Фирабр Бухоронинг қадим шаҳарларидан бири бўлган. Бу ҳақда Имом Самъоний ўзининг “Ал-Ансоб” асарида: “Фирабр Амударё билан Бухоро ўртасидаги шаҳардир. Фирабр шаҳри билан Амударёнинг ўртасидаги масофа бир фарсах атрофидадир. Мен Мовароуннаҳрдан қайтаётганимда Фирабрда бир неча кун турганман”, деб айтган. Имом Заҳабий эса ўзининг “Сияру аъламин нубало” асарида: “Фирабр Бухоро қишлоқларидан биридир”, …
Батафсил
Носируддин Самарқандийнинг асарлари орасида “Риёзатул-ахлоқ – Ахлоқ тарбиясидаги машаққатлар” асари замонлар оша ўз долзарблигини йўқотмасдан келмоқда. Унинг қўлёзма нусхаси 72 варақдан иборат бўлиб, биринчи варағидан то 22 варағигача ейиш, ичиш, ётиш, туриш, юриш, овқатланиш, ўзаро мулоқот ва муомалот ҳамда ибодатларга оид одоб-ахлоқ қоидалари оятлар, ҳадислар ва ҳикматли сўзлар билан асосланиб …
Батафсил
Хуросон – Сосонийлар ҳукмронлиги давридан шу ном билан аталиб келган. III асрдан XVIII аср ўрталаригача ҳозирги Эроннинг шимоли шарқий қисми, Марв воҳаси, ҳозирги Туркманистоннинг жанубий қисми ва Афғонистоннинг шимоли ва шимоли ғарбий қисмини ўз ичига олган[1]. IX асрдан жўғрофий жиҳатдан Тоҳирийлар, Саффорийлар, Салжуқийлар, Ғазнавийлар давлатининг муҳим стратегик минтақа ҳисобланган. Ундаги …
Батафсил
Шарқнинг гавҳари, ер юзининг сайқали, умумжаҳон тамаддунининг бешикларидан бири ҳисобланган Самарқанд нафақат ўзининг гўзал осори-атиқалари, тарихий обидалари, балки шу билан бирга, илмий-маънавий мероси билан ҳам машҳурдир. Бу заминдан диний ва дунёвий илмлар соҳасида кўплаб етук олимлар етишиб чиққан. Айниқса, Самарқандда IX – XII асрларда ҳадис, тафсир, фиқҳ ва ақоид каби …
Батафсил
Марказий Осиёда тасаввуф намояндлари, уларнинг бой маънавий мероси ва бевосита тариқат вакиллари номи билан юритиладиган зиёратгоҳлар тарихини ўрганиш аҳамиятлидир. Марказий Осиёда нақшбандия-мужаддидия тариқатида фаолият кўрсатган кўплаб тасаввуф муршидлари орасида таниқли шоир Сўфи Оллоҳёр ва унинг шогирдлари силсиласи мазкур ҳудудда муҳим ўрин тутганлиги ҳамда уларнинг тарихи борасида изланишлар олиб бориш зарурлиги …
Батафсил
Ўрта асрларда Шарқда, йиллар ўтиб Ғарбда илм-фан ривожланишига улкан ҳисса қўшган қомусий алломалардан бири Мирзо Улуғбек – Муҳаммад Тарағай саналади. Муҳаммад Тарағай Шоҳрух Мирзонинг тўнғич ўғли бўлиб, Амир Темурнинг ҳарбий “беш йиллик юриш”(1392-1396й) Ироқдаги Мордин қалъасини қамал қилиш чоғида пайтида 1394 йилнинг 22 март Эроннинг ғарбидаги Султония шаҳрида туғилган. Тарихчи …
Батафсил
Сўз Муҳаммад Амин Даҳбедий зиёратгоҳи Самарқанддаги машҳур Махдуми Аъзам Даҳбедий зиёратгоҳ мажмуасида жойлашганлиги унинг тарихи хали хануз илмий тадқиқотчилар томонидан деярли ўрганилмаганлиги эътиборни тортди. Муҳаммад Амин Даҳбедий ҳаёти ва фаолияти дастлаб тарихчи олим Комилхон Каттаев тадқиқотларида[1] ёритилган бўлса, кейинчалик Хайдархон Юлдашходжаев томонидан олиб борилган илмий изланишида[2] ҳам кўриш мумкин. Муҳаммад …
Батафсил
Марказий Осиёда Нақшбандия-мужаддидия билан боғлиқ кўплаб тарихий аҳамиятга молик меъморий иншоотлар ва эпиграфик маълумотлар борки, уларни синчиклаб ўрганиш ислом тарихи ва манбашунослигида муҳим ўрин тутади. XVIII-XIX асрларда Нақшбандия-мужаддидия тариқати муршидларидан Сўфи Оллоҳёр номи билан боғлиқ бўлган ҳозирги Сурхондарё вилояти Олтинсой тумани Вахшувор қишлоғидаги масжид, Самарқанд вилояти Нуробод тумани Чўнқаймиш қишлоғидаги …
Батафсил
Бу табаррук диёрдан қанчадан қанча буюк зотлар, олиму уламолар, сиёсатчи ва саркардалар етишиб чиққани, умумбашарий цивилизация ва маданиятнинг узвий қисмига айланиб кетган дунёвий ва диний илмларнинг, айниқса, ислом дини билан боғлиқ билимларнинг тарихан энг юқори босқичга кўтарилишида она юртимизда туғилиб камолга етган улуғ алломаларнинг хизматлари беқиёс экани бизга улкан ифтиҳор …
Батафсил
Алломанинг тўлиқ исми Нуриддин Али Ибн Султон Муҳаммад Маккий Ҳанафий бўлиб, «Ал-Қорий» кунияси билан машҳурдир. «Ал-Қорий» номининг унга берилишига сабаб, у Қуръони каримни турли қироатларда ўқиш бўйича пешқадамлардан бўлган. Шунинг учун ал-Қорий номи билан шуҳрат қозонган[1: 21]. Ҳофиз Саййид Абдулҳай Китоний (ваф. 1381/1961й.) ўзининг «ат-Таротиб ал-идория ва-л-амалот ва-с-синоот ва-л-матожир ва …
Батафсил
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz