МАҚОЛАЛАР

Ўн бешинчи дарс. Мурувватлик, хушхулқлик ва олижаноблик. Эй ўғлим! Муруввати кам, ҳиммати ва қадри паст, оиласи ва қариндошлари орасида ҳурматсиз, таҳқирланса бўйин эгадиган, камситилса ўзини ҳимоя қилиш ўрнига қўрқоқлик қиладиган кишида яхшилик йўқ. Бундай инсонлар диний илмлар толиби номи билан шарафланишга муносиб эмас ва шариат илмларини ололмайдилар. Эй ўғлим! Мурувватингни …

Аллоҳ таоло инсонга ота-онаси билан яхши муносабатда бўлишни ва доимо уларга мурувват кўрсатишни буюрган. Аллоҳ таоло ота-онага яхшилик қилиш ҳақида бир нечта оятларни нозил қилган: ﴿وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا﴾ …

“Илм – саодат калити, илмсизлик – жаҳолатдир”, дейди донолар. Дарҳақиқат, илм инсонни камолотга, саодатга етаклайди. Динларнинг устуни бўлган исломда  ҳам бу нарса ўз аксини топган.Аллоҳ таоло Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга илк бор: اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ “Ўқинг (эй Муҳаммад! Бутун борлиқни) яратган зот бўлмиш Раббингиз исми билан!”[1] оятини нозил …

Бугунги шиддатли ахборот асрида ёш авлод тарбиясига жиддий қараш зарурий эҳтиёжга айланди. Шундай экан, юртимизда ҳам муҳим ислоҳотлар олиб борилаётган бир пайтда, “Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида”ги Қонунда назарда тутилганидек, давр талабларига мос, ҳар томонлама баркамол, мустақил фикрлайдиган, масъулиятли, ташаббускор, замонавий технологияларни мукаммал ўзлаштирган, шижоатли ва иқтидорли ёшларни тарбиялаш энг …

“Маслаҳат” арабча сўз бўлиб, бирор ишни қандай қилиш кераклиги ҳақида йўл-йўриқ тарзидаги, мулоҳаза, тавсия, таклиф, фикр олиш каби маъноларни билдиради. Муқаддас динимизда ҳар бир ишни маслаҳат билан амалга оширишга чақирилган ва унинг алоҳида фазилатга эга эканлиги таъкидланган. Ҳатто Қуръони карим сураларидан бири ҳам Шўро (Маслаҳат) деб номланган. Чунки, бу сурада …

Аллоҳ  таоло оламларни бунёд этгандан сўнг унга сарвар қилиб Инсонни – Ҳазрати Одам Ато алайҳиссаломни яратди. Одам Ато қовурғасидан Момо Ҳавони яратиб, улардан фарзандларини кўпайтирди. Ривоят этилишича, одамзоднинг кўнглига 3 нарса урмас, яъни инсон 3 нарсадан асло безор бўлмас, доимо ардоқлар экан. Биринчиси эр учун аёл, аёл учун эр. Чунки, аёл …

Ҳар бир инсон касал бўлади. Бу баъзида кучли, баъзида енгил кечади. Ривоятларга кўра, фақат Фиръавн касал бўлмаган экан. Бу унда ғурур ва кибр ошишига олиб келган. Аслида касаллик ҳам имтиҳон, ҳам раҳмат бўлади. Баъзан енгил касаллик ўзидан кейин келадиган оғир дардни қайтаради. Бу вақтда мўмин киши имтиҳонга сабрли бўлиши ва …

Инсон ҳаёти қавм-қариндош, қўни-қўшни, маҳалла-кўй билан чамбарчас боғлиқдир. Табиийки, одамлар орасида борди-келди, хабарлашиш, маслаҳат сўраб бориш каби ўзаро муносабатлар юзага келади. Инсон бирор хонадонга борганда, киришга изн сўраши исломдаги гўзал одоб-ахлоқ саналади. Аллоҳ таоло айтади: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِكُمْ …

«Агар огоҳсан сен – шоҳсан сен. Агар шоҳсан сен – огоҳсан сен» Албатта, халқимиз, жумладан ёш авлод ғарб фан-техникаси, маданияти, адабиёти, санъатининг илғор жиҳатларини инкор этмайди. Бироқ ғарбда дин ва одобга зид бўлган қарашларнинг кўпчиликка сингдирилиши оқибатида юзага келган «оммавий маданият» тушунчасини ғарб зиёлиларининг ўзи «ғарбнинг муаммоси» сифатида баҳолаётганини ҳамда …

Салом инсон зоти яратилгандан буён давом этиб келмоқда. Саломлашиш исломнинг шиори ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатлари бўлиб, ўзида  тинчлик, меҳр­муҳаббат, дўстлик ва яхшиликларни мужассам этган. Инсон айниқса изтиробга тушганда, қоронғу тунларда ва чўлу биёбонда ёлғиз қолганда бу фазилатнинг қадрини сезади. Салом берган киши биродарига тинчлик ва хурсандчилик бағишлайди. Ундан …