MAQOLALAR

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “Ijtimoiy barqarorlikni taʼminlash, muqaddas dinimizning sofligini asrash – davr talabi” mavzusidagi anjumanda soʻzlagan nutqida “Buning uchun barchamiz Ollohga shukrona keltirib, siz, muhtaram ulamolar, imom-xatiblar, jamoatchilik vakillari bilan birga dinimiz tarixi, buyuk allomalar va aziz avliyolarimiz merosini oʻrganish va targʻib etish boʻyicha boshlangan ishlarimizni davom ettirishimiz …

Alloh taoloning bandalarini imtihon qilish yoʻllaridan biri balolarga mubtalo qilishdir. Abu Said Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Balolarning eng qattigʻi paygʻambarlarga, keyin ularga yaqinlarga, soʻng ularga yaqin­lar­gadir. Kishi diniga qarab imtihon qilinadi. Dini qanchalar qattiq boʻlsa, sinovi ham shunchalik qattiq boʻladi. Agar dini yumshoq boʻlsa, imtihon qilinishi …

Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayotni barpo etishda maʼnaviy barkamol, komil insonni tarbiyalab voyaga yetkazish biz uchun umummilliy miqyosidagi kechiktirib boʻlmaydigan vazifa boʻlib qolmoqda. Oʻz istiqboli, kelajagini oʻylagan har qaysi inson, xalq, millat, mamlakat oʻz farzandlarining maʼnaviy – maʼrifiy tarbiyasi haqida oʻylashi va qaygʻurishi kerak. Zero, buyuk maʼrifatparvar …

Olimning oʻlimi koʻp-koʻp yaxshilikning qoʻldan boy berilishi bilan barobar. Uning tirikligi gʻanimat, oʻlimi musibatdir. Chunki olim oʻz nuri bilan yon-atrofiga ziyo taratib turuvchi shamga oʻxshaydi. Uning oʻlimi ilmning kamayishi va ilmsizlikning koʻpayishiga, odamlarning toʻgʻri yoʻldan ogʻishishi va haqiqatdan uzoqlashishiga sabab boʻladi. Abdulloh ibn Amr ibn Os roziyallohu anhumo bunday degan: …

Mamlakatimiz hududida ilk oʻrta asrlarda ilm fanning turli yoʻnalishlari jadal suratlarda rivojlandi. Ilmiy adabiyotda “ilk uygʻonish davri” deb ataladigan bu vaqtda mintaqamizda yetishib chiqqan allomalar mazkur ilmiy taraqqiyotga ulkan hissa qoʻshdilar. Bu davrning alohida xususiyatlaridan biri Movarounnahrning turli hududlarida oʻziga xos alohida ilmiy maktablar shakllandi va mazkur maktablar Movarounnahr oʻlkasining …

Hijriy II asr ikki avlod davrini oʻz ichiga oladi. Birinchisi 140/757 yildan keyin yashagan kichik tobeinlardir. Bilamizki, tobeinlar sahobalardan keyingi eng yaxshi avlod boʻlgan. Odamlarga shariatni toʻliq yetkazishga nihoyatda qattiq eʼtibor qaratgan. Sunnatni ishonchli va adolatli rivoyatlardan olishni, sunnati nabaviyaning pok, sof ekanini isbotlashni oʻz oldiga vazifa qilib qoʻygan. Bu …

Jahon ilm-fani tarixida oʻchmas iz qoldirgan Muhammad Xorazmiy, Ahmad Fargʻoniy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Mahmud Zamaxshariy, Mirzo Ulugʻbek, Ali Qushchi kabi olim va mutafakkirlar merosining tarixiy ahamiyatini, Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur, Kamoliddin Behzod, Mahmud Muzahhib singari mumtoz adabiyot va sanʼat namoyandalari ijodining insonparvarlik …

Mamlakatimizning mustaqillikka erishishi milliy va diniy qadriyatlarimizni, ayniqsa, islom dini va undagi bagʻrikenglik madaniyatini xolis oʻrganishga keng yoʻl ochib berdi. Islom dinidagi bagʻrikenglik tamoyillari hamisha maʼnaviy-maʼrifiy omillar bilan uygʻun holda rivojlanib borgan. Yosh avlodni bilimli, maʼrifatli qilib tarbiyalashda islom dini qadriyatlari muhim rol oʻynaydi. Yoshlar har bir davr va jamiyat …

Intuitsiya ratsional va irratsional tafakkur, ijod, xususan, “badiiy va ilmiy ijod”, “aql”, “xotira”, “tasavvur”, “diqqat”, “fahm-farosat”, “onglilik”, “ongsizlik”, “ong osti sohasi” va “instinkt” kabilar bilan dialektik bogʻliqlikdagi muhim tushunchadir. Intuitsiya, intuitiv bilish va tafakkur insonning nafaqat hissiy va aqliy bilish qobiliyati, balki ruhiyati bilan ham bevosita bogʻliq murakkab, serqirra va …

Haqiqatning muxlislari – uning doʻstlaridir. Maʼnaviy qadriyatlarimizning tiklanishi bilan tarix sahifasidagi bizga nomaʼlum boʻlgan koʻplab muammolarni oʻrganish, tahlil qilish va ilmiy jihatdan asoslab berish bugungi kunda muhim masalaga aylandi. Milliy madaniyatimizning rivojlanishi tabiiy ravishda uning asosiy manbai boʻlmish madaniy merosimizni chuqur va ilmiy asosda izchil oʻrganishimizni taqozo etadi. Arablar Movarounnahrni …