МАҚОЛАЛАР

Абдулазиз ибн Аҳмад ибн Наср ибн Солиҳ Ҳанафий Бухорий ал-Ҳалвоний (ваф. 448/1056-1057) ижтимоий-сиёсий фаолияти учун ҳанафийлар етакчиси («Раис ал-ҳанафийа») – «Шамс ал-Aимма» («Имомлар қуёши») [4:318] фахрий унвонига эга бўлган. Айтишларича, ушбу фақиҳ кўплаб табақот ва тарожим китобларида «Ҳалвоий» номи билан ҳам зикр қилинган, бошқаларида эса Шамсул Аимма Ҳалвоний деб номланган. …

Жаҳонда содир бўлаётган глобаллашув жараёнлари­да дин омилининг ўрни тобора ортиб бормоқда. Дунёга хавф солаётган экстремистик ва халқаро террористик фаолиятнинг аксар ҳолатларда дин ниқоби остида ҳаракатланаётгани масалага жиддий ёндашувни талаб қилади. Шу боис ҳам бугун дин ва унинг инсонпарварлик, эзгулик, тинчлик ғояларини дунёга етказиш муҳим аҳамият касб этмоқда. Ҳар бир мамлакатда …

Мустақилликнинг илк йилларида ислом динига қўйилган бир асрлик чеклов [4:252] барҳам топиб, эътиқод эркинлиги учун имконият кенгайди[32:176-177]. Ислом арконлари жамиятимиз кундалик ҳаётида татбиқ этила бошланди ва илмий-маърифий йўналишда ҳам кўплаб тадқиқотлар амалга оширилди. Ислом дини замирида вужудга келган тасаввуф таълимоти, асрлар давомида шаклланди ва тараққиёт босқичларидан ўтди [20:3]. Тасаввуф таълимотига …

Маълумки, хайрия ва ҳомийлик қадриятлари Ўзбекистон тарихининг турли даврларида турли кўринишларда акс этиб, ҳар хил ёндашувлар асосида шаклланиб келган. Ҳомийлик ва саховат кишилараро муносабатда бирданига пайдо бўлиб қолмаган. Улар инсон пайдо бўлганидан буён аста-секин, диалектик тарзда ривожланиб, муҳим инсоний қадрият даражасига кўтарилиб борган. Ҳомийлик ва сахийлик ўзбек менталитетининг таркибий қисми …

Яқинда ўтган асрнинг 40-йиллари охирида суратга олинган фильмдан лавҳа кўриб қолдим. Унда бир дастурхон атрофида миллатимиз вакиллари, асосий қисми қизлар бўлган даврада ҳамма пиво ичиб ўтирибди. Ҳаттоки қиз битта пивони қўлига олиб, иккинчисини отасига узатяпти. Бу лавҳа диёримиздаги худди одатдаги ҳаётий воқеалар сингари акс эттирилган. Аслида, бу ҳолни ўша даврнинг …

Президентимиз Шавкат Мирзиёев 2022  йилга “Инсон қадрини улуғлаш ва фаол маҳалла йили” деб ном берди [1]. Инсон бутун борлиқнинг гултожидир. Аллоҳ инсонни икки оламда саодатли бўлишини истайди. Шунинг учун инсонларга тўғри йўлни кўрсатиш мақсадида вақт ва замонга қараб пайғамбарларини юбориб турган.  Пайғамбарликнинг ҳикмати ва уларнинг вазифалари тўғрисида Аллоҳ таоло  Қуръони …

IX-XII асрлар ислом оламида илм-фан ривожининг олтин даври сифатида эътироф этилган. Кўплаб манбаларда айни ўша даврда Бужайрий нисбаси билан танилиб, самарали ижод қилган алломаларнинг ҳаёти ва илмий мероси ҳақидаги маълумотларни учратиш мумкин. Тадқиқотлар натижаси шуни кўрсатадики, Бужайрий нисбаси бирор жой ёки касбга эмас, Бужайр исмли шахсларга нисбатан қўлланган. У Бужайр …

(Абу Ҳафс Насафийнинг “Ат-Тайсир фит тафсир” асари асосида) Ижтимоий ҳаётда одамлар бир-бири билан олди-сотди қилиб, нарса алмашиб яшайди. Нарса ёки хизмат эвазига ҳақ тўлайди. Шу жараёнда нафсига бўйин эгадиган, ўзгалар ҳақидан қўрқмайдиган, ҳаромдан ҳазир қилмайдиган кимсалар одамларни алдашга, ўлчов-тарозидан уриб қолишга уринади, бу ишларининг оқибатига кўз юмади. Аллоҳ таоло бундай …

Сабрий нақшбандия тариқати вориси, ХХ аср бошлари адабий жараёнига ўзига хос ҳисса қўшган, шоир, шайх ва тариқат пиридир. Унинг ижоди ҳақидаги маълумотлар тор доирадагина маълум. “Ўзбекистон тарихи” телеканалида эфирга узатилган “Миллат фидойилари” кўрсатувида [4] ижодкор ҳақида батафсил маълумот берилди. Кўрсатувда Сабрий ҳаёти, фаолияти ва адабий мероси тилга олиниб, қатағон қурбонига …