Home / МАҚОЛАЛАР (page 4)

МАҚОЛАЛАР

ЖАМИЯТНИНГ МАЪНАВИЙ ЯНГИЛАНИШИДА АНЪАНАВИЙЛИК ВА ЗАМОНАВИЙЛИК УЙҒУНЛИГИ

Жамият маънавий ҳаёти мураккаб, ранг-баранг омиллар таъсирида шаклланади ва бу жараён узлуксиз ривожланиб боради. Тараққиётнинг динамик хусусияти аслида маънавий ҳаётнинг  ўзгариш ва янгиланишлари таъсирида акс этади. Шунинг учун жамият маънавий ҳаёти, ундаги ўзгариш ва янгиланишларни маълум меъёр, ўлчов ва кўрсатгичларга солиш ҳар доим муайян қийинчилик туғдирган. Айниқса, диний мероснинг жамият …

Батафсил

АБДУЛЛОҲ СУБАЗМУНИЙ “МУСНАД”ИНИНГ ИЛМИЙ ТАДҚИҚИ МАСАЛАСИ

Муҳаддис олимлар Расулуллоҳ (с.а.в.)дан ривоят қилинган ҳадисларни ўз услубидан келиб чиқиб жамлаган. Вақт ўтгандан кейин аввалги муҳаддислар томонидан ёзилган асарларни бошқа муҳаддис янги услубда тартиблаган. Айниқса, муснад услубида таълиф этилган асарларни мавзуларга бўлган ҳолда қайта тартибга солиш бўйича кўплаб ишлар олиб борилган.  Бухоролик олим Абдуллоҳ Субазмунийнинг «Муснад»и бошқа усулда қайта …

Батафсил

«САҲИҲУЛ БУХОРИЙ» АСАРИНИНГ ИСЛОМШУНОСЛИКДА ЎРГАНИЛИШИ

Ўзбекистон мустақилликка эришгач, алломалар илмий меросини ўрганиш, уларни ўзбек тилига таржима қилиш ва кенг жамоатчиликка етказиш юзасидан кўплаб ишлар амалга оширилди. Буюк муҳаддис Имом Бухорийнинг «Саҳиҳул Бухорий» номи билан машҳур асари бутун мусулмонлар учун Қуръони каримдан кейинги муҳим манбадир. Асарда келтирилган ҳадислар инсонларнинг маънавий онги, одоб-ахлоқи, маданияти ва комил инсон …

Батафсил

САЛАВОТ айтишнинг 40 та ФОЙДАСИ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм САЛАВОТ айтишнинг 40 та  ФОЙДАСИни УЛУҒ УСТОЗ УЛАМОЛАРИМИЗ баён қилиб берганлар:  КАЛОМУЛЛОҲНИНГ ОЯТИ КАРИМАЛАРИДА ХУДОИМ ТАОЛО МАРҲАМАТ ҚИЛАДИ:  «Албатта, Аллоҳ ва Унинг фаришталари Пайғамбарга салавот айтурлар. Эй, мўминлар! Сизлар ҳам унга салавот ва салом айтингиз!» (Аҳзоб сураси 33/56 оят). ЖАНОБИ ПАЙҒАМБАРИМИЗ РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ МЕҲР-МУРУВВАТ ТАРИҚАСИДА МАРҲАМАТ ҚИЛАДИЛАР:  * «Уч тоифа кишининг қўлга киритган нарсасида барака бўлмайди ва қаерда бўлса ҳам хорланади: – Менинг номимни эшитганда салавоти …

Батафсил

ФАХРИДДИН РОЗИЙ ҚАЛАМИГА МАНСУБ “МАФОТИҲУЛ ҒАЙБ” АСАРИНИНГ БУГУНГИ КУНДАГИ АҲАМИЯТИ

Машҳур аллома, муфассир, мутакаллим, мантиқшунос, тилшунос, табиб ва файласуф Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Умар ибн Ҳусайн ибн Ҳасан ибн Али Фахриддин Розий [1:5] ҳижрий 544, милодий 1148 йили Рай шаҳрида туғилган. У ўз даврида “Хатибнинг ўғли” сифатида танилган, “Дин фахри” деб эътироф этилган [2:248]. Олим дастлабки илмни отаси Зиёвуддин (Рай …

Батафсил

АБДУРАҲМОН ИБН ХАЛДУННИНГ «ТАРИХИ ИБН ХАЛДУН» АСАРИ ТАДҚИҚОТЧИЛАР НИГОҲИДА

Тарих инсониятнинг илк даврларидан бугунги кунгача давом этадиган узоқ жараённи қамраб олади. Мифологик давр ривоятларга асосланган тарих баёни билан бошланиб, антик даврда тарихшунослик шаклида давом этган бу жараён Ибн Халдун (ваф. 1406) фаолияти натижасида илмий-фалсафий фаолият сифатида ўзига хос интеллектуал соҳага айланди. Ибн Халдун тарих илми ва фалсафасига оид фикрларини, …

Батафсил

АБУ БАКР МУҲАММАД ЗАКАРИЁ РОЗИЙ ТАЪЛИМОТИДА НАФС ВА УНИ ТАРБИЯЛАШ ЙЎЛЛАРИ

Бизга маълумки, Саҳл ибн Абдуллоҳ Тустарий (ваф.896) тасаввуф таълимотида “нафс” масаласига илк бор алоҳида аҳамият қаратган сўфийлардан биридир [4:54]. Тасаввуф намояндалари талқинига кўра, нафс бу инсон борлиғининг муҳим қисми ҳисобланади ва шу боис ҳам сўфийлар наздида барча ёмонликлар тамали, гуноҳларнинг манбаи сифатида қаралади. Тасаввуф вакилларининг нафсга оид қарашлари учун асос …

Батафсил

САУДИЯ АРАБИСТОНИНИНГ ДИНИЙ ВА МАФКУРАВИЙ СИЁСАТИ, ҲОЗИРГИ ТEНДEНЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР

XVIII – XIX асрларда дин давлатдан ажратилмаган эди. Шунинг учун давлат закот йиғиб, уни ижтимоий дастурларга сарфлаган. 1843 йилдан Саудия бирлашишни бошлаган. Абдулазиз ибн Сауд давлатни бошқарса ҳам имом лавозимида эди. 1921 йилдагина султон, Ҳижозни забт этгандан кейин эса Қирол титулини олади. Одамлар халифалик сулолавий қиролликка айланди деб ўйлаганда, Абдулазиз …

Батафсил

БАРАКА КАТТАЛАРИМИЗ БИЛАН БИРГАДИР

(Бир ҳадис шарҳи) Эзгуликка иштиёқманд бўлиш ва саъй-ҳаракат қилиш яхши хислатлардан ҳисобланади. Хайру баракага эришиш одамларнинг энг кўп кутадиган мақсадларидан биридир. Барака Яратганнинг энг буюк инъоми бўлиб, унга итоат қилиш билан эришилади. عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: الْبَرَكَةُ مَعَ أَكَابِركُمْ. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят …

Батафсил

МАСЪУД САМАРҚАНДИЙ ҚАЛАМИГА МАНСУБ “САЛОТИ МАСЪУДИЙ” АСАРИНИНГ ТАРКИБИЙ ТАҲЛИЛИ

Мўғуллар босқини юртнинг сиёсий-ижтимоий ҳолати билан бир қаторда илмий-маънавий муҳитига ҳам таъсирини кўрсатмай қолмади. XIII-XIV асрларга келиб араб тилига эътибор сусайиб, форс тилидаги адабиётларга эҳтиёж кучайди. Хусусан, Самарқандда фаолият юритган Масъуд Самарқандий каби айрим фақиҳлар ўз асарларини форс тилида ёзишди. Олмониялик истеъдодли олима Анке фон Кюгельген “Салоти Масъудий”ни хуросонлик машҳур …

Батафсил