MAQOLALAR

Bir hadis sharhi Islom kelishi bilan johiliyat davridagi qabih odatlar tag-tomiri bilan yoʻq qilindi. Jumladan, dinimizda qiz bolalarga yaxshi munosabatda boʻlish buyurildi. Ularni tiriklayin koʻmish taqiqlandi. Islom odamlar qalbiga mehr-shafqat va rahmdillik urugʻini sepdi. Bolalarga, ayniqsa, qizlarga gʻamxoʻrlik va chiroyli tarbiya berganlarga Qiyomatda ulkan yaxshiliklar vaʼda qilindi.    حَدَّثَنَا أَبُو …

Toʻqqizinchi dars. Yigʻinlarda ishtirok etish va gapirish odobi Ey oʻgʻlim! Odamlar oldidan oʻtsang, sunnat boʻlgan va hammaga maʼlum soʻz bilan salom ber. Yaʼni “Assalomu alaykum”. Paydo boʻlgan yangicha salomlarni berishdan tiyil. Odamlarning majlisiga izn boʻlsagina kir. Balki ular boshqalar ishtirok etishini istamay biror ish ustida maslahat qilayotgandir. Taklif qilinguningcha ularning …

Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Imom Buxoriyning: “Amr ibn Ali Fallosning shogirdlari men bilan bir hadis ustida tortishdilar. Men: “Unaqa hadisni bilmayman”, – dedim. Ular: “Buxoriyning ham bilmaydigan hadislari bor ekan-da”, – deb xursand boʻlib, Amrning oldiga borib bu haqda xabar berganlarida, u kishi: “Muhammad ibn Ismoil bilmaydigan hadis hadis …

Abu Jaʼfar aytganlar: “Yahyo ibn Jaʼfar Paykandiy Muhammad ibn Ismoilga: “Agar siz boʻlmaganingizda, Buxoroda yashashimning maʼnosi qolmas edi”, – deganlar”.    Umar ibn Hafs Ashqar aytganlar: “Abdonning Muhammad ibn Ismoilni qoʻllari bilan koʻrsatib: “Koʻzim bilan mana shu yigitdan koʻra donoroqni koʻrmadim”, – deganlarini eshitdim”.    Solih ibn Mismor Marvaziy aytganlar: …

Bir hadis sharhi  Alloh taolo insonni pok holatda yashashga buyurgan. Bunda eng avvalo qalb, badan, libos hamda yashayotgan  manzilimiz toza-ozoda boʻlishi talab etiladi. Bu borada oyat va hadislar ham juda koʻp. Fiqh ilmiga doir asarlarning birinchi bobi ham poklikka bagʻishlangan. Qurʼoni karimda Alloh taolo pokiza bandalarni yaxshi koʻrishi haqida bunday …

Abu Jaʼfar aytganlar: “Menga oʻrtoqlarimdan biri: “Abu Abdulloh Buxoriy Abu Isʼhoq Surmoriyning ziyoratlariga bordilar. U kishining huzurlaridan chiqqach, Abu Isʼhoq: “Kimki haqiqiy va rostgoʻy faqihni koʻrmoqchi boʻlsa, mana shu odamga qarasin”, – dedilar. Imom Buxoriy kirganlarida u kishini yonlariga oʻtqazdilar”, – dedi”.    Abu Jaʼfar aytganlar: “Doʻstlarimdan birining: “Muhammad ibn …

Bir hadis sharhi  Islom goʻzal, chiroyli din. Shuning uchun musulmonlik chiroyli boʻlishi, goʻzal axloqqa qurilgan boʻlishi kerak. Hadisi sharifga koʻra kishi amalini ixlos va husni xulq ila bajaradigan boʻlsa, unga beriladigan savob koʻpaytirib yoziladi. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ صلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: « إِذَا أَحْسَنَ أَحَدُكُمْ إِسْلَامَهُ فَكُلُّ …

Abu Jaʼfar Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Doʻstlarimdan biri: “Muhammad ibn Salomning huzurlarida edim. Muhammad ibn Ismoil kirib keldilar. Chiqib ketganlaridan soʻng Muhammad ibn Salom: “Shu bola qachon huzurimga kirsa sarosimaga tushaman. Hadis va boshqa ilmlar menda chalkashib ketadi. Chiqib ketguniga qadar qoʻrqib turaman”, – dedilar”, deb aytdilar”.    Abu …

Valiy soʻzi lugʻatda “yaqin kishi”, “doʻst” kabi maʼnolarni bildirib, koʻplik shakli “avliyo” boʻladi. Istilohda esa imkon qadar Alloh taoloni taniguvchi, toatlarda bardavom boʻluvchi, yomonliklardan saqlanuvchi, shahvatlarga berilishdan oʻzini olib qochuvchi, dunyodan yuz oʻgiruvchi, oxiratga yuzlanuvchi va doimiy ravishda Rabbining zikrida boʻluvchi zot valiy deyiladi[1]. Karomat soʻzi esa lugʻatda “izzat-ikrom”, “qadr-qimmat”, …

Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Shoshda Abdulloh ibn Abu Aroba zamonlarida Abu Bakr Madiniyning: “Naysoburda Isʼhoq ibn Rohavayhning huzurlarida edik. Abu Abdulloh ham oʻsha majlisda bor edilar. Isʼhoq bir hadisni aytdilar. Unda sahobadan keyin Ato Kayxaroniy degan odam zikr qilindi. Isʼhoq: “Ey Abu Abdulloh, Kayxaron nima?”   deb soʻradilar. Imom Buxoriy: …