МАҚОЛАЛАР

Бешинчи дарс. Дўстларнинг ҳақлари. Эй ўғлим! Мана энди чин ўқувчига айландинг. Таълим олиш чоғингда энди ёнингда дўстларинг ҳам бўлади. Улар сенинг ўртоғинг ва ҳамсуҳбатларингдир. Бирортасига озор бериш ва ёмон муомала қилишдан сақланмоғинг лозим. Эй ўғлим! Дарсда ўтирар экансан, ёнингдаги дўстингни сиқиб қўйма, балки қулай жойлашиб ўтириши учун жойни кенгайтир. Чунки …

Бир ҳадис шарҳи  Ҳаёт инсонга туҳфа этилган энг катта неъмат ва имкониятдир. Шундай экан, ҳаётлик вақтида бу имкониятдан оқилона фойдаланиб умрининг охирига қадар хайрли амалларни кўп-кўп қилиши керак. У вафот этдими, энди унинг учун имкониятлар эшиги ёпилади. Лекин шундай амаллар ҳам борки, инсон вафотидан сўнг унинг савоби қиёматга қадар етиб …

Бир ҳадис шарҳи Имом Бухорийнинг “Саҳиҳул Бухорий” тўпламида келган ҳадислар ҳаётнинг барча жабҳаларини қамраб олади. Яхшилик қилиш ҳақидаги ҳадислар шулар жумласидандир. Уламолар шундай ҳадиси шарифлардан бирини қандай шарҳлагани ва унда баён этилган одоб-ахлоққа оид масалаларни кўриб чиқсак. Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳар бир …

Ҳозирги кунда дунёдаги кўплаб мамлакатлар қатори, мусулмон ўлкаларида ҳам фаҳш ишлар кучайиб, кенг ёйилиб бормоқда. Унинг олдини олиш эса долзарб муаммо бўлиб қолмоқда. Ислом дини бундай шайтоний иллатлардан қаттиқ қайтаради. Аллоҳ таоло Қуръони каримда: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ …

Илм-маърифатга эришиш учун инсониятга берилган воситалар орасида энг аҳамиятлиси ақлдир. Чунки инсон эшитган, кўрган ёки  ўқиган нарсаларини фақатгина ақл воситасида тушуна олади. Демак, ақл ўзи нима эканини билиш муҳим. Кўпчилик олимларнинг фикрига кўра, ақл инсон жисмига бириктирилган, аммо танадан ҳисобланмайдиган, нурдан яратилган мустақил мавжудот ҳисобланади. Луғат олимлари: “ақл” сўзи “туя …

Муқаддас манбаларда киши ниятининг холис ва амалининг хайрли бўлиши ҳақида қайғурмоғи лозимлиги таъкидланади. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, амаллар ниятларга боғлиқдир”, деганлар. (Имом Бухорий ривояти) Чунки киши ният билан ўз ҳожати учун қиладиган ҳар бир амалини ибодат даражасига кўтаради. Амаллар бир хил бўлса-да, ниятга қараб турли натижалар беради. Шунинг учун …

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уммат учун вафот этган кишини дафн қилиш тартиби борасида буюк бир намунани суннат қилиб қолдирдилар. Бу анъана ҳозиргача ўзгармасдан давом этиб келмоқда. Бунга кўра, маййит (вафот этган киши) жаноза ўқиш учун келтирилганда имом: “Дунёдан ўтган марҳум ҳоли ҳаётда билиб-билмай бирортамизнинг кўнглимизни оғритган бўлса, ҳамма розими?” деб …

Бир ҳадис шарҳи Инсон бошқалар билан муомалада самимий, очиқкўнгил бўлиши керак. Бу ришталар муcтаҳкамлиги ва жамият бирдамлигининг муҳим омилидир. Унинг зидди бўлган иккиюзламачилик, мунофиқлик одамлар орасини бузадиган, жамиятда парокандалик пайдо қиладиган, инсонларнинг бир-бирига ишончини йўқотадиган разил иллатлардир. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: »آيَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ: …

Бир ҳадис шарҳи Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ёмон ахлоқдан сақланишга буюрганлари каби, чиройли хулққа эга бўлиш учун ҳаракат қилишга чақирганлар.    عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّه صلى الله عليه وسلم خَصْلَتَانِ لاَ تَجْتَمِعَانِ فِي مُنَافِقٍ حُسْنُ سَمْتٍ وَلاَ فِقْهٌ فِي الدِّينِ Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ …

Саудия Арабистонининг Мадина шаҳрида жойлашган Масжидун набавия кутубхонаси 1933 йилда Подшоҳ Абдуазиз Сауд ташаббуси билан ташкил қилинган[1]. Унда ислом илмлари ривожига улкан ҳисса қўшган алломаларнинг турли соҳаларга оид асарлари ва тарихий ҳужжатлар сақланади. Мазкур кутубхонада “Саҳиҳул Бухорий”нинг йигирмадан зиёд қўлёзма ва тошбосма нусхаси ҳам бор. Қуйида шу нусхалардан бири, кутубхона …