Муаллиф: Шайх абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Сулаймонибн Абу Бакр ал-Жузулий ал-Самлолий аш-Шариф ал-Ҳусайний (793-80). Дуо. Асарда ҳамд-сано, саловот, дуолар келтирилган бўлиб, бу саловот ва дуолар Қуръон Карим ояти ва ҳадислардан олинган. Шунингдек, асарда Аллоҳ таолонинг исм ва сифатлари, Рамазон ойи, Қурбон ҳайити, жума намози, никоҳ хутбалари ва намоз ниятлари келтирилган. …
Батафсилمجمعة الاحكام (Мажмуат ал-аҳком)
Муаллиф: Муҳаммад Аваз ибн Мавлоно Садриддин Қорақосий (Қорақоший) (в. 285б). Астрономия. Асар шеърий назмий услубда ёзилган бўлиб, ўн тўрт бобдан ташкил топган. инсонларнинг яхши-ёмон кунлари, қайси ой, йил, ҳафта, кунларда хурсандчилик ёки хафа бўлиши, самовий юлдузларни уларнинг мувафаққиятлари ҳақида маълумот берилган. Нусха тўлиқ эмас. Асар тили: Туркий. Асар боши (в. …
Батафсилسال نامه (Солнома)
Муаллиф: Хожа муҳаммад Али Ҳаким ибн Абулқосим Хожа Ҳаким Термизий (в. 58а). (ваф. 255/869 й.) Астрономия. Асарни муаллиф йигирма йил ўз кузатув натижаларидан келиб чиқиб, ёзишга аҳд қилган. Унда Наврўз байрамини қайси кунларда келса, шу йил ҳосилдорлик, тўкинчилик бўлиши, ҳар хил юқумли касалликлар бўлмаслиги ва камроқ ўлим бўлиш ҳақида маълумотлар …
Батафсилادوية يوسفى (Адвият Юсуфий)
Юсуф ибн Муҳаммад ибн Юсуф Ҳирави (XV-XVI аср). Тиббиёт. Ҳиндистонда Мирзо Бобур ва Ҳумоюн Мирзо ҳукмронлик даври (1526-1530 й.) да табиблик лавозимида ишлаган. Асар назм ва шеърий усулида ёзилган бўлиб, асар тибиббиёт илмига бағишланган. Унда ҳар бир ўсимликдан тайёрланган дорини қайси касалликка даво бўлиши, касалликларни турлари ва муолажа усулларини келтирган. …
Батафсилقوايد سعديه (Қоваиду-с-саъдия)
Муаллиф номаълум. Тиббиёт. Асар тиббиёт илмига бағишланган. Унда Эркаклар ва аёллар манфаъати, аъзоларнинг яралиши ҳикматининг баёни, бола ва одамнинг соғлигини ҳимоя қилиш каби бир неча бобларига бўлинган. Асарда димоғ, кўз, овоз, қорин, бел ва қўлларни сағлом бўлиши ҳақидаги маълумотлар ҳам келтирилган. Нусха тўлиқ.
Батафсилحضرت على قصه سى (Ҳазрат Али қиссаси)
Собир Сайқалий Ҳисорий (ваф.1730-1798 й.). Қисса. Ўзбек адабиётида ўз қиссалари билан сермаҳсул ижод қилган, тарихий ҳақиқатни бадиий акс эттирган шоирлардан ҳисобланади. Қиссадаги ўхшатиш, сифатлаш, мажозий тасвирлардан ўринли фойдаланилган. Асар шеърий услубда ёзилган бўлиб, унда тўртинчи халифа Али розияллоҳу анҳунинг халифалик даври (656-661 й.), ажам юртлари ва Куфа шаҳарларини фатҳ этишлари, …
Батафсилقصص الأنبيا و چهار يار (Тарих ал-анбиё ва Чаҳор ёр)
Муъаллифи: Собир Сайқалий Ҳисорий (ваф. 1730-1798 й.) Достон. Ўзбек адабиётида ўз қиссалари билан сермаҳсул ижод қилган, тарихий ҳақиқатни бадиий акс эттирган шоирлардан ҳисобланади. Қиссадаги ўхшатиш, сифатлаш, мажозий тасвирлардан ўринли фойдаланилган. Одам алайҳиссалом қиссаси билан бошланиб, охирги замон пайғамбари Муҳаммад алайҳиссаломгача бўлган пайғамбарлар ҳақидаги қиссалар, шунингдек, пайғамбар а.с. ва тўрт саҳоба …
Батафсилحديث النوروزى (Ҳадис ал-наврузий)
Муаллиф – номаълум. Ҳадис. Асарда Муҳаммад пайғамбар (сав)нинг ўнта ҳадиси ва уни ўқиш ҳислатлари зикр этилган. Нусха тўлиқ.
Батафсилچند بيت [نظم] بر قواعد قرا (Чанд байт [назм] бар қавоиди қурра)
Муаллифи. Охунд Мулло Зоҳид Бухорий (ваф. 1101/1689-1690 й.). Тажвид. қоидалари – (идғом, изҳор, вақф қоидалари, истеъло ҳарфлари, (Осим, Нофеъ, Кисоий ва Ибн Омир қироатлари) ва Қуръондан оятлар келтирилган. Асар назмий бўлиб, ҳарфларнинг махражи шеърий услубда тушунтирилган. Нусха тўлиқ. Асар тили: Форс.
БатафсилИмом Бухорий халқаро маркази Манбалар хазинасида сақланаётган Маҳмуд Замахшарийнинг “ал-Кашшоф” асари ҳақида
Замахшарийнинг тўлиқ номи – Абул Қосим Маҳмуд ибн Умар ибн Муҳаммад ибн Умар ал-Хоразмий ал-Имом ал-Ҳанафий ал-Мўътазилий бўлиб, лақаби “Жоруллоҳ”, 467/1075 йилда Хоразмнинг Замахшар қишлоғида туғилган. Бағдодга келиб, устозлар ҳузурида таълим олган. Хуросонга бир неча марта борган. Қаерга бормасин, атрофига одамлар йиғилиб, унга шогирд бўлишган. Ким билан мунозара қилмасин, у …
Батафсил