубхонасида ҳам ушбу асарнинг “Ваҳийнинг бошланиши” бобидан “Саҳобаларнинг фазилати” қисмидаги 3758-ҳадисгача бўлган нусхаси сақланиб келмоқда. Китоб тўлиқ ҳолатда бўлиб, бошланиши (басмаласи) ва муқаддимаси 4 бетни ташкил қилади. Асар араб тилида ёзилган ва илк боби …

Маълумки, ҳозирги кунда дунё миқёсида ислом дини нуфузи ортиб бормоқда. Қуръони каримни ўрганиш ва унга амал қилиш мусулмонлар кундалик ҳаётида янада мустаҳкам қарор топмоқда. Бу эса дунёдаги айрим динимиз душманларига ёқмаслиги табиий. Шу сабабдан муқаддас динимизга тош отувчилар ҳам кўпаймоқда. Айниқса, динимиз тараққиётига улкан ҳисса қўшган алломалар ҳақида турли уйдирма …

Бугунги кунда эл танимаган айрим кимсаларнинг ижтимоий тармоқларга чиқиб фатво бераётганини ва баъзилар уларнинг номига ҳатто “фақиҳ” сўзини қўшиб ишлатаётганининг гувоҳи бўлаяпмиз. Ушбу мақоламизда фақиҳ сўзи ва унга боғлиқ маълумотларни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадислари орқали ёритиб, эътиборингизга ҳавола қиламиз. قال حميدُ بنُ عبدِ الرحمان: سمعتُ معاويةَ بنَ أبي سفيانَ …

“Муҳаддис” деган ном Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак ҳадисларини ёд олиб, бошқаларга тўлиқ етказиб берувчига нисбатан қўлланишининг ўзи ҳам бу тоифага мансуб одам юксак фазилат эгаси эканини кўрсатиб туради. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўзлари шунчаки оддий сўзлар эмас, балки инсониятни куфр зулматидан имон нурига олиб чиқиш, улуғ хулқларни камолга …

Аллоҳ таоло одамзодни ҳар доим дин орқали тарбиялаб келган. Уни етказишни Пайғамбарлар зиммасига юклаган. Динларнинг энг мукаммали бўлган исломни етказишда Аллоҳ таоло Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни танлаб олган. Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳар бир сўзлари, феъллари ва турмуш тарзлари биз учун ҳаёт дастуридир. У зотнинг ҳаётлари инсониятга икки дунё саодат йўлини кўрсатиб …

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам билан минглаб инсонлар ҳамсуҳбат бўлган. Бироқ уларнинг барчаси ҳам саҳоба бўлиш бахтига мушарраф бўлмаган, чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни пайғамбарлик даврларида кўрган, у зот билан ҳамсуҳбат бўлган ва имон келтириб, мўмин ҳолида вафот этганларгина саҳоба дейилади. Саҳобаларни фақат яхши сифат ва яхши ном билан тилга …

Ҳар доим одамлар орасини ислоҳ қилишга уриниш ва самарали воситачилик қилиш улуғ мақсад ва ижобий натижаларни рўёбга чиқаришда энг таъсирли йўлдир. Бу икки томонни ислоҳ қилишда куч ишлатишдан кўра кўпроқ самара берган. Чунки куч-қувватнинг таъсири тез кетади. Аммо яхши саъй-ҳаракатнинг таъсири инсон қалбидаги гина-кудуратни суғуриб олишга, одамларнинг бир-биридан рози бўлиб …

Дарҳақиқат, мусулмонлар ўзларидан олдинги умматлардан ҳеч бирига берилмаган ўзларига хос буюк хислат ва фазилат соҳибидирлар. У ҳам бўлса, исноддир.[1] Шунинг учун ҳар бир авлод вакиллари ўзларидан кейингиларга илмни иснод орқали нақл қилиб беришган. Иснод борасида Ибн Сирин (ваф.110/728) бундай деган: «Ҳақиқатан, бу илм диндир. Шундай экан, сиз ўз динингизни кимдан ўрганаётганингиз …

Имом Бухорий ўзининг “Саҳиҳул Бухорий” китобини ўз қўллари билан ёзган. Сўнгра, уни ҳадис ўрганадиган кўплаб шогирдларига ўқиб ва ривоят қилиб берган. “Саҳиҳул Бухорий” китобини Имом Бухорийнинг ўзидан жуда кўплаб талабалар эшитган. Бу ҳақида Имом Бухорийнинг энг машҳур шогирдларидан бири Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Юсуф Фирабрий (ваф. 320 ҳ.): “Муҳаммад ибн …

Имом Бухорий раҳимаҳуллоҳ илмнинг бир неча йўналишларида кўплаб китоблар ёзганини биламиз. У кишининг машҳур ва ҳажми жуда катта бўлган китобларидан бири “Тарихул кабир” китобидир. Имом Бухорийнинг “Тарихул кабир” китоби Ислом динида ёзилган китобларнинг улуғроғи ва ровийлар тарихи ҳақида энг биринчи таълиф этилган китоблардан биридир. Имом Бухорийдан кейин келган ҳар қандай …