Муқаддас ислом дини инсонларни ҳамиша одоб-ахлоқли, маданиятли бўлишга чорлайди. Юксак маънавият намунаси бўлган баъзи одатий ишлар борки, тез-тез такрорлангани боис кундалик одатга айланиб қолган. Жумладан, изн сўраш ҳам шулардан бири бўлиб, унинг ўзига хос бир қанча одоблари бор. Кимки уларга амал қилса, аҳли хонадонининг ҳурмати сақланади ва ўзи тинч-хотиржам ҳаёт …
БатафсилАЛОУДДИН КОСОНИЙ МЕРОСИ – ДУНЁ КУТУБХОНАЛАРИДА
Алоуддин Абу Бакр ибн Масъуд ибн Аҳмад Алоуддин ҳавоси тоза, тупроғи унумдор Фарғона водийсидаги Сайхун (ҳозирги Сирдарё)нинг шимолий қисмида жойлашган шаҳарлардан бири Косон (айрим манбаларда Кошон деб ҳам келган)да туғилгани сабаб у кишига Косоний деб нисбат берилган[1]. Билимга чанқоқ аллома мадраса таълимига қаноат қилмай, илм талабида ёшлигида Бухорога боради. Ўша …
БатафсилФарзандлар – ўзимизники!
Бисмиллаҳир раҳмонир раҳим! «Албатта, Сиз буюк хулқ узрадирсиз!» деб, (Каломуллоҳ Қуръони каримнинг Қалам сураси 4 ояти)да марҳамат қилиб, макорими ахлоқни такомиллаштириш учун юборилган Жаноби севимли Пайғамбаримиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни улуғлаган Парвардигори оламга беҳисоб ҳамду саноларимиз бўлсин! «Ҳақ бўлатуриб тортишувни тарк қилган киши учун жаннатнинг чеккасида бир қаср бино қилинишига; ҳазил бўлса ҳам …
БатафсилИМОМ БУХОРИЙ НАСАФДА
Муҳаддислар султони Имом Бухорийнинг ўз даврида ислом оламида ҳадис илми ривожи учун қилган хизматлари беқиёс эканлиги барчага маълум. Олимнинг ўз ўлкасида ҳам илм аҳли орасида катта обрўга эга бўлганлигини унинг Насафдаги ҳадис илми ривожига қўшган ҳиссасидан яна бир бор кўриш мумкин. Зеро, Насафда ҳадис илми тараққиётининг илк даври Имом Бухорийнинг …
Батафсил“Саҳиҳул Бухорий”ни Мисрга олиб кирган дастлабки инсон
“Саҳиҳул Бухорий” асарини Мисрга илк бор олиб кирган киши бу – имом, ҳофиз, буюк мужаввид, Абу Али Саид ибн Усмон ибн Саид ибн Сакан Мисрий Баззоз бўлиб, асли Бағдод шаҳридандир. У 353/964 йили вафот этган. Узоқ вақт ҳадис талаби билан Жайҳун ва Нил дарёлари оралиғида жойлашган шаҳарларни кезиб юрган Абу …
БатафсилНИШОПУР ФИТНАСИ ЁХУД “ХОЛҚУ АФЪОЛИЛ ИБОД” АСАРИНИНГ ЁЗИЛИШ ТАРИХИ ВА САБАБЛАРИ
Имом Бухорий қаламига мансуб бу асарнинг тўлиқ номи “Холқу афъолил ибод варрадду алал жаҳмияти ва асҳабит таътил” (“Бандалар феълларининг яратилганлиги ҳамда жаҳмийлар ва асҳоби таътил (Аллоҳ таолонинг айрим сифатларини инкор қилувчилар)га раддиялар”) бўлиб, у асосан ботил ақидалар ва нотўғри эътиқодларга раддиялардан иборат. Асар ўн бир бобдан иборат бўлиб, унда 432 …
БатафсилМИСРДАГИ «САҲИҲУЛ БУХОРИЙ» МАКТАБИ «Саҳиҳул Бухорий» Миср ўлкасига қандай кириб борган?
Дарҳақиқат, мусулмонлар ўзларидан олдинги умматлардан ҳеч бирига берилмаган ўзларига хос буюк хислат ва фазилат соҳибидирлар. У ҳам бўлса, исноддир.[1] Шунинг учун ҳар бир авлод вакиллари ўзларидан кейингиларга илмни иснод орқали нақл қилиб беришган. Иснод борасида Ибн Сирин (ваф.110/728) бундай деган: «Ҳақиқатан, бу илм диндир. Шундай экан, сиз ўз динингизни кимдан …
БатафсилИсломда аёлга муносабат…
Ислом динида аёлларга юксак ҳурмат ва эътибор билан қаралади. Қуръони каримнинг ўттиз беш сура ва бир юз икки оятида аёл сўзининг ишлатилиши, суралардан бири айнан “Нисо” яъни “Аёллар” деб номланиши кўп нарсалардан далолат беради. Аёл зотини эҳтиром қилиш тўғрисида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан бир қатор ҳадислар ривоят қилинган. Жумладан, Абу …
БатафсилФОРОБИЙ ДЕЙДИКИ…
Буюк аллома бобокалонимиз Абу Наср Форобий Ўрта асрлар даври табиий-илмий ва ижтимоий билимларининг қарийб барча соҳаларини ўз ичига олган 160дан ортиқ рисола яратиб, ҳақли равишда “Муаллими соний” ёки “Шарқ Арастуси” унвонини қозонган. Форобийнинг илмий мероси бугунги кунда ҳам кўплаб мамлакатларда алоҳида эътибор билан ўрганилаётгани унинг асарлари замонлар оша ўз долзарблиги …
БатафсилМАДАНИЙ СОҲАДА ҒОЯВИЙ КУРАШ
Ҳаммамиз яхши биламизки, халқ ёки миллатнинг маънавий қарашлари, интелектуал салоҳияти ўз-ўзидан, бўш жойда шаклланмайди. Уларнинг вужудга келиши ва ривожланишига аниқ тарихий омиллар асос бўлади. Бу қарашлар вақт ўтиши билан авлоддан-авлодга мерос бўлиб қадрият ва ахлоқий нормалар сифатида эъзозланади. Шу билан бирга турли зиддиятларни кучайтириб урушларни келтириб чиқаришига сабаб бўлади. ХХ …
Батафсил