Илгари мусулмонлар айрим уламоларни улуғлаб, “Шайхул Ислом” (Ислом дини шайхи), “Фахрул Ислом” (Ислом дини фахри), “Ҳужжатул Ислом” (Ислом дини ҳужжати), “Нажмул уламо” (Уламолар юлдузи), “Муфтий сақолайн” (Инсу-жин муфтийси), “Лисонул мутакаллимийн” (Мутакаллимларнинг сўзловчи тили) каби унвонлар билан атаганлар. Бундай аташ асло муболаға бўлмаган. Балки у муҳтарам уламолар ҳақиқатдан ушбу унвонларга лойиқ …
БатафсилYearly Archives: 2020
Муҳаррам ойи фазилатлари
Аллоҳ таоло ўта меҳрибон ва карами кенг, фазли улуғ ва ҳикмати беназир Зотдир. Зотан, буюк Аллоҳ яратган мавжудотларининг баъзисини баъзисидан ўзининг ҳикмати ўлароқ фазилатли қилиб қўйган. Ана шундай фазилатга муҳаррам ойини мисол қилишимиз мумкин. Бу ой муборак, фазли улуғ ой бўлиб, ҳижрий сананинг биринчи ойидир. Шу билан биргаликда, муҳаррам ойи …
БатафсилИмом Бухорийнинг “Ат-тарих ал-кабир” асарида саҳобийларга оид маълумотлар
Ҳадис илмида сахобийларнинг ўрни беқиёс бўлиб, улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларини ўзларидан кейин келувчи мусулмонларга етказиб берувчи кишилар, яъни ҳадис исноди занжирининг энг юқорисида турувчилардир. Муҳаддислар саҳобийларни билишга катта эътибор беришган бўлиб, бунинг бир нечта сабаблари мавжуд. Жумладан, саҳобийларнинг барчаси “адолатли” деб эътиқод қилингани сабабли, саҳобий экани аниқ бўлган …
БатафсилСАМАРҚАНД ВИЛОЯТИДАГИ МАДАНИЙ МЕРОС ОБЪЕКТЛАРИНИ МУҲОФАЗА ҚИЛИШ
Ўтган тарихий силсила давомида жамиятнинг сиёсий тузуми ва маданий ҳаётида амалга ошган ўзгаришлар, ижтимоий фанларда ёзилган маълумотлар орқали ўрганилиб келинмоқда. Бу илмий соҳалар ичида маданий мерос объектлари тарихи ва архитектураси ҳақидаги маълумотлар алоҳида ўринга эга. Чунки, маданий мерос объектларига назар солиб, ўтган даврларда яшаб ўтган ота-боболаримизнинг қарашлари, дунё илм-фани ва …
БатафсилҲОЖИ МУИН ЗАМОНДОШИ ШОКИР МУХТОРИЙ ҲАҚИДА
Ҳожи Муин “Инқилоб” журналининг 1922 йилда чиққан 3-сонида “Марҳум Шокир Мухторий” номли мақола эълон қилган. Мақолада Шокир Мухторийнинг қисқагина таржимаи ҳоли ва унинг Туркистон тарққиёти ва тажаддуд[1] йўлида қилган хизматлари ёритилган. Ҳожи Муиннинг бу мақоласида Шокир Мухторий (баъзи адабиётларда Шокир Мухторов, деб ҳам кўрсатилади [1: 166] Унинг қачон ва қаерда …
БатафсилҲАДИС ВА РАЪЙ МАКТАБЛАРИ
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам вафотларидан сўнг турли ҳудудлардаги олим саҳобалар уммат ичида юзага келган масалаларга Қуръон ва суннатга таянган ҳолда жавоб берганлар. Саҳобалардан кейинги тобиъийнлар даврида ҳам етук олимлар уммат ичида юзага келган масалаларга асосий манбаларга асосланган ҳолда ечим топганлар. Аммо ислом сарҳадлари кенгая бошлагач, турли маданиятга, урф-одатларга эга халқлар …
БатафсилМАВЛОНО МИР АБДУРАҲИМ МАРҒИНОНИЙ
Марғилон шаҳри яқинидаги Сармозор зиёратгоҳи ёзма манбаларда “маъдани файзи илоҳий” – “илоҳий файзлар кони”, “мазҳари жуди карам” – “жуду эҳсон манбаи”, “доруш-шифо” – “шифолар уйи”, “матлаи омол” – “орзулар ушаладиган ер” каби сифатлар билан таърифланган. Ушбу зиёратгоҳ Марғилон шаҳрида яшаб ўтган машҳур зотлардан бири – буюк аллома, етук мутасаввиф, нақшбандия …
БатафсилИМОМ БУХОРИЙГА ХИЗМАТ ҚИЛГАН АЛЛОМА
Мустабид шўролар даври ўзининг динга нисбатан муросасиз кураши, бир неча босқичдан иборат зиёлиларни қатағон қилиши билан “қўли тирсагигача қон” бўлиб тарихда қолди. Шунга қарамай Ўзбекистон мусулмонлари идораси (дастлаб Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари идораси деб юритилган) ташкил этилгандан буён унинг раҳбарияти ва ходимлари имконият топилди дегунча динимизга хизмат қилиб қолиш …
БатафсилНега ҳанафия эмас, мотуридия дейилади?
Имом Мотуридий фиқҳда Имом Абу Ҳанифа мазҳабида бўлганидек, эътиқодий қарашлари ҳам у зотнинг ақидага оид асарлари асосида шаклланган. Шунинг учун ҳам баъзи асарларда мотуридийларни ҳанафийлар деб ҳам аталган. Масалан, Ҳасан ибн Абдул Муҳсин Абу Азба “Равзатул баҳия фийма байнал Ашаироти вал Мотуридия” (Ашъарийлар ва Мотуридийлар ўртасидаги гўзал чаманзор” асарида мотуридийларни …
БатафсилИлм-фаннинг 29 соҳаси ривожига муносиб ҳисса қўшган аллома
Бобокалонимиз – улуғ аллома ва мутафаккир, табобат илми султони, файласуф, математик, руҳшунос олим, мусиқачи, беназир шоир сифатида илм-фаннинг 29 соҳаси ривожига муносиб ҳисса қўшган Абу Али ибн Сино таваллуд топганига 1040 йил тўлди. Шу қутлуғ сана муносабати билан «Абу Али ибн Сино – Ўзбекистон фахри ва жаҳон мулки» мавзусида …
Батафсил