Home / 2022 / Dekabr (page 2)

Monthly Archives: Dekabr 2022

АБДУЛҲАЙ ЛАКНАВИЙНИНГ ИЛМИЙ ФАОЛИЯТИ

Ҳар бир олимнинг қадри асосан унинг илмий мероси билан баҳоланади. Уламолар бутун умрини бағишлаган бу қадрлилик довони икки қиррада намоён бўлади. Улар машаққат ва қадр-қийматда бири иккинчисидан оз эмас. Биринчиси инсонлар асрлар оша фойдаланиши учун ёзилган асарлар бўлса, иккинчиси ислом одоблари билан тарбияланган, илм пухта ўргатилган, олимнинг шахсий ҳаётида чуқур …

Батафсил

ҲИЖРИЙ IV АСРДА ҚАНДАЙ ҲАДИС КИТОБЛАРИ ЁЗИЛГАН?

Ҳижрий учинчи аср умумисломий, хусусан, сунний илмларни китобга туширишнинг олтин даври ҳисобланади. IV асрдаги ҳадис илми уламолари, табиийки, суннат ва унинг илмларига хизмат қилишда ўзидан олдинги алломаларга эргашган. Шунинг учун ҳам улар саҳиҳ ҳадисларни тахриж қилишда икки “Саҳиҳ”, яъни Имом Бухорий ва Имом Муслимнинг шоҳ асарларидан фойдаланган. Бундай тахриж асарларига …

Батафсил

РУСТУФАҒНДАН ЧИҚҚАН АЛЛОМА

IX-XII асрлар Шарқда илм-фан юксак даражада ривожлангани боис Шарқ Ренессанси деб эътироф этилган. Айниқса, ўша даврларда юртимизнинг кўҳна ва қадимий Хоразм, Бухоро, Самарқанд, Кеш, Насаф, Термиз, Шош, Фарғона, Афшона, Замахшар, Соғарж, Дабусия каби шаҳар ва қишлоқлари илм-фан ва маданият ўчоғи ҳисобланган. Шу боис, у жойлардан етишиб чиққан алломалар ўзининг илмий …

Батафсил

МУТААССИБЛИК ТАЪРИФИ ВА УНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ

Сўнги йилларда содир бўлаётган дин билан боғлиқ бўлган воқеалар соҳа мутахассисларини мутаассиблик, радикализм ва ақидапарастлик каби замонавий дунё тартибини издан чиқариши билан ажралиб турадиган диний-ижтимоий ҳодисалар устида изланишлар олиб боришга мажбур қилмоқда. Мутаассиблик ҳодисаси турли шаклларда жамият ҳаётининг барча жабҳаларида намоён бўлиб келганлиги сабабли ҳар доим файласуфлар, диний мутафаккирлар, социологлар, …

Батафсил

КУН ҲАДИСИ

Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Одамларга аралашиб, уларнинг озорларига сабр қилиб юрадиган мўмин одамларга аралашмасдан, уларнинг озорларига сабр қилмайдиган мўминдан яхшидир», дедилар». Имом Бухорийнинг «Ал-Адаб Ал-Муфрад» асарларидан.

Батафсил

МАЗҲАБСИЗЛИК – МУСУЛМОНЛАР БИРЛИГИГА УЛКАН ТАҲДИД

ХХ аср сўнггида мусулмон оламида ислом ниқоби остидаги ақидапарастлик гуруҳларидан ташқари яна бир таҳдиднинг янги қатлами намоён бўлди. У ҳам бўлса мазҳабсизликка чақирувчилар тоифасидир. Ҳаракат тарафдорларининг даъвосича, Исломда унга эътиқод қилувчи шахс учун суннийликдаги тўрт ёки ундан бошқа фиқҳий мазҳабларнинг бирига эргашишлик шарт қилинмаган. Агар мусулмон шахс, бирор шаръий масалада …

Батафсил

БУЮК АЛЛОМАЛАРИМИЗ БИЗ УЧУН ҲИДОЯТ МАЁҒИДИР

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Президентимизнинг Мурожаатномаси юртимиз ҳаётида тобора алоҳида аҳамият касб этиб бораётган муҳим воқеадир. 2017 йилдан буён анъанага айланган бу ижобий тадбирда тугаётган йилдаги асосий кўрсаткичлар, янги йилга мўлжалланган мақсад ва вазифалар эълон қилинади. Янги марралар белгиланади. Кўзланган мақсадлар мазмунидан келиб чиқиб, бошланажак йил номи таклиф этилади. 2022 йил …

Батафсил

تصريف العزّي (Тасриф ал-иззи)

№ inv. MR 181/V Муаллиф. Иззиддин Абдулваҳҳоб ибн Иброҳим ибн Абулмаолий Хазражий Занжоний (655/1257 й.). Грамматика.. Асар араб тили морфологиясига бағишланган. Унда сўз бўлаклари, феъл ва унинг боблари мисоллар билан келтирилиб, кенг ёритиб берилган. Мазкур асар Марказий Осиё мадрасаларида сарф илмидан бошланғич дарсликлардан бири ҳисобланган. Нусха тўлиқ эмас. Басмала (в. 61б). …

Батафсил

АЛИ ИБН СУЛТОН АЛ-ҚОРИНИНГ ИСЛОМ ИЛМЛАРИ РИВОЖИГА ҚЎШГАН ҲИССАСИ (930/1524-1014/1604)

Мулла Али ал-Қори XVI асрнинг энг етук алломаларидан бўлиб, муҳаддис, фақиҳ, усул олими, муфассир, мутакаллим, мутасаввиф, тарихчи, қироат, мунозара, луғат ва наҳв олими ва адиб, ўз асрининг тенгсиз намоёндаси ҳисобланади. У кишининг исми Али, отасининг исми Султон Муҳаммад бўлган. Ҳиротда туғилгани учун “Ҳиравий”, Маккада истиқомат қилгани учун Маккий нисбалари билан …

Батафсил

МУҲАММАД АЛ-МУЪИЗЗИЙНИНГ “ТАСРИФ УЛ-АФ’ОЛ” АСАРИ САРФ ИЛМИ БЎЙИЧА МУҲИМ МАНБА

Маълумки, Мовароуннаҳр минтақасидан араб тили ва унинг грамматикасини чуқур тадқиқ қилган ва дунёга машҳур асарлар яратган кўплаб олимлар етишиб чиққан.  Мазкур олимларнинг илмий меросини ўрганиш, сарф ва наҳв бўйича давримизга қадар етиб келган асарларини тадқиқ этиш ҳозирги куннинг долзарб масалаларидан бири ҳисобланади.       Шундай олимлардан бири Муҳаммад ибн Аби ал-Қосим …

Батафсил