Мазкур зиёратгоҳ жойлашган қишлоқ номини таҳлил қилиб, Навхоз деб қарасак: «Навхез» – яъни ерга тоза гиёҳ экмоқ маъносида келади; «Навҳас» – десак, фиғон, нола қилмоқ, азобдан мусибат етиб баланд овоз чиқармоқ, маъноларини англатади. В.Вяткин бу жой номини «Навқаз» шаклида келтириб, қадимда мазкур ҳудуд номи Муни эканлигини таъкидлаб ўтган[1]. Биз танишиб …
Батафсил
Ватандошимиз Имом Абул Баракот Абдуллоҳ ибн Аҳмад ибн Маҳмуд Насафий Насаф шаҳрида милодий XIII – XIV асрларда яшаб ўтган Ислом оламидаги машҳур олимлардан бўлган. Алломанинг ижоди сермаҳсул бўлса ҳам, ҳаёти ҳақидаги маълумотлар манбаларда кам учрайди. У кишининг етук олим бўлиб етишишида устозларининг меҳнати катта бўлган. Ана шундай устозлардан бири таниқли …
Батафсил
Самарқанд бўйлаб аждодларимиз зиёратгоҳлари тарихини ўрганар эканмиз, ҳозирги шаҳарнинг Эски қаландархона маҳалласи, Али Қушчи кўчасида Махдуми Аъзам Даҳбедийнинг авлодларидан бири бўлмиш Авлиё Хожа зиёратгоҳи жойлашганлиги, эътиборимизни тортди. Самарқанд қози калони Абу Тоҳир хожа ўзининг «Самария» асарида шундай ёзади: «Ҳазрат Хожа Авлиё мозори. Ҳазрат Хожа Аҳрор, сирлари муқаддас бўлсин, мадрасасига бориладиган …
Батафсил
Ҳофиз ибн Ҳажар ўзининг “Фатҳул Борий” китобида айтади: “Абу Жаъфар Варроқ Имом Бухорийнинг котиби бўлган. У Имом Бухорийни лозим тутган, таниган ва ундан кўп ривоят қилган кишилардан бўлган. Фирабрий ундан “Ҳаж”, “Мазолим”, “Иътисом” (Қуръон ва суннатни маҳкам ушлаш) ва улардан бошқа жойларда Имом Бухорий ҳақидаги фойдали маълумотларни ривоят қилган”. Менда …
Батафсил
Буюк алломалар камолга етган замин Ўзбекистон – буюк алломалар юрти. Заминимизда туғилиб, камол топган мутафаккирларнинг жаҳон илм-фани ривожига қўшган ҳиссаси неча асрларки эътироф этилиб, чуқур тадқиқ этилмоқда. Бу табаррук заминдан не-не буюк зотлар, олиму уламолар, сиёсатчи ва саркардалар етишиб чиққани, умумбашарий цивилизация ва маданиятнинг узвий қисмига айланиб кетган дунёвий ва …
Батафсил
Х асрда Бағдодда яшаб ижод қилган ва жуғрофия соҳасида катта олим саналган Абул Қосим ибн Ҳавқал ал-Маусилий ан-Насибий ўзидан аввалги сайёҳларнинг китобларини ўрганади ва 942 йил рамазон ойида саёҳатга чиқади. У Шимолий Африка, Испания, Сицилия, Месопотамия, Эрон ва Ҳиндистонда бўлади ва ўз кўрганларини китоб қилади. Ибн Ҳавқал асарининг бизгача етиб …
Батафсил
Ҳадис илми фақатгина ҳадисларни тўплаш, ровийлар ҳақида сўз юритиш, ҳадисларни саҳиҳ ва саҳиҳ эмасга ажратишдангина иборат бўлмай, балки бутун бир дин илмидир. Ҳадисларни илдиз-илдизигача ўрганган киши муҳаддисгина бўлиб қолмайди, балки муҳаддис, муфассир, фақиҳ, ақоид илми билимдони, луғат илми мутахассиси ва боринки, ислом илмларининг барча жабҳаларини ўзида мужассам этади. Имом Бухорий …
Батафсил
Ислом оламида катта нуфузга эга бўлган, айниқса, фақиҳлар табақасида ўзининг салмоқли фаолияти билан донг таратган Абу Зайд Убайдуллоҳ ибн Умар ибн Исо Дабусий 978 йил Самарқанд ва Бухоро оралиғидаги Дабусия шаҳрида таваллуд топган. У ўз илмий фаолияти давомида кўплаб асарлар ёзиб, фиқҳ илмининг ривожига катта ҳисса қўшди. Абу Зайд Дабусий …
Батафсил
Мовароуннаҳрнинг кўзга кўринган Бухоро, Самарқанд, Насаф, Термиз, Хоразм каби шаҳарлардаги маданий ҳаёт ва ҳукмронлик қилган сулолаларнинг илм-маърифатга бўлган иштиёқи ва бу марказлашган шаҳарлардаги илмий муҳит ўз даврининг машҳур алломаларини жамлади. Ҳамда турли соҳаларга оид мактаблар ташкил этилиб, каломшунос, муҳаддис, фиқҳшунос олимларни етишиб чиқишига туртки бўлди. Бугунги кунда Хўжа Исмоил шаҳарчаси …
Батафсил
Мустақилликка эришганимиздан сўнг барча соҳалар қатори илм-фан ва диний қадриятларимизга ҳам юксак эътибор қаратила бошланди. Бир қанча илмий-маданий марказлар ташкил қилиниб, аждодларимиз қолдирган бой илмий меросларни ўрганишга имконият яратилди. Улар қолдириб кетган бу илмий асарлар тадқиқ қилиниб, ўз она тилимизга таржима қилина бошлади. Бундай мисолларни кўплаб келтиришимиз мумкин: Марғинонийнинг “Ҳидоя” …
Батафсил
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz