MAQOLA

(Bir hadis sharhi) Fitnalar har doim boʻlib kelgan. Bunday ishlardan eng yomoni nohaqdan shirk va kufrda ayblashdir. Buning oqibatida odamlar tinchligi buziladi. Odamlarning jonu molini halol qilib olish, tartibsizlik keltirib chiqarish va muqaddas islom nomidan terroristik harakatlarni amalga oshirish shular jumlasidandir. Nabiy sollallohu alayhi vasallam bizni yaxshilikka qanday buyurgan boʻlsalar, …

Soxta shayxlarning Islom olamining buyuk namoyandalarini, ayniqsa, ahli sunna val jamoa imomlari boʻlmish Imom Moturidiy va Imom Ashʼariyni adashganlikda ayblashi kundan-kunga avj olmoqda. Ular musulmonlarning sof eʼtiqodiga rahna solish, oʻzaro ixtilof chiqarish orqali oʻziga tobe qilishni maqsad qilgan. Ushbu maqolada soxta shayxlarning gaplari asossiz ekanini isbotlash koʻzda tutilgan. Vatandoshimiz Muhammad …

Zarafshon vohasi tarixida tariqatdan saboq berishni daʼvo qiluvchilar, soxta tariqatchilar ham uchraydi. Soxta tariqatchilar deganda, tasavvufning faqat tashqi jihatlariga, marosim va turli zikr majlislariga asosiy eʼtiborni qaratib, uning falsafiy-irfoniy xususiyatlaridan bexabar faoliyat yuritayotgan, muayyan bir kishini pir sanab, uning etagidan tutuvchi, jamiyatning boshqa aʼzolaridan chetlashib, pir xizmatini hayotdagi eng asosiy …

Alloh taolo Muhammad sollallohu alayhi vasallamning ummatini har bir ishda moʻtadil boʻlgan, adolatli ummat ekanligini taʼriflab: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ﴾ “Shuningdek (yaʼni haq yoʻlga hidoyat qilganimiz kabi), sizlarni boshqa odamlar ustida guvoh boʻlishingiz va paygʻambar sizlarning ustingizda guvoh boʻlishi uchun oʻrta (adolatli) bir millat qildik”[1] deydi. …

Ahli sunna ulamolari aytadi: “Bandalarning feʼllari (ish-harakatlari) haqiqatan Alloh taolo yaratgan narsalardir. Sahoba va tobeinlar ham shu fikrda boʻlgan”. Bandalarning ish-harakatlari Allohning yaratgani va ularning kasbidir. Yaʼni, bandaning ish-harakatini Alloh taolo yaratadi. Banda ishni qiladi, ammo u ishni yaratish Allohdan boʻladi. Ish-harakat bandaga nisbat berilsa, “qildi” deyiladi. Alloh taologa nisbat …

Hali Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning muborak qabrlari sovumay turib, bu dinda turli-tuman firqalar paydo boʻlgani, afsuski, ayni haqiqat. Ular sovunning koʻpigi kabi bir paydo boʻlib, soʻng yoʻqolib ketgan boʻlsa-da, buzuq gʻoyalari qisman yoki toʻligʻicha saqlanib qoldi. Hatto bugungi kunda ham ularning yangidan yangilari oʻrtaga chiqib, oʻzining buzuq gʻoya va botil …

Qurʼoni karimda din ishlaridan ayrimlari ochiq-oydin bayon qilingan boʻlsa, ayrimlari Paygʻambar alayhissalomning hadislari orqali yoritib berilgan. Alloh taolo: “Sizga esa odamlarga nozil qilingan (maʼlumotlar)ni bayon (tafsir) qilib berishingiz uchun va tafakkur qilsinlar, deb bu zikrni (Qurʼonni) nozil qildik” (Nahl surasi, 44-oyat), deb taʼkidlagan. Demak, Qurʼoni karimni Alloh taolo iroda qilganidek tushunish uchun Paygʻambar alayhissalomning hadislariga murojaat qilish …

AVVALGI DINLARDAGI GʻULUV Dinda chuqur ketish musulmonlar orasida turlicha boʻlganidek, avvalgi dinlarda ham turlicha boʻlgan va Qurʼoni karimda oʻtgan ummatlarni dinda chuqur ketib, amallarni bajarishda mubolagʻa qilishi taʼqiqlangani ochiq-oydin bayon qilingan. ﴿ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا …

Gʻuluvning lugʻaviy va istilohiy maʼnolari Gʻuluv (الغُلو) soʻzi lugʻaviy jihatdan: chegaradan oshib oʻtish, biror bir ishda haddan oshmoq maʼnosini anglatadi. Qozondagi suv issiqning shiddatidan qaynab toshsa ham “غَلَا القِدرُ” deb aytiladi. Matoning narxi odatiy narxidan oshsa ham “غَلا السعر” – mato qimmat boʻldi, deyiladi[1]. Istilohiy maʼnosi: Biror narsada haddan oshib …

Ahli sunna val jamoa ulamolari, ulugʻ tilshunoslarning ayrimlari, masalan, Subkiy, Ibn Hojib va boshqalar “(U) Arsh uzra “mustaviy” boʻlmish Rahmondir” (Toho surasi, 5-oyati)dagi “istava” lafzi “Arshni egalladi va uni oʻz oʻrnida saqladi” maʼnosida kelgan, deydi. Alloh taolo Oʻzining qudrati bilan maxluqotlarining eng kattasi boʻlmish Arshni pastga tushib ketib, Yerni bosib qolishdan himoya qilib …