МАҚОЛАЛАР

Кўп асрлик ислом дини мафкура бўлиб келган Марказий Осиё ҳудудида ақидавий тизим мотуридия таълимотига асосланган бўлиб, бу ҳудуддаги мазкур таълимот тарихини ўрганишнинг аҳамияти жуда катта. Ана шу долзарбликдан келиб чиқиб, 1999 йилдаёқ мотуридия таълимотининг асосчиси Абу Мансур ал-Мотуридийнинг 1130 йиллигига бағишланган ҳукумат даражасидаги тантанали маросим ва халқаро илмий анжуманлар ўтказилган …

Юртимиздан етишиб чиққан буюк уламолардан ҳадис илмида энг машҳурларидан бири, шубҳасиз, Имом Бухорийдир. У киши ўзининг нодир зеҳни, ижтиҳоди, ақл бовар қилмас ноёб истеъдоди, ҳар қандай тўҳмат ўринларидан узоқлиги ва жуда эҳтиёткорлиги билан ўз замондошлари орасида ҳам, кейинги авлодлар орасида ҳам катта ҳурматга сазовор бўлган. Имом Бухорий илм талаб қилиб …

Ислом дини барча динлар ичида энг ёш бўлишига қарамай кўпгина фиқҳий, ақидавий ва ижтимоий масасалалар Қуръони карим оятлари ва ҳадиси шарифларда кенг ёритиб берилган. Покликнинг сўзининг луғавий маъносини таҳлил қиладиган бўлсак, таҳорат сўзидан олинган бўлиб, озодалик, пок, софлик деган бир неча маъноларни англатибгина қолмай, инсоний туйғуларга ҳам ишлатилади. Аллоҳ таоло …

Ўзбек халқининг тарихи ва умуминсоний қадриятларига назар солсак, турли миллат, элат, халқларнинг урф-одатлари билан мужассамлашиб кетган. Ҳар бир моддий, маданий ёдгорликларни кўздан кечирар эканмиз унда минг йиллик тарихи, бой илмий-маънавий мероси, адабиёти ва санъати ҳақидаги қимматли маълумотлар асосан ашёвий ва қўлёзма манбаларида акс этганлигига гувоҳ бўламиз. Ўзбекистоннинг биринчи Президенти И.Каримов …

Дунё тан олган 6 муҳаддис олим бўлиб, муҳаддис олимларнинг иккиси аждодларимиз Имом Бухорий ва Имом Термизийлардир. Ҳадисларда (Муҳаммад (с.а.в.) пайғамбаримизнинг айтган сўзлари ва бажарган амалларининг тўплами) инсоннинг маънавий камолот мезони, унинг тафаккур доираси, дунёқарашининг кенглиги, билимларнинг қай даражада эгалланганлиги кўрсатилган. Жамиятга ва ўзига фойда келтирувчи шахс бўлиб етишишда муҳим омил …

Имом Бухорийнинг нафақат буюк муҳаддис, балки етук аллома ҳам бўлганига тилшуносликдаги ишоралар “Саҳиҳул Бухорий” асарига кўп таъриф берилган. Тадқиқотчи олим, умуман, ҳар қандай даҳо аввал жуда юқори илмий-ижодий мартабага эришади, барча довонлардан ошиб ўтгач эса унинг номининг ўзи мартабага айланади. Масалан, Навоийни “халқ шоири” десак, у зотни қуйига тушириб юборган …

Жаноб Пайғамбаримиз Муҳаммад мустафо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўз ҳадиси шарифларида: “Тўртта дарё – Сирдарё, Амударё, Нил, Евфрат – жаннат дарёларидан,» – деганлар. Ер курасида 4 та океан, бир неча денгиз ва кўплаб дарёлар бўлсада, планетамизни тўртдан уч қисми сув билан қопланган бўлсада, шулардан фақат тўртта дарёнигина Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва …

Саййидларнинг иккинчи даврдаги кўчиш ҳолати фақатгина Ўрта Осиё учун хос жараён эмас. Тадқиқотчиларнинг фикрича, XIII-XVI асрлар саййидларнинг кўчиши фаоллашган янги давр бўлиб, бунга аввало Арабистон жанубидаги сиёсий, табиий ва демографик танглик сабаб бўлган [19: 367]. Саййидларнинг кейинги асрларда Ўрта Осиёга кўчишининг асосий сабабларидан бири ҳам кўп ҳолатларда шу каби омиллар …

“Саййид” дейилганда бугунги кунда Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) авлодларига нисбатан қўлланилган фахрий ном тушунилади. Халқ орасида эса улар “оқсуяк” номи билан ҳам маълум. Саййидлар Яқин Шарқ ва Мағриб ўлкаларида кўпроқ содот, ашраф ёки шариф номлари билан машҳур. Дастлаб Пайғамбар алайҳиссаломга қариндошлиги бор шахслар ёки Абдулмутталиб ибн Ҳошим хонадони вакиллари бу тоифага …

Амир Музаффар даврида Россиянинг ярим мустамлакаси айлантирилган Бухоро амирлиги ички сиёсатда тўла мустақиллигини сақлаб қолган эди. 1885 йилда 28 ёшида тахтга ўтирган амир Абдулаҳадхон Бухорога Россиянинг тазйиқи кучайиб кетмаслигини олдини олиш, тинчлик ва осойишталикни таъминлаш мақсадида тез-тез Россияга сафар қилиб турган. Амир Музаффар 1882 йилда тўртинчи ўғли ҳисобланган Абдулаҳадхонни ўзига …