МАҚОЛАЛАР

Инсоният яратилганидан буён икки ғоя орасида яшаб келмоқда. Бир-бирига зид бу ғояларнинг бири бунёдкор, иккинчиси вайронкор. Бунёдкор ғоя билан инсонлар катта ютуқларга эришган. У барқарор бўлган жамиятда дунё халқлари бир-бирига билан бағрикенглик муносабатида бўлганлар, ҳамжиҳатликда ҳаёт кечирганлар. Ҳатто қариндошлик ришталарини боғлаганлар. Бунинг акси бўлган вайронкор ғоя ҳамма вақт жамиятдаги тинчлик …

Инсоният умр давомида эзгу мақсадларга эришиш учун доимо саъй-ҳаракатда бўлади. Орзу-умиди рўёби, фарзандлари камолотини кўриши учун энг зарур омил бу шубҳасиз тинчлик ва осойишталикдир. Бугунги глобаллашув жараёни ҳар биримиздан юрт тараққиёти, авлодлар келажаги ва жамиятнинг эртанги куни учун қайғуриш, тинч ва осойишта ҳаётга рахна солаётган турли таҳдидларга биргаликда курашишни тақозо …

Тарихий илдизлари уч минг йилдан чуқурроқ қадимиятга бориб тақалувчи ўзбек давлатчилиги кўп маротаба юксалишлар ва эврилишлар даврини бошдан кечирган. Энг қадимги давлат уюшмаларининг шаклланиши натижасида тараққий топган давлатларнинг вужудга келиши, бу давлатларнинг Ғарб ва Шарқ мамлакатлари билан «Буюк Ипак йўли» орқали олиб борган алоқалари самараси ўлароқ Марказий Осиё халқлари маданиятининг …

Кибермакон интернет тармоқлари орқали амалга ошириладиган мулоқот майдонини ифодаловчи воқелик сифатида 1990 йилдан бошлаб кенг миқёсида ривожланиб, такомиллашиб келмоқда. Кибермакон тушунчасини дастлаб канадалик ёзувчи Уилям Гибсон 1982 йил «Burning Chrome» номли ҳикоясида ёзади. Кейинчалик, Гибсоннинг 1990 йилда ёзиб тугатган «Neuromancer» номли техно-утопик фантастик трилогиясида қўллаган. Асардаги кибермакон тушунчаси миллионлаб одамларнинг …

Маъмун академиясида Мовароуннаҳрлик олимлар. Хорун ар-Рашид ташаббуси билан Бағдодда илмий Марказ-Академия («Байт ул-Хикма»)-ташкил этилиб, унга барча мусулмон ўлкалари, жумладан Ўрта Осиёдан ҳам олим ва фозиллар тўпланган. Бу марказда Мовароуннаҳр ва Хуросондан келган Мусо Хоразмий, Аҳмад Фарғоний, Марвозий, Марварудий, Жавҳарий каби олимлар Бағдод академиясини жаҳонга машҳур бўлишида оʼзларининг катта ҳиссасини қўшганлар. …

Тинчлик, миллатлар ва динлараро бағрикенглик, Ватанни ардоқлаш, оилани муқаддас санаш каби ғояларни тарғиб қилувчи динимиз номига доғ туширган, бутун дунё нигоҳида ислом динини «терроризм дини»га айлантиришга хизмат қилаётган, мусулмонларни ислом цивилизацияси ривожига қўшган тарихий хизматини йўққа чиқараёзган сохта салафийлик XXI асрда мусулмонлар бошига келган энг катта мусибат бўлди. Бу оқим …

“Ишораи саббоба” – бу намозда ташаҳҳуднинг “Лаа илааҳа иллаллооҳу” калимасини айтиш чоғида ўнг қўлнинг кўрсаткич бармоғини юқорига кўтаришга айтилади. Кўрсаткич бармоқ араб тилида “саббоба” дейилади. Мазкур ишора ушбу бармоқ билан бажарилгани учун “ишораи саббоба” деб номланган. Бу калима нафий ва исботни ўз ичига олган бўлиб, ишора ҳам шу иккисини ўз …

Мавлоно Жалолиддин Муҳаммад ибн Баҳовуддин Валад ал-Балхий Румий номи билан жаҳонга донг таратган алломанинг тахаллуси борасида ҳам фан оламида бир қатор гипотезалар мавжуд. Мавлоно туғилган жойи нисбатига кўра «Балхий», дўсти Шамс Табризий хотирасига «Табризий» ва яшаш маконига кўра «Румий» тахаллуслари остида ижод қилди. Бу номлар орасида эса у кўпроқ Румий …

Барчамизга маълумки, Ислом дини ҳақида билимларини ошириш мақсадида ўқиб-ўрганаётган, хусусан интернет тармоғидан фойдаланаётган юртдошларимиз, айниқса ёшларнинг сони ортиб бораяпти. Аммо, ана шу сайтларнинг барчасида ҳам ақидавий масалаларда бизнинг диёримизда анъана бўлган Мотуридия ақидасига мувофиқ фикрлар берилмайди. Ақида масалаларида етарли билимга эга бўлмаганлар ўзлари билмаган ҳолда Мотуридия ақидасига хилоф бўлган масалаларда …

Калом илмидаги мавзулар орасида қиёматда Аллоҳ таолони кўриш масаласи алоҳида ўрин эгаллайди. Тарихда адашган тоифалар томонидан турли талқин қилинган мазкур мавзу бўйича аҳли сунна вал жамоа нақлий ва ақлий далиллар асосида ўз қарашини илгари сурган. Бу борада мутакаллим Маҳмуд Ломиший ўзининг “Тамҳид” асарида шундай дейди: “Аҳли сунна вал жамоа эътиқодига …