АЛЛОМАЛАР

Саъдуддин Масъуд ибн Умар Тафтазоний (1322 – 1390 йй.) ўз даврининг энг машҳур алломаларидан бири, Самарқандда илмий фаолият олиб борган улуғ олим  ҳисобланади. Тафтазоний тахаллуси билан машҳур бўлган улкан аллома наҳв, сарф, мантиқ, риторика, калом, фиқҳ, тафсир ва бошқа илм соҳалари бўйича ўз замонасининг пешқадами эди. Юқорида қайд қилинган фан …

Тарихдан маълумки Мовароуннаҳр ҳудуди ислом цивилизацияси кириб келгунга қадар ва ундан кейин ҳам, илму маърифат ривожланиши давом этиб келган. XVI-XVII асрларда Мовароуннаҳрда ҳукмронлик қилган сулолалар фаолиятида ҳам бироз ўзаро зиддиятли вазиятлар содир бўлган бўлсада, аммо ҳудудда истиқомат қилаётган маҳаллий аҳоли, доимо илми шижоати билан барча тушкунлик ҳолатларини енгиб ўта олган. …

Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатларида кенг тарқалган тариқат ва сулукларнинг умумий ва муштарак хусусияти Аллоҳ васлига етишга, ислом дини, Қуръон ва шариат қонун-қоидаларига амал килишга даъват этишдир. Баҳовуддин Нақшбандга пир бўлган ҳазрат Мир Кулолнинг таъкидлашича, «Тариқат, шариатни муҳофаза этувчи илоҳий амалдир». Аҳмад Яссавий ҳам ўзининг диний-фалсафий қарашларида Қуръон ва шариатга …

Ўз даврининг етук олими, фақиҳи, мутакаллими, муҳаддиси, тарихчиси, тадқиқотчи-танқидчиси сифатида танилган Абдулҳай Лакнавий (1264-1304/1847-1886) – Муҳаммад ибн Абдулҳай ибн Муҳаммад ибн Абдулҳалим Лакнавий Абу ал-Ҳасанот. Манбаларда келтирилишича, Абдулҳай Лакнавийнинг келиб чиқиши Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.)нинг таниқли ансорларидан бўлган Абу Аййуб ал-Ансорийга бориб тақалади[1]. Абдулҳай фиқҳ соҳасида ҳанафийлик мазҳабига мансуб бўлган уламоларнинг …

Тафсир, ҳадис, калом ва фиқҳ сингари исломий илмлар қаторида тажвид илми ҳам муҳим ўрин тутади. У Қуръонни тўғри ўқиш қонун-қоидаларига бағишланган бўлиб, исломнинг илк давридан бошлаб шаклланиб келган. Барча исломий ва дунёвий илмлар каби бу соҳада ҳам бизнинг ота-боболаримиз баракали ижод қилишган, дунё халқларига устоз бўлиб келишган. Шу хилдаги Марказий …

XXI asr fan-texnika eng rivojlangan asri bo‘lganligi, globallashuv jarayonlarining jadallashishi tufayli jamiyat hayotida tub o‘zgarish sodir bo‘lmoqda. Bu o‘zgarishlar ayrim qadriyatlarimizni yo‘qolib ketishiga sabab bo‘lmoqda. Shu sababli yosh avlodni turli axborot xurujlari va ma’naviy tajovuzlardan himoya qilishda qadrlash tushunchasini mohiyatini tushunish, ilmiy nazariy asoslarini ishlab chiqish ahamiyatlidir. Bunday ilmiy, nazariy …

Эронда ҳукмронлик қилган Нодиршоҳ Афшарийнинг 1747 йилда ўлдирилиши Эрон таъсир доирасидаги чекка ҳудудлар, шу жумладан, Афғонистонда ҳам мустақил давлат тузиш учун замин яратди. Тарихчилар томонидан, хусусан, рус тарихчиси Ю.В. Ганковский томонидан Афғонистон ҳудудидаги давлатчилик тўғрисида қуйидаги фикрлар илгари сурилади. “Илк йирик феодал давлат деб эътироф этилаётган Дурронийлар сулоласи даражасида Шарқий …

Бугунги кунда Ватанимиз тарихи ҳамда аждодларимиз меросини ўрганиш, ҳар томонлама илмий тадқиқ этиш, буюк алломаларимиз ҳаёти ҳамда ижодини ёш авлодга етказиш масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Бу рағбат ўзбек халқи давлатчилигида муҳим ўрин тутган тарихий шахслар ва улар меросини чуқур ўрганишга кенг шароит яратмоқда. Президент Ш.М. Мирзиёев таъкидлаганидек: “Ўзбекистон заминидан етишиб …

Мустақиллик шарофати билан улуғ валийлар қадрияти тикланиши хусусида адабиётшунос Ш.Сирожиддинов қуйидаги фикрларни келтирган: Ўтган йиллар давомида мамлакатимизда қадим миллий-диний қадриятларимизни тиклаш йўлида жуда катта ишлар қилинди. Халқимизнинг илмий-маънавий тафаккури юксалди, ҳақ ва ноҳақ таълимотларни фарқлашга ўтди. Соғлом эътиқод шакллана бошлади. Буюк бобокалонларимизнинг ибратли ҳаёти ва таълимотларини чуқур ўрганиб, ўз эътиқодини …