МАҚОЛАЛАР

Дин – арабча сўз бўлиб, “эътиқодга эҳтиёжли ҳар бир инсоннинг талабини қондиришни ўзида мужассам этувчи” деган маънони англатади. Ислом динининг ақидавий асоси Аллоҳ таолога, пайғамбарларга, фаришталарга, муқаддас китобларга, охиратга, барча яхшилик ва ёмонлик Яратганнинг иродаси билан бўлишига ишонмоқдир. Мутлақ олганда, дин эзгулик манбаи ҳисобланади. Аммо соф исломий эътиқод нотўғри талқин …

“Барча инсонлар ҳазрати Одам алайҳиссаломнинг фарзандларидирлар. Одам эса тупроқдан яратилган”[1] жумласидан шундай хулосага келсак бўладики, ислом динининг инсонларга муносабати ва уларни баҳолашда ирқнинг ва ирқчиликнинг аҳамияти йўқ. Бу борада Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилган: “Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир”[2]. Яъни, устунлик ва юксаклик бошқа нарсада эмас, тақводадир. Киши …

Ўзбек халқининг узоқ йиллик қадриятлари ва анъаналарини ўзида акс эттирган айрим тўй, оилавий тантана, маърака ва маросимларни яқин инсонлар, дўсту биродарлар иштирокида зўр хурсандчилик билан нишонлаш анъаналари мавжуд.  Албатта бундай жамоавий тадбирлар инсонлар ўртасида ҳамжиҳатликнинг, қариндошлар орасида силайи раҳимнинг зиёда бўлишига, жамиятда ижтимоий барқарорликнинг мустаҳкамланишига хизмат қилади. Бироқ сўнгги йилларда …

Ким имоннинг олти рукнини қалби билан тасдиқлаб, тили билан иқрор бўлса, у ҳақиқий мўминдир. Аллоҳ таоло: ﴿أأُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا﴾   “Ана ўшалар ҳақиқий мўминлардир”[1], деган. Ҳеч бир мўмин “Иншааллоҳ, мен мўминман” дейиши жоиз эмас. Бу худди “Иншааллоҳ (Худо хоҳласа) мен тирикман ёки иншааллоҳ мен ёш йигитман”, дейиш жоиз бўлмаганига …

Садақаи жория – инсон вафотидан кейин ҳам узлуксиз ажру савоби етиб турадиган эзгу амалдир. Бошқача айтганда, киши бу дунёни тарк этганидан кейин ҳам номаи аъмолига савоб ёзилиб туришига сабаб бўладиган ўзига хос инвестиция. Садақаи жориянинг фазилати ва аҳамияти кўплаб ҳадисларда зикр қилинган. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ …

Чингизхон бошлиқ Мўғул империяси тарихи жаҳон халқлари тарихида ҳам муҳим ўрин тутади. Ўтган саккиз аср мобайнида мўғулшунос, номадолог (кўч-манчишунос), шарқшунос ва тарихчи олимлар диққат марказида бўлган мўғуллар тарихининг турли жиҳатлари ҳақида хориж ва маҳаллий тадқиқотчилар томонидан изланишлар амалга оширилган. Шунга қарамасдан, бу даврда минтақадаги этник ҳолат, мўғуллар қўшинининг этник таркиби …

Ислом оламида кўп асрлардан буён фаолият юритиб келаётган ҳанафий, шофеъий, ҳанбалий ва моликий мазҳабларининг ҳақ эканига мусулмон олимлари ижмо қилган. Улар мазкур мазҳабларнинг фатволари Қуръон ва суннатга таянишини бир овоздан тасдиқлаган. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизларга икки нарсани қолдиряпман. Уларни маҳкам тутсангиз, ҳаргиз адашмайсиз. Бири Аллоҳнинг китоби, иккинчиси менинг суннатимдир», …

Инсониятнинг пайдо бўлишидан буён ҳаётнинг бир ҳақиқати сифатида мавжуд бўлган ногиронлик ҳолати айрим эътиқод ва жамиятларда шахснинг камчилиги ва нуқсони сифатида қабул қилинган, баъзи ҳолларда жамиятдан изоляция қилиниб, ногироннинг янада қийин шарт-шароитларда ҳаёт кечиришга сабаб бўлган. Аммо бунинг акси ўлароқ ислом дини ҳам жамият ҳаётида, ҳам диний ҳаёт қоидалари доирасида …

Марказий Осиё тарихи қадим тарихга эга минтақа ҳисобланади. Минтақа тарихига доир маълумотлар юнон-рим, арман, форс, паҳлавий, ҳинд, элам, хитой, туркий, бақтрий, арабий тилли кўплаб манбаларда етиб келган. Ушбу манбаларнинг катта қисми Марказий Осиё халқлари муҳитидан ташқарида ёки бир неча асрлар кейин ёзилган. Шу боис, Марказий Осиё, хусусан, Ўзбекистон халқлари тарихини …

(Бир ҳадис шарҳи) Динимиз инсон шахсиятини шакллантиришда ақлга таяниш, одамларга кўр-кўрона тақлид қилмаслик, ҳар бир чақириққа эргашиб кетавермай мулоҳаза билан иш кўришни муҳим омиллардан деб билади.  عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ «‏ لاَ تَكُونُوا إِمَّعَةً تَقُولُونَ إِنْ أَحْسَنَ النَّاسُ أَحْسَنَّا وَإِنْ ظَلَمُوا ظَلَمْنَا وَلَكِنْ وَطِّنُوا …