Маънавий ва диний қадриятларимиз тарихан уйғун ҳолда ривожланиб такомиллашиб борган. Айниқса, маънавий қадриятлар ривожида анъанавий исломнинг ўзига хос ўрни бор. Инсоний фазилатларнинг энг юқори чўққиси, шубҳасиз, одоб дурдоналаридир. Хусусан, бугунги кунда комил инсонни камол топтиришда маънавий қадриятларнинг аҳамияти беқиёс. Бу борада, миллатимизнинг маънавий қадриятлари ҳақида гап кетганда узоқ асрлар қаърида …
Батафсил“ИМОМ БАҲРА ОТА” ЗИЁРАТГОҲИДАГИ ЭПИГРАФИК МАНБАЛАР
Буюк Ипак йўлининг марказий тармоқлари Самарқанд Суғди орқали ўтгани боис марказий Суғдда жойлашган Дабусия шаҳри қадимда халқаро савдо-сотиқ муносабатларида муҳим ўрин тутган. Дабусияда нафақат савдо-сотиқ, балки меъморлик, ҳунармандлик, тўқимачилик, кулоллик ва деҳқончилик каби соҳалар ҳам анча ривож топган. Жумладан, ипдан тўқилган “ведарий” навли матоси жаҳон бозорларида жуда харидоргир бўлган. Бу …
БатафсилСАБР ВА ТАҚВО – ИККИ ДУНЁ САОДАТИ
Аллоҳ таоло барча маҳлуқотлар орасида инсонни энг азиз ва мукаррам қилиб яратди. Инсонлар орасидан имонли, тақволи, сабрли ва солиҳ бандаларини ҳидоят сари йўллади. “Эй имон келтирганлар, сабр қилинглар, сабрда устун бўлинглар ва доимо курашга шай бўлиб туринглар, Аллоҳдан қўрқинглар, шундагина нажот топасизлар” (“Оли Имрон” сураси, 200–оят). Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг …
БатафсилИМОМ БУХОРИЙНИНГ БУЮК ОЛИМ БЎЛИБ ЕТИШИШИДА ОТА-ОНАСИНИНГ ЎРНИ ВА ХИЗМАТЛАРИ
Ислом динида фарзанд тарбияси ибодат даражасидаги амаллар қаторига киради. Шу сабабли донишманд ота-боболаримиз, оқила оналаримиз фарзанд тарбиясига алоҳида эътибор бериб келган. Тарихга назар ташласак, бунга жуда кўп мисолларни кўрамиз. Жумладан, муҳаддислар султони Имом Бухорийнинг буюк олим бўлиб етишишида ота-онасининг улкан хизматлари, узоқ йиллик машаққатлари мужассамдир. Имом Бухорийнинг отаси Исмоил ибн …
Батафсил“КИТОБУТ ТАВҲИД” – АДАШГАН ОҚИМЛАРГА ҚАРШИ ТУРИШДА МУСТАҲКАМ ҚАЛЪА(2-қисм)
Имом Мотуридий Аллоҳга макон исбот қиладиганларга раддия бериб бундай дейди: “Аҳли ислом Аллоҳга макон исбот қилиш қилмаслик борасида ихтилоф қилди. Баъзилар: “Аллоҳ Аршнинг устида қарор топган”, деб даъво қилди. Уларнинг наздида Арш фаришталар кўтариб турадиган тахт ҳисобланади. Улар ўз сўзларига “Раҳмон Арш устига истиво қилди” (Тоҳа сураси, 5-оят), оятини ва …
Батафсил“КИТОБУТ ТАВҲИД” – АДАШГАН ОҚИМЛАРГА ҚАРШИ ТУРИШДА МУСТАҲКАМ ҚАЛЪА
Сир эмаски, ҳозирги кунларда дунё мусулмонларининг тўқсон фоизидан кўпроғи эргашаётган аҳли сунна вал жамоага мансуб мотуридийлик ва ашъарийлик йўналишларига турли оқимлар томонидан мафкуравий ҳужумлар ташкил қилинмоқда. Улар нима қилиб бўлса ҳам мусулмонларни ҳақ йўлдан оздириб, ўзига тобеъ қилишни истаётгани аста-секин ҳаммага маълум бўлиб бораётган бўлса-да, халқимиз орасида ушбу адашган тоифаларга …
БатафсилИСЛОМДА ДЎСТЛИК БИРОДАРЛИК МЕЗОНЛАРИ ТАЛҚИНИ (2-қисм)
Мусулмон киши муқаддас динимиз тарғиб қилган мана шундай дўстликни, орадаги итттифоқни бузишга интиладиган, асли нотаниш, мақсади фосид кимсалар ҳам борлигини алоҳидда ёдда тутиши лозим. Ундайларнинг хабарларидан эҳтиёт бўлиш кераклиги Қуръони каримда ҳам алоҳида таъкидланган: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا …
БатафсилБўрилар экотизимда қандай ўрин тутади? ёки бир қўриқхона мисолида Аллоҳ таолонинг илми ва ҳикматидан бир нишона
Дунёда ҳар бир жонзотнинг ўз ўрни ва вазифаси бор. Ҳашоратми, ҳайвонми, қушми эканлигидан қатъи назар, Ҳақ таолонинг қудрати билан уларнинг ҳаммаси ўз зиммасидагини бажаради. Улар ҳатто инсон зотига берилмаган айрим имкониятлар билан қуролланган. Қабр ёнида ўтлаётган чорва баъзан ўз-ўзидан ҳуркиб кетиши шунга бир мисолдир. Яъни, махлуқот инсон эшитмайдиган овозларни эшитади, …
БатафсилИЛМ ТАЛАБИДАГИ САФАРЛАР ИБТИДОСИ
Илм ўрганиш исломнинг шиори бўлиб, инсониятнинг энг юқори поғонага кўтарилиш воситасидир. Ислом илм талаб қилишга ундайди, уламоларнинг зикрини улуғлайди ва илмга интилишни ибодат деб билади. Илм талабида сафар қилиш билим олишнинг энг муҳим сабабларидан бири саналади. Билим олиш фазилат, шон-шарафдир. Ҳаётини шунга сарфлаган киши ҳеч қачон ютқазмайди, унинг илми умри …
БатафсилИСЛОМДА ДЎСТЛИК-БИРОДАРЛИК МЕЗОНЛАРИ ТАЛҚИНИ
“Мўминлар бир-бирига ака-укадирлар”, деб айтган Парвардигори оламга беадад шукрлар бўлсин, ҳақиқий дўстлик қандай бўлишини ўргатган суюкли Пайғамбаримиз Муҳаммад соллалоҳу алайҳи васалламга чексиз дуруду саловотлар бўлсин. Аллоҳ таоло бутун инсониятни бир ота-онадан, яъни Одам Ато ва Момо Ҳаводан яратди. Аллоҳ таоло Қурони каримда: يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى …
Батафсил