Тарихга назар ташласак, жаҳондаги ҳеч бир юксалиш илм-маърифатсиз амалга ошмагани аён бўлади. Милоддан аввалги 380 йилда Платон (Афлотун) асос солган фалсафий мактаб дунёдаги илк академия саналади. Ушбу муассасага нисбатан қўлланган “академия” атамаси афсонавий юнон қаҳрамони Академ ёки Гекадем номи билан боғлиқ, деган тушунча мавжуд. Платон академиясида кенг кўламли тадқиқот ва …
БатафсилYearly Archives: 2024
ИЖТИМОИЙ ҲУҚУҚЛАРГА РИОЯ ЭТИШ
Тарихдан маълумки, Ислом дини ижтимоий ҳуқуқларга тегишли масалаларни доимо мукаммал ва кенг миқёсда ёритиб берган. Чунки унинг асоси Қуръони карим ҳамда ҳадиси шариф ҳисобланади. Бир сўз билан айтганди, Исломда ижтимоий ҳуқуқлар инсонларнинг бир-бирига азият етказишдан тийилишини, ака-укадек меҳр-шафқатли ва ростгўй бўлишини тақозо этади. Аллоҳ таоло айтади: ﴿ذَلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ حُرُمَاتِ …
БатафсилТАВБА ЎЗ-ЎЗИНИ ТАШКИЛЛАШТИРИШ ОМИЛИ СИФАТИДА
Ўта шиддатли ва зиддиятли тарзда кечаётган глобаллашув жараёни инсон моҳиятини чуқурроқ тадқиқ этиш орқали унинг бунёдкорлик салоҳиятидан янада унумли фойдаланишни тақозо этмоқда. Мураккаб ва сирли мавжудот саналган инсоннинг ютуқ ва имкониятларини, маънавий борлиғини мавжуд глобал муаммолар ечимига йўналтириш долзарб аҳамият касб этади. Ёзувчи Чингиз Айтматов «Одамлар ақл-идрок билан иш юрита …
БатафсилТУРКИСТОНДА ҚОЗИ(СУДЬЯ)ЛАР ТАЙИНЛАНИШИ, ТEРГОВ ҚИЛИШ ВА ҲУКМ ЧИҚАРИШ ТАРИХИ
Бу давр тадқиқотлари Туркистон ўлкасини нафақат ҳудудий жиҳатдан босиб олиниши, шу билан бир қаторга ўлка аҳолиси онги ва шуурига, маҳаллий бошқаруви, иқтисодий, сиёсий, ижтимоий, диний, маданий ҳаётга қилган таъсири ўрганилган. Бундан ташқари, Туркистон ўлкаси қозихоналарида тузилган васиқалар, ҳукмлар, хатлар, тилхатлар, иқрор хати, иноятнома, далолатнома (акт), даъволар, қозилик ишлари реэстр дафтарлари …
БатафсилXVIII-XIX АСРЛАРДА ХОРАЗМДА ФАОЛИЯТ ОЛИБ БОРГАН ТАБИБЛАР
Хива хони Абулғозихон ибн Араб Муҳаммадхон Хоразмийнинг (1603-1664) ўзбек тилида ёзилган “Манофиъул инсон” (“Инсон учун фойдали дорилар”)[1] номли асари тиббиёт оламида машҳурдир. Биз ўрганаётган давр (XVIII-XIX асрлар)да Хоразм (ёки ушбу ҳудуд билан боғлиқ тарз)да фаолият олиб борган табиблардан Жаъфар хожа Ҳазораспий, Ислом шайх Каррухий, Мирзо Жунайдуллоҳ Ҳозиқ, Муҳаммад Амин ибн …
БатафсилҚУРБОНЛИК — ИБОДАТ
Аллоҳ таоло барча инсонларни Ўзигагина ибодат қилишга буюради. Чунки ибодат — Унга қурбат (Яратганга яқинлик) ҳосил қилиш, Унинг розилигини топиш учун бир восита. Бандани Аллоҳ таолога яқинлаштирувчи молиявий ибодатлардан бири қурбонлик бўлиб, у ҳар йили бир вақтда, яъни ҳижрий ҳисоб билан Зулҳижжа ойининг ўнинчи куни — Қурбон ҳайити кунлари қилинади. …
Батафсил«МАРКАЗ ХОРИЖИЙ ТАДҚИҚОТЛАРНИ МУВОФИҚЛАШТИРУВЧИ СИФАТИДА НАМОЁН БЎЛМОҚДА»
Девин ДEВИЗ – Индиана университети профессори(АҚШ) – Ўзбекистонга илк бор 40 йилча аввал келганман. Шу боис бугун юртингизда илм-фанга қаратилаётган эътиборнинг кўлами бошқа хорижлик олимлардан кўра менга кўпроқ билинади. Ҳукуматингиз ғамхўрлиги натижасида вужудга келган академик доиралардаги фикрлар хилма-хиллиги ва тадқиқотчилар топаётган рағбат мени бошқалардан кўра кўпроқ қувонтиради. Марказингиз эса тадқиқотлар …
Батафсил«МАРКАЗНИНГ ЮҚОРИ МАВҚEИ УНИНГ ХАЙРЛИ АМАЛЛАРИ БИЛАН МУСТАҲКАМЛАНМОҚДА»
Чарлз МEЛВИЛЛ – Кембриж университети профессори(Англия) – Мовароуннаҳрлик алломалар илмий мероси – ҳар қанча ўрганса арзийдиган хазина. Хусусан, тарих, адабиёт, ислом имлари бўйича ҳали тадқиқ қилинмаган асарлар кўп. Бу ерда яратилган қўлёзма манбалар нафақат минтақанинг ўзи, балки бутун мусулмон дунёси маърифатини оширишга хизмат қилган, десак, янглишмаган бўламиз. Имом Бухорий асарлари …
Батафсил«МАРКАЗ – ИЛМИЙ МАНБАЛАР ХАЗИНАСИ»
Мариан КАЦ – Нью-Йорк университети профессори – Тадқиқотларимнинг асосий йўналиши ислом ҳуқуқи ва унинг эски шаклларидан замонавийларига ўтиш босқичларини ўрганишдан иборат. Айни кунларгача айрим жиҳатлари сақланиб қолган бу ҳуқуқ тармоғининг ўз даврида асосий ўринда амал қилиш омилларини тадқиқ қилиш менга завқ бағишлайди. Юртингиз олимлари билан бу борада илмий мунозаралар юритиш, …
БатафсилМEҲР-МУРУВВАТ ВА ШУКРОНАЛИК АЙЁМИ
Ийд ал-Адҳо – Қурбон ҳайити зулҳижжа ойининг дастлабки ўн кунлиги якунига тўғри келади. Ислом меҳр-мурувват, саховат, инсонпарварлик, бағрикенглик, маърифат ва тинчликпарварлик дини сифатида силаи раҳм, каттага ҳурмат, кичикка иззат, етимларга ғамхўрлик ва муҳтожларга ёрдамни ҳам улуғ ибодатлар қаторига қўшган. Зулҳижжа ойининг биринчи ўн кунида бу фазилатлар янада ёрқин намоён бўлади. …
Батафсил