МАҚОЛАЛАР

Буюк аллома бобокалонимиз Абу Наср Форобий Ўрта асрлар даври табиий-илмий ва ижтимоий билимларининг қарийб барча соҳаларини ўз ичига олган 160дан ортиқ рисола яратиб, ҳақли равишда “Муаллими соний” ёки “Шарқ Арастуси” унвонини қозонган. Форобийнинг илмий мероси бугунги кунда ҳам кўплаб мамлакатларда алоҳида эътибор билан ўрганилаётгани унинг асарлари замонлар оша ўз долзарблиги …

Ҳаммамиз яхши биламизки, халқ ёки миллатнинг маънавий қарашлари, интелектуал салоҳияти ўз-ўзидан, бўш жойда шаклланмайди. Уларнинг вужудга келиши ва ривожланишига аниқ тарихий омиллар асос бўлади. Бу қарашлар вақт ўтиши билан авлоддан-авлодга мерос бўлиб қадрият ва ахлоқий нормалар сифатида эъзозланади. Шу билан бирга турли зиддиятларни кучайтириб урушларни келтириб чиқаришига сабаб бўлади. ХХ …

Араб тилининг қонун-қоидалари тизими – наҳв илмини яратган ва камолга етказган олимлар орасида бизнинг бобокалонимиз Маҳмуд Замахшарий муҳим ўрин эгаллайди. Аллома ҳақидаги маълумотлар асосан Ўрта аср араб манбаларида келтирилган. Абул Қосим Маҳмуд ибн Умар Замахшарий 467/1075 йил 27 ражаб ойи /19 мартда Хоразмнинг Замахшар қишлоғида таваллуд топган. Отаси унчалик бадавлат …

Инсон юксакликка кўтарилиши қанчалар машаққатли бўлса, тубанлашиши шу қадар осон экан. Дейлик, тақводор одам биттагина ибодат вақтини ўтказиб юборса, ўй-фикри фақат ўша билан андармон бўлиб қолади – Тангри таолонинг олдида ўзини гуноҳкор ҳис қилади. Художўйлик кўчасига кирмаганлар эса қанчадан-қанча намознинг вақтини ўтказиб юбораётганини ўйлаб ҳам ўтирмайди. Бу эътиқод масаласи, дерсиз. …

Қуръони каримда Аллоҳ таоло бизга набий ва расулларнинг ибратли ҳаётлари ва ўрнакли қиссаларини ўргатган. Пaйғaмбapлар (алайҳимуссалом) Аллоҳнинг бандалар орасидан танлаб олган ва ваҳий орқали уларга Ўз таълимотини юбориб, умматларга етказишни топширган инсонлар эканлигини яхши биламиз. Шу билан бирга, ҳар бир набий ва расулнинг ҳаёти, босиб ўтган йўли, қилган ишлари ҳамма …

Маълумкий одамзод ишончга, эътиқодга таяниб яшайди. Бинобарин унинг эътиқоди ҳам ўзи каби ҳурматга лойиқ. Одамзоднинг онгу тафаккурига таҳдид солаётган, соф эътиқодли қалбга тажоввуз қилишга уринаётган кимсаларни нотўғри ғояларини ислом дини қаттиқ қоралайди. Бундай инонлар ўзларининг бузуқ ақидаларини ҳалқни онгига сингдириш учун минг хил найранглар ўйлаб топишмоқда. Улар амалга ошираётган ишларида …

Қуръони карим таълимотига кўра, мусулмон киши ҳар бир хатти-ҳаракати учун Парвардигори олдида масъулдир, у адолатпарварлик ва раҳм-шафқат кўрсатиши, барча одамларга эзгулик билан муомалада бўлиши, ожиз ва муҳтож кишиларни асраб-авайлаши ва ҳимоя қилиши, бошқаларни ер юзида бузғунчилик қилишдан қайтариши керак. Тинчликка, кишиларнинг осойишталигига ва хавфсизлигига раҳна соладиган барча хатти-ҳаракатлар, бошбошдоқлик ҳамда …

“Саҳиҳул Бухорий”ни Имом Бухорийнинг ўзидан жуда кўп одам эшитган. Бу ҳақда унинг энг машҳур шогирдларидан бири Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Юсуф Фирабрий (231-320/846-932): “Муҳаммад ибн Исмоил Бухорийнинг “Саҳиҳул Бухорий” китобини муаллифнинг ўзидан тўқсон минг киши эшитган. Бу китобни Имом Бухорийнинг ўзидан ривоят қиладиган мендан бошқа бирор киши қолмади”, деб айтади. …

Қадриятлар – ҳар бир миллатнинг ўтмиши, бугуни ва келажагини намоён этувчи бамисоли бир кўзгу. Айтиш жоизки, миллий қадриятлар аждодларнинг миллий-маънавий мероси асосида шаклланади ва даврлар оша такомиллашиб боради. Хусусан, асрлар давомида ажодларимизнинг бой маънавий мероси асосида шаклланган миллий қадриятларимиз барча умуминсоний ахлоқий фазилатларни ўзида акс эттирган. Бугунги тезкор глобаллашув шароитида …

Маълумки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадиси шарифларини жамлаш ва китоб ҳолига келтириш ишлари ҳижрий юзинчи йилда халифалик қилган Умар ибн Абдулазиз даврида бошланган. Умар ибн Абдулазиз Ибн Шиҳоб Зуҳрий ва бошқа муҳаддислардан омма учун ҳадис китоби ёзишни сўрайди. Зуҳрий содда қилиб, бир китоб таълиф этади. Бошқалар ҳам унга эргашади. Расман …