Islom fiqhiga oid kitoblarda Qoraxoniylar davrida Samarqandda ilmiy faoliyat olib borgan mashhur allomalardan biri Imom Ali Sugʻdiy (vaf. 461/1069) haqida maʼlumotlar mavjud boʻlib, u salaf imomlarning oxirgilaridan boʻlgani qayd etiladi. Shunday boʻlsa-da, Imom Ali Sugʻdiy nomi koʻpchilikka nomaʼlum boʻlishi tabiiy. Tarixiy manba va tadqiqotlarda[1] u haqidagi maʼlumotlar tarqoq holda uchraydi. Maqolada …
Batafsil
Hofiz Sadafiy XI-XII asrlarda hadis roviylari va hofizlarining oʻziga xos bilimdonlaridan biri boʻlgan. U “Sahihul Buxoriy”ni oʻz ustozi Abul Valid Bojiy rivoyati asosida oqqa koʻchirgan. U Abu Zarr Haraviydan, u Firabriydan, u Buxoriydan rivoyat qilgan. Toʻliq ismi – Qozi Hofiz Abu Ali Husayn ibn Muhammad ibn Firruh ibn Hayyun Sadafiy …
Batafsil
Ilm-fan taraqqiyotida xorazmlik olimlarning xizmati katta boʻlgan. Bu yurtning yetuk mutafakkirlari ilmning turli sohalarida samarali ijod qilgan. Shunday zotlardan biri Mahmud ibn Muhammad Xorazmiydir. Uning toʻliq ismi – Mahmud ibn Muhammad ibn Abbos ibn Arslon Mazhariddin Xorazmiy. Ibn Abbosiy nomi bilan ham tanilgan. 1099 yilning avgust oyida Xorazmda tugʻilgan. Alloma …
Batafsil
Geografiya sohasida Hamdulloh Mustavfi Qazviniy (1282-1350) va Abdurashid Saloh ibn Nuri Bakuvi (1360-1430) geografik asarlarining mohiyati va dalillarining aniqligi bilan mashhur boʻlgan. Bu asarlar orasida Hamidulloh Qazviniyning “Koʻngil nashʼasi” nomli asari alohida ahamiyatga ega. Mashhur sayyoh, geograf, iqlimshunos Abdurashid Saloh ibn Nuri Bakuviyning “Kitob tayaxis al-asar va ajoyib al-Malik al-Qahhor” …
Batafsil
Abu Jaʼfar Muhammad ibn Muhammad ibn Hasan Nosiriddin Tusiy hayoti va faoliyati bilan falsafa tarixida oʻz oʻrniga ega buyuk donishmand va ensiklopedik olim sifatida islom falsafasining rivojlanishida unutilmas va abadiy iz qoldirgan. Uning faoliyati nafaqat Sharq va Gʻarb tamadduni rivojiga taʼsir qildi, oddiy xalqdan to ziyolilargacha hammaning hurmatiga sazovor boʻldi. …
Batafsil
Abul Fazl Muhammad ibn Muhammad ibn Ahmad ibn Abdulloh ibn Abdulmajid ibn Ismoil Sulamiy Marvaziy Balxiy 855 yili Marv shahrida tugʻilgan. Samʼoniyning maʼlumotiga koʻra, u Buxoro qozikaloni boʻlgan va Somoniylar amiri Nuh ibn Nasrga fiqhdan taʼlim bergan. Amir katta hurmat va ixlos bilan uni bosh vazir etib tayinlagan. Abdulkarim …
Batafsil
Musulmon jamiyatida alohida hurmat-eʼtiborga sazovor boʻlgan xonadonlar (sakral oilalar) doimo siyosiy va madaniy-maʼnaviy hayotda muhim rol oʻynab kelgan. Oʻtmishda nafaqat Paygʻambarimiz Muhammad alayhissalomning toʻgʻridan-toʻgʻri avlodlari boʻlmish sayyidlar balki choryorlar avlodlari sifatida nasab va hasabga ega xoʻjalar ham koʻp imtiyozlardan foydalangan. Ayniqsa, islom olamida yuksak hurmatga sazovor boʻlgan Abu Bakr Siddiq …
Batafsil
Imom Buxoriyning shogirdlari nihoyatda koʻp boʻlgan. Ular safida mashhur muhaddislar Muslim ibn Hajjoj, Imom Termiziy, Imom Nasoiy, Ibrohim ibn Maʼqil Nasafiy, Hammod ibn Shokir Nasafiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy, Abu Talha Mansur ibn Muhammad Pazdaviy, Abu Abdulloh Mahomiliy va boshqa ulugʻ olimlar bor. Ilm ahli oʻz kitobini yetkazishda …
Batafsil
Sakkokiy (XV asr). Toʻliq ismi, tugʻilgan va vafot etgan yillari nomaʼlum. Samarqandda Xalil Sulton (1405-09) va Ulugʻbek hukmronligi davrida yashab, ijod etgan. Alisher Navoiy Sakkokiy ijodiga yuksak baho bergan: “Turkiy alfozining bulagʻosindin Mavlono Sakkokiy ham Lutfiylarkim, birining shirin abyotining ishtihori Turkistonda bagʻoyat va birining latif gʻazaliyotining intishori Iroq va Xurosonda …
Batafsil
Abdurahmon Jomiy (1414-1492). Nuriddin Abdurahmon ibn Ahmad – fors-tojik shoiri, naqshbandiylik tariqatining yirik vakili. Jomiyning ota-bobolari asli Dashtdan boʻlib, Jomda, keyinchalik Hirotda hayot kechirgan. Jomiy madrasa yoshidan ancha erta Hirotdagi “Dilkash” (Navoiy maʼlumotiga koʻra, “Nizomiya”) madrasasiga kirib, oʻz davrining taniqli til, adabiyot olimlari va mudarrislari qoʻlidaa tahsil olgan. Keyinroq bilimini …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz