XAYRIXOHLIK

(Bir hadis sharhi)

1. Jarir ibn Abdulloh: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga namozni toʻkis ado etish, zakot berish va har bir musulmonga xayrixoh boʻlishga bayʼat qildim”, dedi.

* * *

Bu rivoyatda Jarir ibn Abdulloh roziyallohu anhuning gaplari keltirilgan. Unda islom arkonlarini bajarish bilan birga insonlarga xayrixoh boʻlish lozimligi aytib oʻtilgan.

“Xayrixohlik” deb tarjima qilingan soʻz asli arab tilida «النصيحة» [an-nasiyhatu] deyiladi. Shuningdek, bu soʻzning hamdardlik maʼnosi ham bor.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Din – Allohga, uning rasuliga va musulmonlarning imomlari va ommasiga xayrixohlikdir”, deganlar. Yaʼni u zotning oʻzlari xayrixohlikni tafsir qilib, u Alloh uchun, Rasuli uchun, musulmonlarning imom-rahbarlari va ommasi uchun boʻlishini aytganlar.

Allohga xayrixohlik – Allohning bir-u borligiga imon keltirish, Unga hech kimni sherik qilmaslik, buyruqlariga itoat etishdir. Ana shu ishlarning barchasi Allohga xayrixohlik boʻladi.

Rasuliga xayrixohlik – u zotga imon keltirish, sunnatlariga ergashishdir.

Musulmonlarning imomlariga xayrixohlik – musulmon rahbarlar joiz ishlarga buyurganda ularga itoat etmoqdir.

Omma musulmonlarga xayrixohlik esa – ularga yaxshi muomalada boʻlish, aziyat bermaslik, qoʻlidan kelgancha ularga yaxshilik qilish, ularning haqqini ado etish kabilardir.

“Sahihi Buxoriy” sharhi (2-jild) kitobi asosida tayyorlandi.