МАҚОЛАЛАР

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Нажм ибн Фузайлнинг: “Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни тушимда кўрдим. У зот гўё юриб кетаётгандилар. Муҳаммад ибн Исмоил у кишининг ортларидан бораётган эдилар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам оёқларини кўтараётган жойга (изларига) Бухорий оёқларини қўярдилар”, – деганларини эшитдим».     Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Имом Бухорийнинг: …

Ақлнинг вазифасини билиш зарур. Чунки Аллоҳ таоло инсонда ақлни беҳудага яратмаган. Аллоҳ таоло: “Батаҳқиқ, қулоқ, кўз ва қалбнинг ҳар бири сўралувчи нарсага айланди”[1], деган. Инсон ушбу уч нарсани нима мақсадда ишлатгани ҳақида сўралади. Яна Аллоҳ таоло: “Улар учун қалблар бор-у, англамайдилар. Улар учун кўзлар бор-у, кўрмайдилар. Улар учун қулоқлар бор-у, …

Бир ҳадис шарҳи Ҳаёт инсонга Аллоҳ таоло томонидан инъом этилган улуғ неъматдир. У чегараланган бўлиб, маълум йиллардан иборат. Шу сабабли, ҳар бир ақл эгаси уни чиройли ва мазмунли ўтказиши лозим. Ақлли инсон бу дунёга нима учун келганини тафаккур қилиб, ҳаётини тўғри йўлга қўйишга ҳаракат қилади. Ҳаром амаллардан сақланиб, ҳалол ва …

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Бухорийнинг қуйидаги сўзларини эшитдим: “Бағдодга саккиз марта бордим. Ҳар борганимда Аҳмад ибн Ҳанбал билан ўтирар эдим. Охирги марта у киши билан хайрлашаётганимда: “Эй Абу Абдуллоҳ, илм ва олимларни ташлаб Хуросонга кетасизми?!” – дедилар. Ҳозир ҳам у кишининг айтган сўзлари ёдимда».    Муҳаммад ибн Юсуф …

Бир ҳадис шарҳи Ислом енгил, мўътадил дин бўлиб, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бизни амалда мулойимлик, ҳалимлик, одамнинг тоқати етадиган, бардавом бўладиган амаллар билан кифояланишга даъват этганлар.  Кимки динда ғулувга кетса, чуқурлашса, дин уни енгиб қўяди, мағлуб этади. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِنَّ الدِّينَ يُسْرٌ …

Субҳаналлоҳ!    Халаф Хайём айтганлар: «Иброҳим ибн Маъқилдан эшитдим. У киши Бухорийнинг: “Исҳоқ ибн Роҳавайҳнинг ҳузурларида эдим. У кишининг ёнларида ўтирганлардан бир киши: “Қанийди, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларини тўплаган мухтасар бир китоб жамлаганларингизда эди”,   деди. Ўшанда кўнглимга ҳадисларни тўплаш нияти келди ва уларни йиға бошладим”, – деганларини эшитган эканлар». …

Бир ҳадис шарҳи Имон бу сўз, амал ва эътиқоддир. Унинг бўлим ва даражалари мавжуд. Ҳар бир яхши хислатлар имон остида гавдаланади. Эътиқодимизда имоннинг нури итоат этиш ва ҳаромдан сақланиш билан зиёда бўлади, маъсият ва ҳаром ишларни қилиш билан сусаяди. عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  -صلى الله عليه وسلم …

Имом Бухорийнинг илм талабида юрт кезганлари    Муҳаммад ибн Абу Ҳотим Бухорий айтганлар: «Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Исмоилдан эшитдим: “Ҳаж қилдим. Акам онамни олиб қайтдилар. Мен ҳадис илми талабида қолдим. 18 ёшга етганимда “Қазоё ас-саҳобати ват-тобеъин ва ақовийлуҳум” (Саҳобалар ва тобеъинларнинг фатволари ва айтган сўзлари) китобини ёза бошладим. Бу Убайдуллоҳ …

Олтинчи дарс. Илм олиш одоби Эй ўғлим! Тетиклик ва жидду жаҳд билан илм талабига киришгин. Вақтингга эътиборли бўлгинки, сен манфаат олмаган бирор сонияси ўтиб кетмасин.  Эй ўғлим! Устозингни дарс пайтида тинглашдан олдин ўтиладиган мавзуни ўзинг яхшилаб мутолаа қилиб ол. Бирор масала ноаниқ бўлиб қолса, дўстларингдан сўрашдан тортинма. Чунки, биргаликда тушунганнинг …

Бир ҳадис шарҳи Имом Бухорийнинг шоҳ асари бўлмиш “Саҳиҳул Бухорий” тўпламидаги ҳадислар ҳаётнинг барча жабҳаларини қамраб олади. Инсон аҳли оиласига нафақа қилиш ҳақидаги ривоятлар шулар жумласидандир. Уламолар шундай ҳадиси шарифлардан бирини қандай шарҳлагани ва унда баён этилган масалаларни кўриб чиқсак. Абу Масъуд Ансорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи …