HADIS

Imom Buxoriy oʻzining shoh asari boʻlmish “Sahihul Buxoriy”ni jamlashda barcha jihatlarni eʼtiborga olgan. Deylik, bu toʻplamdan fiqh yo kalom ilmi mutaxassislari ham, yoki aqida ulamolari ham keng foydalanadi. Yaʼni, har bir soha vakili undan oʻziga foyda oladi. “Sahihul Buxoriy” bilan tanishgan kishi Imom Buxoriy bu asarni yozishda oddiy insonlarni, yaʼni …

Nasihat kishini notoʻgʻri, xato yoʻldan toʻgʻri yoʻlga, zalolatdan hidoyatga olib chiquvchi omildir. Shu sababli inson toyilish va xatolardan, jamiyat esa axloqsizlik va ijtimoiy tubanlikdan saqlanadi. Nasihat sabab moʻmin-musulmonlar bu muqaddas dinda qoim turadi. Imom Buxoriyning ushbu mavzuga oid “al-Adabul mufrad” asarida keltirgan bir hadisining sharhiga toʻxtalib oʻtamiz: ٨ – حَدَّثَنَا …

Bir hadis sharhi Imom Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” toʻplamida kelgan hadislar hayotning barcha jabhalarini qamrab oladi. Shulardan biri odamlar orasida salomni yoyish haqidagi hadisdir. Ulamolar ushbu hadisi sharifni qanday sharhlaganini va unda bayon etilgan ijtimoiy masalalarni oʻrganamiz. عن البراء بن عازب رضى الله عنهما قال: أمرنا النبى صلى الله عليه وسلم …

Bir hadis sharhi Maxluqotlarni yaratgan Alloh taolo ularni yolgʻiz tashlab qoʻymay, balki rahmat elchilarini yubordi. Paygʻambarlarning vazifasi odamlarni jaholat zulmatidan ilm va imon nuriga chiqarishdan iborat boʻlgan. Ular noshukrlik qilgan bandalarni Allohning azobidan ogohlantirgan va moʻminlarga Uning mukofoti haqida xushxabar bergan. Bu elchilarning oxirgisi Paygʻambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam boʻlib, …

(Bir hadis sharhi) “Sahihi Muslim”da Oisha roziyallohu anhoning: “Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam koʻksimga ogʻritadigan qilib turtib qoʻydilar”, degan soʻzlari kelgan. Islomga gʻarazi boʻlgan baʼzi kimsalar ushbu hadisni Nabiy sollallohu alayhi vasallamga taʼna qilish uchun ishlatadi. Vaholanki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hech qachon biror kishiga qoʻl koʻtarmaganlar. Nabiy sollallohu alayhi …

(Sahihul Buxoriy, Imon kitobi, 4-bob, 10-hadis) عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍو ؛ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ  صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : “الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ ، وَالْمُهَاجِرُ مَنْ هَجَرَ مَا نَهَى الله عَنْهُ ” رواه البخارى. متفق عليه Abdulloh ibn Amr[1] roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sallollohu alayhi …

Muqaddas islom dinida jamiyatning har bir qatlamiga alohida eʼtibor bilan qaraladi. Katta yoki kichik boʻlsin, erkak yoki ayol boʻlsin, har bir inson hurmat-ehtiromga loyiqdir. Barcha jamiyatlarda shunday odamlar borki, bolaligidan taqdir taqozosi bilan ota-onasi, yaʼni boquvchisidan ajralib, yetim qoladi. Xalq orasida ota-onasi vafot etib, yolgʻiz qolgan bola “chin yetim”, onasi …

Abdurahmon ibn Abu Bakra roziyallohu anhu otasidan rivoyat qiladi: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Sizlarga eng katta gunohlarning xabarini berayinmi?” deya uch bor takrorladilar. Biz: “Bosh ustiga (qanday yaxshi boʻlardi), yo Rasululloh!” dedik. U zot alayhissalom: “Alloh taologa shirk keltirish, ota-onaga oq boʻlish, deganlari holda suyanib turgan joylarida oʻtirib qoldilar …