Home / МАҚОЛАЛАР (page 64)

МАҚОЛАЛАР

“УСУЛУЛ ФИҚҲ” ИЛМИНИНГ УЧ УСТУНИ(2-қисм)

Аммо муаллиф “Усул” асарини қачон ёзиб тугатгани ҳақида хабар қолдирмаган. Асарни ёзишга киришганидан вафотига қадар бўлган муддат қисқалиги ҳамда асар мавзуларини тақсимлаш, тартиблашда очиқланмаган айрим мавҳумликлар борлиги уни якунлагандан сўнг қайта кўриб чиқиш, таҳрирлаш имкониятига эга бўлмаганини билдиради. Шундай бўлса-да, асар юқори илмий савияда ёзилгани сабабли ҳар доим илм аҳлининг …

Батафсил

ИМОМ БУХОРИЙНИНГ СЎНГГИ КУНЛАРИ

Имом Бухорий Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳиҳ ҳадисларини тўплаб, ислом оламига танилганидан сўнг она ватанига қайтиб келади. Бухоро халқи ўзининг фахри бўлган муҳаддис олимни шодлик билан кутиб олади. Одатдагидек буюк муҳаддис халққа ҳадис айтишни бошлайди. Дарсларда сон-саноқсиз одамлар ҳозир бўлар эди. Кучли ва ёқимли овоз соҳиблари Имом Бухорий айтган ҳар …

Батафсил

“УСУЛУЛ ФИҚҲ” ИЛМИНИНГ УЧ УСТУНИ

Ислом илмлари орасида энг кўп мурожаат этиладиган фан фиқҳ бўлиб, у ислом қонунчилигидан одоб-ахлоқ меъёрларигача бўлган барча соҳаларни ўз ичига олган. Фиқҳ мавзулари инсон ҳаётининг ҳамма жабҳаларини қамраб олгани сабабли уни ўрганишга талаб доим юқори бўлган. Ислом фиқҳи икки йирик тармоқ ёки икки асосий қисм: усулул фиқҳ, фуруъул фиқҳга бўлинади. …

Батафсил

МУҲАММАД ҒАЗЗОЛИЙ ВА УНИНГ “НАСИҲАТУЛ МУЛК” АСАРИ ҲАҚИДА(2-қисм)

Аллома вазирни уста овчига қиёслайди. Улар кичик қушларни эмас, катта турналарни овлайди. Асарнинг учинчи бўлимида аллома котибларнинг вазифалари ҳақида батафсил  тўхталади. Унингча, қалам ва қилич ҳамма нарсага ҳокимдир. Агарда бу иккиси бўлмаганида дунё оёқда турмас эди. Ғаззолий котиб билиши керак бўлган ўнта муҳим шартни кўрсатади: Тупроқ тагидаги сувнинг юзага яқин …

Батафсил

МУҲАММАД ҒАЗЗОЛИЙ ВА УНИНГ “НАСИҲАТУЛ  МУЛК” АСАРИ ҲАҚИДА

Шарқ Ренессансининг машҳур файласуфи ва Ислом тамаддуни устуни ва пойдеворларидан бири мутафаккир, аллома Муҳаммад Ғаззолий ҳисобланади. Имом Ғаззолий фиқҳ, ақида, калом ва тасаввуф илмида етук бўлиб, унинг заковати бутун Шарқ ва Ғарб файласуфлари томонидан тан олинади. Ғаззолийнинг ижтимоий-сиёсий қарашлари асосан унинг форс тилида ёзилган “Насиҳатул мулк” асарида ўз аксини топган. …

Батафсил

АЛИШЕР НАВОИЙНИНГ “ҲАЙРАТУЛ АБРОР” ДОСТОНИДА САБР ТАЛҚИНИ

Ўзининг бебаҳо бадиий ва илмий асарлари билан Шарқ халқлари тараққиётига кучли таъсир кўрсатган улуғ мутафаккир Алишер Навоийнинг бебаҳо асарларида инсоний туйғуларнинг олий даражадаги талқинини кўрамиз. Улуғ Тангри томонидан инсонга берилган неъматларнинг барча-барчаси Алишер Навоий қаламидан четда қолмаган. У ўз ижодида ҳар бир воқеа-ҳодиса, ҳис-туйғуга алоҳида эътибор билан қарайди. Унинг ҳаётдаги …

Батафсил

СУНАН ТЎПЛАМЛАРИ ВА УЛАРНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ(2-қисм)

Имом Термизий, Абу Довуд ва Насоий сунанларининг бир-бирига яқинлиги борасида Абу Жаъфар ибн Зубайр айтади: «Абу Довуд аҳком оятларини мукаммал жамлаган бўлиб, бу ишни бирор муҳаддис амалга оширмаган. Имом Термизий янги услубда ҳадисларни жамлаган бўлиб, унга шерик бўладиган бирор муҳаддис йўқ. Аммо имом Насоий бу йўлларнинг энг гўзалини ва энг …

Батафсил

ФАРЗАНД УЧУН ЭНГ ҚИММАТ МЕРОС – ГЎЗАЛ ТАРБИЯ

Ота-она борки, фарзандининг тинч ва осуда Ватанда соғлом ўсиб-улғайиши, замонавий илм-фан ва касб-ҳунарларни эгаллаб, оиласига, юртига таянч бўлишини истайди. Мамлакатимиз таълим-тарбия тизимидаги туб ислоҳотлар эса ҳар бир оилага, ота-онага эртанги ёруғ кун учун катта ишонч бераётгани ҳақиқат. Маълумки, 2021-йил юртимизда “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш йили”, деб номланди. Мазкур …

Батафсил

СУНАН ТЎПЛАМЛАРИ ВА УЛАРНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ

Муҳаддислар ҳадис тўпламларини ёзиш жараёнида ҳадисларни турли мавзуларга бўлиб чиқиб, ўз китобларига киритган. Натижада кўплаб ҳадис тўпламлари вужудга келган. Ҳадис тўпламлари орасида «сунан» номи билан юритиладиган асарлар алоҳида аҳамиятга эга. Сунан сўзи саннат сўзининг кўплиги бўлиб, одатлар, анъаналар ва ривоятлар маъноларини билдиради. Ҳадис тўплами тури сифатида бундай асарларда аҳком ҳадислар …

Батафсил

АМИР ТЕМУР ВА ТЕМУРИЙЛАР ДАВРИДА БУХОРО ВОҲАСИДА ҲУНАРМАНДЛИК ТАРАҚҚИЁТИ ХУСУСИДА(2-қисм)

(1-қисм)Бухоро ҳунармандлари тўқиган матолар илк ўрта асрлардаёқ машҳур бўлиб, Амир Темур ва темурийлар даврида ҳам бу матонинг шуҳрати пасаймаган. Занданича матосининг Европа мамлакатларига тарқалиши ҳақида маълумотлар сақланиб қолган бўлиб, тарихий адабиётларда бу матони XIV-XV асрларда оддий аҳолининг сотиб олишга молиявий аҳволи йўл қўймагани билан боғлиқ маълумотлар мавжуд. Жумладан, Тевтон диний-рицарлик …

Батафсил