Home / MAQOLALAR (page 58)

MAQOLALAR

ALLOMANING ONASI

Islom dinida farzand tarbiyasi ibodat darajasidagi amallar qatoriga kiradi. Shu sababli donishmand ota-bobolarimiz, oqila onalarimiz farzand tarbiyasiga alohida eʼtibor bergan. Tarixga nazar tashlasak, bunga juda koʻp misollarni koʻramiz. Jumladan, muhaddislar sultoni Imom Buxoriyning buyuk olim boʻlib yetishishida ota-onasining ulkan xizmatlari, uzoq yillik mashaqqatlari mujassamdir. Imom Buxoriyning otasi Ismoil ibn Ibrohim …

Batafsil

TASAVVUFDA BAHOUDDIN NAQSHBANDNING ISLOHOTCHILIK FAOLIYATI

Oʻn ikkinchi va oʻn beshinchi asrlarda Oʻrta Osiyo xalqlari orasidan Sharq irfoniy tafakkuri taraqqiyotiga ulkan hissa qoʻshgan bir tizim mutafakkir mutasavviflar yetishib chiqdi. Bu davrlarda Movarounnahr va Xurosonda tasavvufning yassaviya, kubraviya, qodiriya va, ayniqsa naqshbandiya tariqati maʼnaviy hayotda muhim rol oʻynaganligi tarixdan maʼlum. Islomiy ahkomlar oʻchogʻi Buxorodan yetishib chiqqan Bahouddin …

Batafsil

“TЕMUR TUZUKLARI”: ODILLIK VA ADOLAT, HUQUQ VA MAʼNAVIYAT

Tuzuk nima? “Tuzuk” soʻzining lugʻaviy maʼnosi qonun-qoidalar toʻplami, nizom, degan maʼnolarni anglatadi. Boshqacha aytganda, tuzuk — konstitutsiya (lotincha “Constitution” — tuzilish, tuzuk), yaʼni davlatning Asosiy qonuni. Shu maʼnoda “Temur tuzuklari” Sharq va Osiyo mamlakatlari sivilizatsiyasiga xos alohida shakldagi konstitutsiyaviy hujjat xususiyatiga ega boʻlib, Markaziy Osiyo mintaqasi xalqlari taqdiriga shariat qonunlari …

Batafsil

Tarovih namozi qanday oʻqiladi?

Xabaringiz bor, 1 apreldan boshlab tarovih namozi oʻqilmoqda. Tarovih namozi qanday namoz va uning oʻqilish tartibi qanday? Tarovih – istirohat maʼnosidagi “tarviha” soʻzining koʻpligidir. Toʻrt rakat oʻqib, ortidan dam olingani uchun bu namoz shunday nomlangan. Ramazon oyi fazilatlarga boydir. Uning fazilatlaridan biri oy davomida xufton namozidan keyin tarovih namozi oʻqishdir. …

Batafsil

BAGʻRIKЕNGLIK VA TINCHLIK – TARAQQIYOT VA FAROVONLIK OMILI

Maʼlumki, Oʻrta Osiyo, xususan, Oʻzbekiston hududi qadim asrlardan turli madaniyat, til, urf-odat, turmush tarziga ega boʻlgan, xilma-xil dinlarga eʼtiqod qiluvchi, bir-biriga oʻxshash boʻlmagan koʻplab xalqlar yashab kelayotgan mintaqadir. Oʻzbekiston hududi jugʻrofiy nuqtai nazaridan muhim savdo yoʻllari chorrahasida joylashgani, bu zamindagi saltanatlar koʻplab davlatlar bilan iqtisodiy aloqalar qilgani mahalliy xalqlarning diniy …

Batafsil

Hazrat Navoiy roʻza xususida…

Hazrat Mir Alisher Navoiy islom arkonlaridan, diniy bilimlardan yetarlicha xabardor boʻlganlarini yaxshi bilamiz. Hazratning “Sirojul-muslimin” nomli asari aynan islom ruknlariga bagʻishlangan. Kitobning bitilish sababida keltirilishicha, kunlarning birida bir samarqandlik rostgoʻy, bilimdon zot Hazrat Navoiyning huzuriga kelib, Xoja Ubaydulloh Ahrorning iltimosini yetkazadi. Xoja Ahror Hazrat Navoiydan islom dinidagi ruknlar, farz, sunnat …

Batafsil

ALISHЕR NAVOIYNING ASARLARIDA IJTIMOIY-FALSAFIY GʻOYALAR

Navoiy falsafasining, uning inson haqidagi fikrlarini, estetik gʻoyalarini, borliq haqidagi fikrlarini anglash bugungi kunning muhim vazifalaridan biridir. Navoiyning mutlaq borliq mavjudligini tan olib, uni zamon va makon nuqtai nazaridan cheksiz deb izohlaydi. Borliqni avvali va oxiri yoʻq, deb hisoblaydi. “Hayrat ul-abror” asarida Navoiy mutlaq borliqqa shunday taʼrif beradi: Ey senga …

Batafsil

Diniy bagʻrikenglik – taraqqiyot omili

Tarixga nazar soladigan boʻlsak, yurtimizda hamisha ijtimoiy hamkorlik ruhi va bagʻrikenglikni targʻib etuvchi qadriyatlar ustuvor boʻlib kelganidan dalolat beradi. Mustaqillik tufayli oʻzligimizni anglash, maʼnaviy qadriyatlarimizni tiklash jarayoni kechayotgan hozirgi paytda umuman dinga va ayniqsa ota-bobolarimiz dini boʻlib kelgan islom diniga munosabat tubdan oʻzgardi. Bu sohadagi yutuqlar va oʻzgarishlarni sanab oʻtishga …

Batafsil

“Farzandlarimiz-farzandlarimiz…”

Bismillahir Rohmanir Rohiym! “Albatta, Siz buyuk xulq uzradirsiz!” deb, (Kalomulloh Qurʼoni karimning Qalam surasi 4 oyati)da marhamat qilib, makorimi axloqni takomillashtirish uchun yuborilgan Janobi sevimli Paygʻambarimiz Rasululloh sallallohu alayhi vasallamni ulugʻlagan Parvardigori olamga behisob hamdu sanolarimiz boʻlsin! «Haq boʻlaturib tortishuvni tark qilgan kishi uchun jannatning chekkasida bir qasr bino qilinishiga; hazil boʻlsa ham …

Batafsil

Bidʼat nima?

Soxta salafiylarning Hanafiy mazhabiga zid asosiy daʼvolariga koʻra har qanday yangilikni “bidʼat” deb hisoblab, uni rad etadilar. “Bidʼat” soʻzi lugʻatda “oʻxshashi boʻlmagan yangi narsani paydo qilish, diniy aqidalarga kiritilgan oʻrinsiz isloh”, – degan maʼnoni bildiradi. Istilohda esa Alloma Izziddin ibn Abdussalom shunday taʼriflaganlar: اَلْبِدْعَةُ فِعْلُ مَا لَمْ يُعْهَدْ فِي عَصْرِ …

Batafsil