MAQOLALAR

Insonning aqliy kashfiyoti, intellektual salohiyati yuqori darajaga yetgan global davrni raqamlashgan dunyo boshqarmoqda. Ammo bashariyat ong, dunyoqarash, maʼnaviy kamolot, axloqiy yetuklik nuqtayi nazaridan raqamlashgan dunyo bilan tenglasha olmayapti. Masalaga tasavvuf taʼlimotining eng taraqqiy etgan davri – X-XII asrlar prizmasidan qaraladigan boʻlsa, insoniyat kelajagi maʼnaviy qashshoqlik, fikrsizlik, axloqiy tubanlik, nigilizm, genotsid …

Insonning kamolga yetishida barcha ijobiy fazilatlarning oʻziga xos oʻrni bor. Ammo ular ichida shukronalikning oʻrni kattadir. Inson Alloh tomonidan mukarram qilib yaratildi, unga sanoqsiz neʼmat va tuganmas yaxshilik berildi. Bu bilan boshqa yaratilgan maxluqotlardan afzal qilindi. Shu bilan birga, Alloh bandalar shukur qilsa, ularga neʼmatlarini ziyoda qilishni vaʼda qildi, itoat …

Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar natijasida dunyoga mashhur allomalarimiz maʼnaviy merosini oʻrganishga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Biz ajdodlarimizning donishmandlik anʼanalariga amal qilib, ularning gʻoyalarini teran anglagan holda islohotlarni amalga oshirmoqdamiz. Bu yoʻlda ular yaratgan maʼnaviy meros  biz uchun dasturulamal boʻlib xizmat qilishi shubhasizdir. Zero, Yangi Oʻzbekiston taraqqiyotining bugungi bosqichida ulugʻ alloma va …

Butun islom olamida Imom Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” asari yetib bormagan makon yoʻq. Imom Buxoriyning hadis ilmidagi buyuk maqomi nafaqat islom ummati, balki boshqa din vakillari tomonidan ham eʼtirof etilgan. Imom Buxoriydan “Sahihul Buxoriy” asarini toʻqson mingdan ziyod roviylar, muhaddislar eshitib, rivoyat qilgan. “Sahihul Buxoriy” asarining rivoyat qilinishi, saqlanishi va oʻzgarishsiz …

Abdulaziz ibn Ahmad ibn Nasr ibn Solih Hanafiy Buxoriy al-Halvoniy (vaf. 448/1056-1057) ijtimoiy-siyosiy faoliyati uchun hanafiylar yetakchisi (“Rais al-hanafiya”) – «Shams al-Aimma» (“Imomlar quyoshi”) [4:318] faxriy unvoniga ega boʻlgan. Aytishlaricha, ushbu faqih koʻplab tabaqot va tarojim kitoblarida “Halvoiy” nomi bilan ham zikr qilingan, boshqalarida esa Shamsul Aimma Halvoniy deb nomlangan. …

Jahonda sodir boʻlayotgan globallashuv jarayonlari­da din omilining oʻrni tobora ortib bormoqda. Dunyoga xavf solayotgan ekstremistik va xalqaro terroristik faoliyatning aksar holatlarda din niqobi ostida harakatlanayotgani masalaga jiddiy yondashuvni talab qiladi. Shu bois ham bugun din va uning insonparvarlik, ezgulik, tinchlik gʻoyalarini dunyoga yetkazish muhim ahamiyat kasb etmoqda. Har bir mamlakatda …

Mustaqillikning ilk yillarida islom diniga qoʻyilgan bir asrlik cheklov [4:252] barham topib, eʼtiqod erkinligi uchun imkoniyat kengaydi[32:176-177]. Islom arkonlari jamiyatimiz kundalik hayotida tatbiq etila boshlandi va ilmiy-maʼrifiy yoʻnalishda ham koʻplab tadqiqotlar amalga oshirildi. Islom dini zamirida vujudga kelgan tasavvuf taʼlimoti, asrlar davomida shakllandi va taraqqiyot bosqichlaridan oʻtdi [20:3]. Tasavvuf taʼlimotiga …

Maʼlumki, xayriya va homiylik qadriyatlari Oʻzbekiston tarixining turli davrlarida turli koʻrinishlarda aks etib, har xil yondashuvlar asosida shakllanib kelgan. Homiylik va saxovat kishilararo munosabatda birdaniga paydo boʻlib qolmagan. Ular inson paydo boʻlganidan buyon asta-sekin, dialektik tarzda rivojlanib, muhim insoniy qadriyat darajasiga koʻtarilib borgan. Homiylik va saxiylik oʻzbek mentalitetining tarkibiy qismi …

Yaqinda oʻtgan asrning 40-yillari oxirida suratga olingan filmdan lavha koʻrib qoldim. Unda bir dasturxon atrofida millatimiz vakillari, asosiy qismi qizlar boʻlgan davrada hamma pivo ichib oʻtiribdi. Hattoki qiz bitta pivoni qoʻliga olib, ikkinchisini otasiga uzatyapti. Bu lavha diyorimizdagi xuddi odatdagi hayotiy voqealar singari aks ettirilgan. Aslida, bu holni oʻsha davrning …