АЛЛОМАЛАР

Айни дамларда юртимизда “…матншунослик, адабий манбашунослик, тилшунослик, фалсафа, маданият тарихи соҳаларида миллий маданий меросимизнинг ҳали ўрганилмаган кўпгина қатламларини очиб беришга йўналтирилган илмий тадқиқотларга алоҳида эътибор қаратилаётгани”[1] соҳа мутахассисларидан замон талабларидан келиб чиқиб ўз фаолияти самарадорлигини оширишни тақозо қилмоқда. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 20 мартдаги “Муҳаммад Ризо Эрниёзбек ўғли …

У зотнинг тўлиқ исми Абу Мансур Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд Мотуридий Самарқандий Ансорийдир. Самарқанднинг Мотрид маҳалласида таваллуд топгани учун, Мотуридий деб, ушбу маҳаллага нисбат берилган. Исломга қўшган улкан ҳиссаси ва кўмаки учун, Ансорий саҳобаларга ташбеҳ қилиб, Ансорий тахаллуси берилган. Имом Мотуридий 256/870 йилда Самарқанддаги Мотрид маҳалласида дунёга келди. Аллома …

Абу Ҳамид Рукниддин Муҳаммад ибн Муҳаммад Амидий Самарқандий калом, фиқҳ, фалсафа, мантиқ соҳалари бўйича олим бўлиб, унинг фаолияти ҳақида маълумотлар манбаларда кам келтирилган. Аллома ўз даврининг машҳур етакчи фақиҳ олимларидан бири бўлган Розиййиддин Нисабурийдан сабоқ олган. Нисабурийнинг тўрт шогирдидан бири Муҳаммад Амидий Самарқандий калом илмидаги “жадал” (мантиқ, фалсафа ва баҳс-мунозара, …

Муҳаммад ибн Исмоил Бухорийнинг илмий мероси ўз замонасининг диний ва ижтимоий фанларини тўла-тўкис қамраб олгани билан ҳозирги замон илм-фани учун жуда катта аҳамият касб этади. Зеро, унинг «Ал-Жомеъ ас-Саҳиҳ», «Ал-Адаб ал-Муфрад» каби асарларида келтирилган ҳадиси шарифлар катта тарбиявий аҳамиятга эга бўлиб, инсонлар қалбига ҳалоллик, адолат, иймон-эътиқодли, диёнатли, покиза, меҳнатсевар, ватанпарвар, …

Алоуддин Абдулазиз ибн Аҳмад ибн Муҳаммад Бухорий фиқҳга оид асарлари билан ислом оламига танилган машҳур алломалардан бўлиб, у ҳақда тарихий манбаларда жуда кам маълумот келтирилган. У фиқҳ илмини Фахриддин Муҳаммад Маймурғий ва Ҳофизиддин Муҳаммад Бухорийдан ўрганган. Аллома кўплаб шогирдлар етиштирган бўлиб, улар орасидан Қивомиддин Муҳаммад Какий ва Жамолиддин Умар Ҳаббозий …

Маҳаллий аҳоли орасида «халифа Иброҳим» номи билан аталувчи Мавлоно Мирмуҳаммад Иброҳим хожа Самарқандий зиёратгоҳи Самарқанд шаҳридаги Абу Дарун мозори яқинида жойлашган. У киши ўз замонида етук тасаввуф муршидларидан бири бўлган. Мавлононинг ҳаёт йўли ва тасаввуф таълимотида олиб борган фаолияти ҳозиргача мукаммал тадқиқ этилмаган. Қайд этилган ёзишмаларда у ҳақида оз бўлсада, …

Ҳанафий мазҳабининг буюк фақиҳларидан бири Шамсулаимма Абу Бакр Муҳаммад ибн Аҳмад ибн Абу Саҳл Сарахсий 1009 йили Сарахсда туғилган. У устози Ҳалвоийдан сўнг “Шамсулаимма” (“Имомлар қуёши”) унвонига сазовар бўлган. Бу даврда Мовароуннаҳрда қорахонийлар (927–1212) сулоласи ҳукмронлик қиларди. Аллома ёшлик чоғидан илмга қизиққан ва ўткир зеҳнли бўлган. Сарахсда бошланғич диний таълимни …