МАҚОЛАЛАР

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим Варроқ айтганлар: «Мен Сулайм ибн Мужоҳиддан эшитдим. У киши Абул Азҳарнинг: “Самарқандда ҳадис талабида юрган тўрт юз нафар олим бор эди. Улар Бухорийни чалкаштириш мақсадида етти кун бир жойга тўпланиб, шомликлар санадини ироқликлар санадига, яманликлар санадини ҳарамайнликлар санадига киритдилар. Имом Бухорий ҳаммасини эшитиб, бирор санаднинг …

Еттинчи дарс. Мутолаа, такрорлаш ва мунозара одоби Эй ўғлим! Ўзинг учун яхшиликни истасанг, дарсингни ёлғиз мутолаа қилма. Ўқувчилар орасидан ўқишда сенга ҳамроҳлик қиладиган, тушунишга ёрдам берадиган дўстлар танлаб ол. Бирор мавзу устида бош қотириб ўзингча уни тушунгандек бўлсанг, шу билан кифояланиб китобни қўлингдан ташлама. Балки, шеригинг билан бирга дарсни мустаҳкамлаб …

   Ҳофиз Абу Аҳмад Абдуллоҳ ибн Адий айтганлар: «Бир қанча шайхлардан эшитишимча, ҳадис илмининг пешволари Муҳаммад ибн Исмоил Бухорийнинг Бағдодга келганларини эшитиб, у кишининг ҳузурларига йиғилишибди. Улар имом Бухорийни синаш учун юзта ҳадисни ўн кишига матн ва санадларини алмаштириб, бир санадни бошқа матнга, матнни эса бошқа санадга қўйиб ёдлатишган эканлар. …

Қурбон ҳайити мусулмонлар учун икки байрамдан бири (иккинчиси эса Рамазон ҳайити) ҳисобланади. Арафот куни вуқуф (Арофатда туриш) тугаганидан кейин шом азони билан зулҳижжа ойининг ўнинчи кунига тўғри келади. Ҳожиларнинг Арофатдаги мавқифда туриши ҳажнинг энг муҳим маносик (амал)ларидандир. Қурбон ҳайити Зулҳижжа ойининг ўн учинчи кунида тугайди. Бу байрам Иброҳим алайҳиссаломнинг Аллоҳнинг …

Мусулмон киши ҳар доим ўзини Аллоҳ таоло қайтарган ишлардан тийиб, буюрган ишларни бажаришга ҳаракат қилиб яшаши лозим. Бундай амалларга аҳд қилмоғи уни ислом дини чегарасида тутиб турувчи омил ҳисобланади. Қуйида Имом Бухорий томонидан “Саҳиҳул Бухорий”да келтирилган ана шундай омиллардан бири – мўъминлар байъати ҳақида сўз юритамиз: 6705 – 7055 – …

Бир ҳадис шарҳи Силаи раҳм ва яхшилик исломнинг гўзал ахлоқларидан бўлиб, уни одамлар қалбига сингдирган ва шу хислат устида тарбиялаб келган. Бу муносабат ва эзгулик фақат мусулмонлар билан чегараланиб қолмай, ғайри мусулмонни ҳам, айниқса, қариндошлик алоқаси борларни ҳам қамраб олган. عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ رضى الله عنهما قَالَتْ قَدِمَتْ …

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим Варроқ айтганлар: «Ҳошид ибн Исмоил ва яна бир кишининг: “Абу Абдуллоҳ Бухорий йигитлик чоғлари биз билан бирга Басра шайхларининг дарсларига қатнардилар. Бир неча кун ўтса-да, бирор нарса ёзмадилар. У кишидан: “Сен биз билан қатнайсану, лекин ҳеч нарса ёзмайсан, нима қиласан ўзи?”    деб сўрардик. Орадан ўн …

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Нажм ибн Фузайлнинг: “Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни тушимда кўрдим. У зот гўё юриб кетаётгандилар. Муҳаммад ибн Исмоил у кишининг ортларидан бораётган эдилар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам оёқларини кўтараётган жойга (изларига) Бухорий оёқларини қўярдилар”, – деганларини эшитдим».     Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Имом Бухорийнинг: …

Ақлнинг вазифасини билиш зарур. Чунки Аллоҳ таоло инсонда ақлни беҳудага яратмаган. Аллоҳ таоло: “Батаҳқиқ, қулоқ, кўз ва қалбнинг ҳар бири сўралувчи нарсага айланди”[1], деган. Инсон ушбу уч нарсани нима мақсадда ишлатгани ҳақида сўралади. Яна Аллоҳ таоло: “Улар учун қалблар бор-у, англамайдилар. Улар учун кўзлар бор-у, кўрмайдилар. Улар учун қулоқлар бор-у, …

Бир ҳадис шарҳи Ҳаёт инсонга Аллоҳ таоло томонидан инъом этилган улуғ неъматдир. У чегараланган бўлиб, маълум йиллардан иборат. Шу сабабли, ҳар бир ақл эгаси уни чиройли ва мазмунли ўтказиши лозим. Ақлли инсон бу дунёга нима учун келганини тафаккур қилиб, ҳаётини тўғри йўлга қўйишга ҳаракат қилади. Ҳаром амаллардан сақланиб, ҳалол ва …