MAQOLALAR

Imom Buxoriyning shoh asaridan hayotning barcha jabhalariga doir hadislarni topish mumkin. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning oʻgitlari – chuqur maʼnoga ega boʻlgan tavsiya va qaytariqlar faqat halollik va adolat tantanasiga xizmat qiladi. Ularni oʻqish-oʻrganish orqali kishi odobning oddiy, lekin oʻzi bilmagan, aniqrogʻi, bu xususda oʻylab koʻrmagan qoidalarini bilib oladi. Xususan, kundalik …

«Hadis» arab tilida gap – soʻz maʼnosini bildiradi. «Hadis» va «sunnat» soʻzlari muhaddislar oʻrtasida deyarli bir maʼnoda qoʻllanib, paygʻambarimiz Muhammad sollallohu alayhi va sallamning aytgan soʻzlari, pandu-nasihatlari, yoʻl-yoʻriqlari, xulqu-siyratlari, qilgan amallari, iqrorlari, boshqalarning qilgan amallarini man etmasligi va hayot yoʻllari haqidagi xabarlar tushuniladi. Ana shunday xatti-harakatlari yoki koʻrsatmalari haqidagi rivoyat …

Bugungi kunda Islom dinining asosiy oqimi – ahli sunna val jamoaning ikki yirik maktabi vakillari – ashʼariylar va moturidiylar dunyo musulmonlarining aksar qismini tashkil etadi. Bu ikki aqida gʻoyalarini keng targʻib qilishda, ilmiy asoslari bayon qilingan asar yozishda oʻtgan olimlar xizmati beqiyosdir. Zero, ularning fidokorona mehnatisiz ushbu aqida maktablari keng …

Mahmudxoʻja Behbudiy XX asr boʻsagʻasida Turkistondagi ijtimoiy-siyosiy harakatning eng yirik namoyandasi, yangi davr oʻzbek madaniyati asoschisidir. Turkiston jadidlari peshvosi, mustaqil respublika gʻoyasi tashabbuskorlaridan biri, yangi maktab nazariyotchisi va amaliyotchisi, oʻzbek dramaturgiyasini boshlab bergan birinchi dramaturg, teatrga asos solgan shaxs, noshir va jurnalist. U tariximizning gʻoyat ogʻir va murakkab davrida yashadi. …

Buyuk qomusiy olim va mutafakkir Abu Rayhon Beruniy (970-1048) ilk musulmon uygʻonish davrining eng mashhur namoyandasidir. Beruniyning tugʻilib oʻsgan davri ayni Movarounnahr va Xorazmda islom dini keng tarqalib, mahalliy aholi yangi ilohiy dinni toʻliq anglab yetgan paytga toʻgʻri keldi. Alloma oʻsha davr Xorazmning markaz shaharlaridan biri Kot shahrida hijriy 362-yil …

Moʻmin deb – Alloh taologa, Uning farishtalariga, kitoblariga, Paygʻambarlariga, oxirat kuniga, taqdirga, yaxshilik va yomonlik Allohdan ekaniga hamda vafotidan soʻng qayta tirilishga imon keltirgan kishiga aytiladi. Haq taolo oʻz kalomida moʻminlarni bir qancha sifatlar bilan vasf qilib, bunday insonlarning oxiratdagi darajasi yuqori va goʻzal boʻlishi xabarini bergan. Shunday ekan, moʻmin …

Islom dini tarqalishi jarayonida turli din va mahalliy urf-odatlarga duch kelishi natijasida VIII – IX asrlarda islom huquqshunosligi – fiqh maktablari yuzaga keldi. Fiqh ilmi musulmon huquqshunosligi va shariat qonun-qoidalarini ishlab chiqish bilan shugʻullanuvchi soha boʻlgani uchun diniy ilmlar qatoriga kiritilgan. Fiqh atamasi arab tilida “bilmoq”, “tushunmoq” yoki “topmoq” degan …

Jahonda qaysi mamlakatda intellektual salohiyatli insonlar, yaʼni daholar koʻp boʻlsa, shu mamlakat boshqalarga nisbatan yuksalib boradi. Kishilik tarixida har bir zamon va jamiyat salohiyati va ravnaqi uning ilmga munosabati bilan oʻlchanadi. Musulmon dunyosi ham ilm maʼrifatga intilgan davrlarda martaba va maqomi baland boʻlgan. Aksincha, ilm-fandan yuz oʻgirganida qoʻllaridan nusrat, saltanat, …

Alloh (arabcha “al-Iloh” – Ilohiy  kuch, turkiy xalqlarda, xususan, oʻzbeklarda-Tangri, fors-tojik tilida Xudo, Yazid), Alloh-islom dinida butun mavjudotni yaratgan oliy Ilohiy kuch, Xudoning nomi. Odatda Allohga taolo (ulugʻ, oliy), Taboraka va taolo, Jalla jalalahu, karim, buzurg, parvardigori olam kabi sifatlar qoʻshib aytiladi. Islom diniga binoan Alloh-yakkayu-yagona Xudo, olamning yaratuvchisi va …