МАҚОЛАЛАР

Жамшид Кошийнинг ҳаёти ва илмий фаолияти Деҳлидан Дамашққача ва Орол денгизидан Форс кўрфазигача бўлган улкан ҳудудда ҳукмронлик қилган[1: 20] темурийлар салтанати даврига тўғри келгани учун биз у яшаган Кошон (Ироқи ажам) ва Мовароуннаҳрнинг ўша даврдаги тарихига назар соламиз. Эронни Шоҳруҳ тасарруф этгани, Мовароуннаҳрни эса Улуғбек бошқаргани сабабли олимнинг бутун фаолияти …

Самарқанд дунё маданияти ривожига ўзининг салмоқли ҳиссасини қўшган энг қадимий цивилизация марказларидан биридир. Хитой билан Европани, Ҳиндистон билан Шимолий мамлакатларни қадимий савдо йўллари билан боғлаб турган Буюк Ипак йўлида жойлашган Марказий Осиё шаҳарлари орасида ўз маданиятининг қадимийлиги билан Самарқанд энг олдинги ўринларда туради [3: 6]. Самарқандга ҳадис илмининг кириб келиши …

Алломаларимиз илмий-маънавий меросига оид бўлган ҳар бир манбанинг қўлёзмаларини аниқлаш ва уларни алоҳида-алоҳида ўрганиш давримизнинг муҳим вазифаларидан саналади. Шундагина асар ва унинг аҳамияти, у билан боғлиқ барча ҳолатларни тўлақонли очиш имконияти яратилади. Бу қонуниятни истисносиз барча манбаларга нисбатан татбиқ этиш лозим. Чунки, бой қадимий маданий ёзма меросга эга Шарқ оламининг …

Дунёдаги барча муҳаддис, фақиҳ, усулий, мутакаллим, наҳвий ва бошқа уламолар “Саҳиҳул Бухорий” Мусҳафи шарифдан кейинги энг ишончли ва саҳиҳ манба эканига иттифоқ қилган ва уни катта иноят билан қабул қилиб, юқори мақомга қўйган. Имом Нававий “Саҳиҳи Муслим”га ёзган шарҳи муқаддимасида қуйидагича ёзади: “Қуръони каримдан кейинги энг саҳиҳ китоб Бухорий ва …

 Улуғ аждодларимиздан қолган улкан маънавий бойлик, қўлёзма асарлар дунё кутубхона фонди ва музейларига тарқалиб кетган. Жаҳондаги бирорта машҳур кутубхона йўқки, у ерда халқимизнинг тарихи ва адабиётига тегишли қўлёзма асар бўлмасин. Британия музейи, Париж Миллий кутубхонаси, Оксфорд, Кэмбриж кутубхоналари, Голландия, Германия, Испания, Италия, Миср, Туркия, Эрон, Ҳиндистондаги кутубхоналарда кўплаб алломаларимиз асарларининг …

Ҳаётда турли мафкура ва маслаклар ўртасидаги зиддият ва қарама-қаршиликлар тугамас экан. Бунинг оқибатида ўзаро келишмовчилик, нотинчликлар юзага келади. Тарихга назар ташланса, ҳамма даврда ҳам давлатнинг ривожланиши, тараққий топиши жамиятнинг фаровон ва осойишта ҳаёт кечиришига боғлиқлиги аён бўлади. Шунинг учун ҳам Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадиси шарифларида тинчлик-хотиржамлик энг катта неъмат …

Дунё тарихига теран назар ташласак, ҳар қандай кўнгилсиз воқеа-ҳодиса замирида, албатта, фитналар уюштирилганига гувоҳ бўламиз. Одам алайҳиссалом давридан то Расули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам замонларигача, саодат асридан бугунги кунгача кузатилган ҳар қандай уруш, қирғинбарот жанглар, қонли тўқнашувларга фитналар сабаб бўлганини ҳеч ким инкор эта олмайди. Ҳазрати Умар ва ҳазрати …

Тарихдан маълумки, IX-XII асрлар ислом оламида илм-фан юксак даражада ривожланган. Шу боис бу асрлар илм-фан ривожининг олтин даври – Ислом Ренессанси деб эътироф этилган. Айнан ўша пайтлар давлат юритишдаги сиёсат тубдан ўзгариши билан бирга, илм-фаннинг турли соҳаларида юксак чўққилар забт этилган. Айниқса, тилшунослик, математика, астрономия, кимё, тиббиёт, ҳуқуқ, геодезия, география …

18 декабрь – Халқаро араб тили куни Жаҳон тилларидан бири ҳисобланган араб тили инсоният тамаддунида, илм-фан тараққиётида муҳим аҳамият касб этган. Бу тилда яратилган илмий асарлар кўплаб ихтироларга, кашфиётларга сабаб бўлган. Бу тил фақатгина араб диёрлари аҳолисининг мулоқот воситаси бўлибгина қолмай, бутун дунё мусулмонларининг ҳам умумий тилидир. Чунки, мусулмонларнинг муқаддас …

Дин – арабча сўз бўлиб, “эътиқодга эҳтиёжли ҳар бир инсоннинг талабини қондиришни ўзида мужассам этувчи” деган маънони англатади. Ислом динининг ақидавий асоси Аллоҳ таолога, пайғамбарларга, фаришталарга, муқаддас китобларга, охиратга, барча яхшилик ва ёмонлик Яратганнинг иродаси билан бўлишига ишонмоқдир. Мутлақ олганда, дин эзгулик манбаи ҳисобланади. Аммо соф исломий эътиқод нотўғри талқин …