HIJRIY IV ASRDA QANDAY HADIS KITOBLARI YOZILGAN?

Hijriy uchinchi asr umumislomiy, xususan, sunniy ilmlarni kitobga tushirishning oltin davri hisoblanadi. IV asrdagi hadis ilmi ulamolari, tabiiyki, sunnat va uning ilmlariga xizmat qilishda oʻzidan oldingi allomalarga ergashgan. Shuning uchun ham ular sahih hadislarni taxrij qilishda ikki “Sahih”, yaʼni Imom Buxoriy va Imom Muslimning shoh asarlaridan foydalangan. Bunday taxrij asarlariga …

Батафсил

RUSTUFAGʻNDAN CHIQQAN ALLOMA

IX-XII asrlar Sharqda ilm-fan yuksak darajada rivojlangani bois Sharq Renessansi deb eʼtirof etilgan. Ayniqsa, oʻsha davrlarda yurtimizning koʻhna va qadimiy Xorazm, Buxoro, Samarqand, Kesh, Nasaf, Termiz, Shosh, Fargʻona, Afshona, Zamaxshar, Sogʻarj, Dabusiya kabi shahar va qishloqlari ilm-fan va madaniyat oʻchogʻi hisoblangan. Shu bois, u joylardan yetishib chiqqan allomalar oʻzining ilmiy …

Батафсил

MUTAASSIBLIK TAʼRIFI VA UNING QOʻLLANILISHI

Soʻngi yillarda sodir boʻlayotgan din bilan bogʻliq boʻlgan voqealar soha mutaxassislarini mutaassiblik, radikalizm va aqidaparastlik kabi zamonaviy dunyo tartibini izdan chiqarishi bilan ajralib turadigan diniy-ijtimoiy hodisalar ustida izlanishlar olib borishga majbur qilmoqda. Mutaassiblik hodisasi turli shakllarda jamiyat hayotining barcha jabhalarida namoyon boʻlib kelganligi sababli har doim faylasuflar, diniy mutafakkirlar, sotsiologlar, …

Батафсил

MAZHABSIZLIK – MUSULMONLAR BIRLIGIGA ULKAN TAHDID

XX asr soʻnggida musulmon olamida islom niqobi ostidagi aqidaparastlik guruhlaridan tashqari yana bir tahdidning yangi qatlami namoyon boʻldi. U ham boʻlsa mazhabsizlikka chaqiruvchilar toifasidir. Harakat tarafdorlarining daʼvosicha, Islomda unga eʼtiqod qiluvchi shaxs uchun sunniylikdagi toʻrt yoki undan boshqa fiqhiy mazhablarning biriga ergashishlik shart qilinmagan. Agar musulmon shaxs, biror sharʼiy masalada …

Батафсил

BUYUK ALLOMALARIMIZ BIZ UCHUN HIDOYAT MAYOGʻIDIR

Bismillahir Rohmanir Rohim. Prezidentimizning Murojaatnomasi yurtimiz hayotida tobora alohida ahamiyat kasb etib borayotgan muhim voqeadir. 2017 yildan buyon anʼanaga aylangan bu ijobiy tadbirda tugayotgan yildagi asosiy koʻrsatkichlar, yangi yilga moʻljallangan maqsad va vazifalar eʼlon qilinadi. Yangi marralar belgilanadi. Koʻzlangan maqsadlar mazmunidan kelib chiqib, boshlanajak yil nomi taklif etiladi. 2022 yil …

Батафсил

ALI IBN SULTON AL-QORINING ISLOM ILMLARI RIVOJIGA QOʻSHGAN HISSASI (930/1524-1014/1604)

Mulla Ali al-Qori XVI asrning eng yetuk allomalaridan boʻlib, muhaddis, faqih, usul olimi, mufassir, mutakallim, mutasavvif, tarixchi, qiroat, munozara, lugʻat va nahv olimi va adib, oʻz asrining tengsiz namoyondasi hisoblanadi. U kishining ismi Ali, otasining ismi Sulton Muhammad boʻlgan. Hirotda tugʻilgani uchun “Hiraviy”, Makkada istiqomat qilgani uchun Makkiy nisbalari bilan …

Батафсил

MUHAMMAD AL-MUʼIZZIYNING “TASRIF UL-AFʻOL” ASARI SARF ILMI BOʻYICHA MUHIM MANBA

Maʼlumki, Movarounnahr mintaqasidan arab tili va uning grammatikasini chuqur tadqiq qilgan va dunyoga mashhur asarlar yaratgan koʻplab olimlar yetishib chiqqan.  Mazkur olimlarning ilmiy merosini oʻrganish, sarf va nahv boʻyicha davrimizga qadar yetib kelgan asarlarini tadqiq etish hozirgi kunning dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi.       Shunday olimlardan biri Muhammad ibn Abi al-Qosim …

Батафсил

NAQSHBANDIYA-MUJADDIDIYA TARIXINI OʻRGANISHNING MUHIM MANBASI

XVIII-XIX asrlarda Markaziy Osiyoda naqshbandiya-mujaddidiya tariqati tarixiga oid manbalarni oʻrganish bugungi kunda tasavvufshunoslik tadqiqotlarida muhim ahamiyat kasb etadi. Bu borada yurtimiz olimlari[1] va xorijlik tadqiqotchilar[2] koʻplab izlanishlar olib borgan. Tadqiqotlarda talay manbalar[3] ilmiy muomalaga jalb etilgan. Shunday boʻlsa-da, oʻsha davr tarixiga doir qator manbalar hali-hanuz oʻz tadqiqotchilarini kutib turibdi. Shunday manbalardan biri Mirzo …

Батафсил

NAJMIDDIN UMAR NASAFIYNING MASHHUR USTOZ VA SHOGIRDLARI

Abu Hafs Umar Nasafiy oʻz davrining buyuk ulamolari, oʻz yurtining peshqadamlaridan ilm olgan. Allomaning ustozlari haqiqatdan ham asrining eng ilmli va yetuk olimlari edilar. Bu haqda “Hidoya” asarining muallifi quyidagicha yozadi: Najmiddin Umar Nasafiyning shunday deganini eshitganman: “Men besh yuz ellik shayxdan hadis rivoyat qildim”. Shuningdek, Margʻinoniy alloma ustozlarining ismlarini oʻzining …

Батафсил

MUSTAMLIY ODOBLARI (Abdulkarim Samʼoniyning “Adabul imlo val istimlo” asari asosida)

Abdulkarim Samʼoniyning hadis ilmi taʼlim metodologiyasiga bagʻishlangan “Adabul imlo val istimlo” asarida asosan ustoz-shogirdga tegishli odoblar, taʼlim berish va olish uslublari haqida maʼlumotlar keltirilgan. Avvalgi maqolada mumliy – hadis rivoyat qiluvchi shayxning odoblari haqida maʼlumot berilgan edi. Bu safar mustamliy – hadis yozib oluvchi talabaning odoblari haqida soʻz boradi. “Adabul …

Батафсил