Ўрта асрларда Мовароуннаҳрнинг бутун дунёга донғи кетган Самарқанд, Бухоро, Насаф, Шош ва Термиз каби қадимий шаҳарлари билан бир қаторда кўплаб катта-кичик қишлоқ-қўрғонларида ҳам илм-фан, маданият юқори даражада ривожланган. Бу ерлардан илм-фаннинг турли соҳаларида ижод қилган Имом Бухорий, Имом Мотуридий, Имом Термизий, Ибн Сино, Қаффол Шоший, Абу Наср Форобий, Абу Райҳон …
Батафсил
Мустақиллигимизнинг дастлабки кунлариданоқ аждодларимизнинг асрлар мобайнида яратиб келган улкан, бебаҳо маънавий ва маданий меросини тиклаш давлат сиёсати даражасига кўтарилди. Бу меросни яратган сиймоларнинг орасида, мўғул истилосидан қочиб Ҳиндистонга кетган, асли кешлик кишининг Деҳлида туғилиб, ижоди ўша юртда шаклланган фарзанди, адабиёт ихлосмандларининг кўнглидан абадулабад жой олган ижодкор, форс-тожик адабиётининг буюк намояндаси …
Батафсил
Хоразмий нисбаси билан танилган алломаларнинг ёрқин вакилларидан бири Муҳаммад ибн Абулқосим ибн Бабжукдир. Тўлиқ исми – Абу Фазл Муҳаммад ибн Абулқосим ибн Бабжук Хоразмий Баққолий. У “устоз”, “суннат қиличи”, “машойихлар зийнати” каби юксак номларга сазовор бўлган. Аллома ҳанафий мазҳабида бўлган, мазҳабга оид бир қанча китоблар ёзган. Ибн Арслон “Хоразм тарихи” …
Батафсил
“Саҳиҳул Бухорий”ни муаллифдан эшитган ровийлар орасида Абу Абдуллоҳ Фирабрий (231-320/846-932) алоҳида ўрин тутади. Аллоҳ таоло унга Имом Бухорий билан учрашиш ва ундан ҳадис эшитиш учун бир неча сабабларни тақдир қилган ва кўп хайрли ишларга муяссарлик билан хослаган. Шу сабабли унинг ривояти ривоятларнинг энг яхшиси, энг тўлиғи ва санади олийроғига айланган. …
Батафсил
Мовароуннаҳр диёри ислом нури билан мунаввар бўлганидан сўнг бу диёр аҳлининг кўпчилиги исломни очиқ қалб билан қабул қилди. Айтиш мумкинки, Мовароуннаҳр аҳолисининг ислом динига кириши уларнинг кўплаб қобилиятларининг очилишига, ҳаётнинг кўплаб жабҳаларида ўзларининг пешқадамликларини исбот қилишга олиб келди. Кўп ўтмасдан илм-фаннинг ва исломнинг турли соҳалари бўйича мовароуннаҳрлик намояндалар етишиб чиқа …
Батафсил
Табобат илмининг билимдони, буюк ҳаким Ўзбекистонда хизмат кўрсатган врач, тиббиёт фанлари номзоди Бухоро амири Олимхоннинг хос табиби “Ҳаким” тахаллуси билан ижод қилган Мўминжон Ҳаким ўз хотираларида Бухородаги машҳур ўн бир муфтийнинг бири шайх, фақиҳ, муҳаддис, муфассир домло Абдурозиқ Марғиноний тўғрисида қимматли маълумотларни баён этганки, бу маълумотлар бошқа адабиётларда учрамайди. Мўминжон …
Батафсил
Мовароуннаҳр фиқҳ мактабининг йирик вакили Шайхулислом Бурҳонуддин Марғинонийнинг асл исми Али ибн Абу Бакр ибн Абдулжалил Фарғоний Ришдоний Марғинонийдир. Бурҳонуддин Марғиноний 1118 йили ражаб ойининг саккизинчи куни душанбада чошгоҳ пайти таваллуд топган. Дастлабки сабоқни Марғилонда олган аллома ёшлигидаёқ Қуръони каримни ёдлаб, ҳадис илмидан мукаммал таълим олган. Кейинчалик Мовароуннаҳрнинг ўша даврдаги …
Батафсил
Илк ўрта асрлардан темурийлар даврига қадар Марказий Осиё халқлари ижтимоий-сиёсий, адабий-маданий ҳаётида ўзининг илмий-ижодий мероси ва педагогик фаолияти билан чуқур из қолдирган мутафаккирлардан бир гуруҳи Абулайсийлар хонадонининг вакилларидир. Бой илмий мероси билан тарихда ном қолдирган бу хонадон ва унинг таниқли намояндаларининг номлари бугунга қадар турли мазмундаги илмий ишларда: энциклопедия, луғат, …
Батафсил
Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий яшаган (194-256 ҳ./810-870 м.) даврда аҳли сунна ва жамоанинг икки ақидавий қаноти – ашъарийлар ва мотуридийлар шаклланиб улгурмаган эди. Абулҳасан Ашъарий (260-324 ҳ./874-936 м.) ва Абу Мансур Мотуридий (256-333 ҳ./870-944 м.) Имом Бухорийнинг вафотидан кейин туғилган. Шунинг учун ҳам Имом Бухорийнинг ақидаси саҳобалар, тобеинлар ва табъа …
Батафсил
Муҳаддис, фақиҳ, усулий, мантиқий, мутакаллим, тарихчи, тадқиқотчи, танқидчи олим шайх Абулҳасанот Муҳаммад Абдулҳай Ансорий Лакнавий Ҳиндий 1848 йил октябр ойининг 23 куни Ҳиндистоннинг Бонда шаҳарчасида зиёли оиласида дунёга келган. Алломани бу исм билан отаси номлаган. У бу ҳақда бундай деган: “Исмим Абдулҳай. Отам туғилганимнинг еттинчи кунида, шу исмнинг баракасидан умри …
Батафсил
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz