Home / MAQOLALAR (page 66)

MAQOLALAR

Oʻrta asrlarda Samarqandda diniy ilmlarning rivojlanishi

Qurʼoni karim Alloh taoloning muborak kalomi, Islom diniga oid barcha hukmlarning asosiy manbaidir. Kalomi sharifni yaxshi bilmagan, tushunmagan kishilarning asl hidoyat yoʻlidan, haq yoʻldan chalgʻishi, turli oqim va harakatlarga aldanib qolishi, missionerlar va soxta mazhablar taʼsiriga tushib qolishi oson kechadi. Shuning uchun xalqimizni iloji boricha Qurʼoni karim bilan yaqindan tanishtirish, …

Batafsil

IMOM BUXORIYNING NISHOPUR FITNASIDAN XALOS BOʻLISHI

Muhammad ibn Ismoil Buxoriy 250/864 yili Xurosonning Nishopur shahriga kelib, u yerda bir muddat hadisdan taʼlim bergan. Nishopurliklar Imom Buxoriyni yaxshi koʻrgan va kelganidan juda xursand boʻlgan. Imom Buxoriyni kutib olish uchun shahar ulamolari va amirlari hamda oddiy xalq toʻp-toʻp boʻlib koʻchaga chiqqan. Imom Buxoriy fitna sodir boʻlguncha shu yerda …

Batafsil

VAQT OʻGʻRILARI

Vaqt insonga berilgan eng katta neʼmatlardan biridir. Uning bebaholigi haqida koʻp gapiriladi. Lekin uni foydasiz narsalarga sarflab zoye qilish illati azaldan mavjud. Insoniyat boshqa neʼmatlar qatori vaqtni ham isrof qilishga odatlanib qolgan. Hadisda kelganidek, “Ikki neʼmat borki, koʻp odamlar u ikkisidan gʻaflatda qoladi. Ular – sihat-salomatlik va boʻsh vaqtdir” (Imom …

Batafsil

Kompyuter to‘g‘risidagi bilimlar otasi yoxud insonning koinot va sayyoralarga yo‘l topishi uchun xizmat qilgan alloma

O‘tmishda ilmparvar Xorazm diyoridan ko‘plab olim-u ulamolar, yozuvchi-yu shoirlar, madaniyat va san’at namoyandalari yetishib chiqqan. Shunday buyuk shaxslardan biri mashhur matematik, astronom va geograf Muhammad ibn Muso Xorazmiydir. Uni butun jahonda algebra fani asoschisi sifatida tan olishadi. Matematikaning fan sohasi sifatida yozma tarzda o‘rganilishi va o‘rgatilishi Muhammad Xorazmiy faoliyati bilan …

Batafsil

IZN SOʻRASH ODOBI Imom Buxoriyning “Al-adab al-mufrad” asari asosida

Muqaddas islom dini insonlarni hamisha odob-axloqli, madaniyatli boʻlishga chorlaydi. Yuksak maʼnaviyat namunasi boʻlgan baʼzi odatiy ishlar borki, tez-tez takrorlangani bois kundalik odatga aylanib qolgan. Jumladan, izn soʻrash ham shulardan biri boʻlib, uning oʻziga xos bir qancha odoblari bor. Kimki ularga amal qilsa, ahli xonadonining hurmati saqlanadi va oʻzi tinch-xotirjam hayot …

Batafsil

ALOUDDIN KOSONIY MЕROSI – DUNYO KUTUBXONALARIDA

Alouddin Abu Bakr ibn Masʼud ibn Ahmad Alouddin havosi toza, tuprogʻi unumdor Fargʻona vodiysidagi Sayxun (hozirgi Sirdaryo)ning shimoliy qismida joylashgan shaharlardan biri Koson (ayrim manbalarda Koshon deb ham kelgan)da tugʻilgani sabab u kishiga Kosoniy deb nisbat berilgan[1]. Bilimga chanqoq alloma madrasa taʼlimiga qanoat qilmay, ilm talabida yoshligida Buxoroga boradi. Oʻsha …

Batafsil

Farzandlar – oʻzimizniki!

Bismillahir rahmonir rahim! “Albatta, Siz buyuk xulq uzradirsiz!” deb, (Kalomulloh Qurʼoni karimning Qalam surasi 4 oyati)da marhamat qilib, makorimi axloqni takomillashtirish uchun yuborilgan Janobi sevimli Paygʻambarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni ulugʻlagan Parvardigori olamga behisob hamdu sanolarimiz boʻlsin! «Haq boʻlaturib tortishuvni tark qilgan kishi uchun jannatning chekkasida bir qasr bino qilinishiga; hazil boʻlsa ham …

Batafsil

IMOM BUXORIY NASAFDA

Muhaddislar sultoni Imom Buxoriyning oʻz davrida islom olamida hadis ilmi rivoji uchun qilgan xizmatlari beqiyos ekanligi barchaga maʼlum. Olimning oʻz oʻlkasida ham ilm ahli orasida katta obroʻga ega boʻlganligini uning Nasafdagi hadis ilmi rivojiga qoʻshgan hissasidan yana bir bor koʻrish mumkin. Zero, Nasafda hadis ilmi taraqqiyotining ilk davri Imom Buxoriyning …

Batafsil

“Sahihul Buxoriy”ni Misrga olib kirgan dastlabki inson

“Sahihul Buxoriy” asarini Misrga ilk bor olib kirgan kishi bu – imom, hofiz, buyuk mujavvid, Abu Ali Said ibn Usmon ibn Said ibn Sakan Misriy Bazzoz boʻlib, asli Bagʻdod shahridandir. U 353/964 yili vafot etgan. Uzoq vaqt hadis talabi bilan Jayhun va Nil daryolari oraligʻida joylashgan shaharlarni kezib yurgan Abu …

Batafsil

NISHOPUR FITNASI YOXUD “XOLQU AFʼOLIL IBOD” ASARINING YOZILISH TARIXI VA SABABLARI

Imom Buxoriy qalamiga mansub bu asarning toʻliq nomi “Xolqu afʼolil ibod varraddu alal jahmiyati va asʼhabit taʼtil” (“Bandalar feʼllarining yaratilganligi hamda jahmiylar va asʼhobi taʼtil (Alloh taoloning ayrim sifatlarini inkor qiluvchilar)ga raddiyalar”) boʻlib, u asosan botil aqidalar va notoʻgʻri eʼtiqodlarga raddiyalardan iborat. Asar oʻn bir bobdan iborat boʻlib, unda 432 …

Batafsil