ҚЎЛЁЗМАЛАР

№ inv. MR 114 Муаллиф номаълум. Қисса. Ўзбек халқи орасида жуда кўп ўқилган қисса ҳисобланади. Асарда Исфахон ҳукмдори Бўзўғлоннинг набираси Юсуф ва Аҳмад исмли шаҳзодаларнинг уюштирилган фитна оқибатида Исфахондан бадарға қилиниб, уларнинг бошидан ўтган саргузаштлари насрий усулда баён қилинган. Нусха тўлиқ эмас. Асар боши (в. 1а) : … بر نسحت سزكا …

№ inv. MR 216/II Муаллиф номаълум. Шеърият. Асарда тасаввуфий шоир, тариқат пешвоси Аҳмад Яссавий ҳикматлари баён қилинган бўлиб, унда инсонийлик, солиҳликнинг оқибатлари, дунёнинг фонийлиги ҳақида байтлар келтирилган. Шунингдек, асарда Бобораҳим Машрабнинг  (47б) ўлим ҳақида айтган наъатлари ва  Пайғамбар (с.а.в.)нинг ўлим ва қиёматдаги ҳисоб-китоб ҳақида айтган сўзлари  Собир Сайқалий томонидан назм …

№ inv. MR 74/IX Муаллифи: Али ибн Асад Исфаҳоний. Ақоид. Асар тарбия, одоб-ахлоқ, панд-насиҳатга бағишланган ва 19 бобга ажратилган. Асарда қиёмат башорати, жаннат тимсоли ва дўзахдаги азоблар баёни ва маст қилувчи ичимликларнинг ман қилиниши каби масалалар баён қилинган. Мавзулар  оят ва ҳадислар билан кенг ёритилиб берилган. Муаллиф ҳақида маълумот ҳозирча топилмади. …

№  inv. MR 60/III Муаллифи: Жалол ибн Хўжа Муҳаммад Абдуобид ибн Хўжа Муҳаммад Тоҳир (XVII аср) (115а). Ақоид. Асар муқаддима тарзида Абдулҳаким ибн Шамсиддиннинг “Таълиқот ала ал-ҳошия ала шарҳи ал-ақоид ал-насафия” асарига ёзилган ҳошия билан бошланган бўлиб, мазкур муқаддимада “асос” сўзини турли калималар билан бирикиб келишига қараб унинг  маънолари шарҳланган. Асарнинг …

№ inv. MR 113 Муаллифи: Мирзо Абдулқодир Бедил (ваф. 1133/1720-21 й.). Шеърият. Муаллиф – файласуф, донишманд жамиятшунос ва табиатшунос олим бўлиб, форс адабиётида мумтоз адиб сифатида танилган. Мирзо Бедил ўзининг серқирра ижоди билан Ҳиндистон, Ўрта Осиё халқлари ижтимоий-сиёсий ва бадиий тафаккури тарихида муҳим роль ўйнаган, ҳаётлигидаёқ Ҳиндистоннинг фозил ва донишмандлари, шоир …

№ inv. MR 50 Муаллифи. Фазлий Намангоний (XIX аср).  Шеърият. Қўқон хони Амир Умархон даврида  яшаб ижод қилган шоир. Фазлий Қўқон хонлигида Умархон бошчилигида ташкил қилинган шоирлар мушоирасидаги шоирлардан бири бўлган. Унинг қаламига мансуб бу асар қасида, ғазал ва рубоийлардан жамланган. Шунингдек,  бу мажмуада Амир Умархон даврида яшаб ижод қилган шоирларнинг …

№ inv. MR 63/I Муаллифи: Абдуллоҳ ибн Оқ Муҳаммад (в. 1а) . Грамматика. Асар Шамсуддин Муҳаммад ибн Абулқосим Муъиззий (IX-X/XIV-XV аср)нинг “Тасриф ал-афъал” асарига шарҳ бўлиб, араб тили морфологиясига бағишланган. Мазкур асар Ўрта Осиё мадраса ва ўрта махсус билим юртларида наҳв фанидан асосий дарсликлардан бири ҳисобланган. Нусха тўлиқ эмас. Асар боши …

№ inv. MR 116/VII Муаллифи: Баҳоуддин Муҳаммад ибн Ҳусайн Амилий (1030/1621 й.). Грамматика. Асар Ибн Ҳожибнинг “Муқаддимат ал-кофия фи илм ан-наҳв” мажмуа асари ҳисобланиб, Баҳауддин Муҳаммад ибн Ҳусайн Амилий асарнинг “Бидон” бўлимини форс тилида араб тили грамматика мавзуларини ёритиб берган. Нусха тўлиқ. Басмала (в. 79б ). Асар боши (в. 79б) : …

الفوائد الضيائية بشرح الكافية (الفوائد الوافية بحل مشكلات الكافية) Ал-фавоид аз-зиёийя би-шарҳ ал-кофия (в. 1б) (= ал-фавоиду ал-вофия би-ҳалли мушкилат ал-кофия (в. 1б)) № inv. MR 200 Муаллифи: Абдуроҳман ибн Аҳмад Жомий (ваф. 817-898/1414-1492 й.). Грамматика. Асар Жамолиддин Абу Амр Усмон ибн Умар ибн Абу Бакр ибн Ҳожиб (ваф. 646/1248 й.)нинг …

№ inv. MR 105/XII Муаллифи: Жамолиддин Абу Умар ибн Абу Бакр ибн Ҳожиб (ваф. тахм. 646/1249 й.).      Грамматика. Асар араб тили грамматикасига бағишланган бўлиб, унда араб тилидаги гап, сўз бўлаклари, эга ва кесим муносабати, олмошлар, сифат ва сифатдошлар, келишиклар, феъл ва юкламалар ҳақида батафсил маълумотлар берилади. Мазкур асар ўрта аср …