МАҚОЛАЛАР

Бир ҳадис шарҳи Имом Бухорийнинг шоҳ асари бўлмиш “Саҳиҳул Бухорий” тўпламидаги ҳадислар ҳаётнинг барча жабҳаларини қамраб олади. Ўзи яхши кўрган нарсани дўстига ҳам раво кўриш ҳақидаги ривоятлар шулар жумласидандир. Уламолар шундай ҳадиси шарифлардан бирини қандай шарҳлагани ва унда баён этилган ҳақиқий мўминга тегишли масалаларни кўриб чиқсак. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят …

Қуръони каримда дин ишларидан айримлари очиқ-ойдин баён қилинган бўлса, айримлари Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳадислари орқали ёритиб берилган. Аллоҳ таоло: “Сизга эса одамларга нозил қилинган (маълумотлар)ни баён (тафсир) қилиб беришингиз учун ва тафаккур қилсинлар, деб бу зикрни (Қуръонни) нозил қилдик” (Наҳл сураси, 44-оят), деб таъкидлаган. Демак, Қуръони каримни Аллоҳ таоло ирода қилганидек …

Бир ҳадис шарҳи Ислом одамлар ҳаёти гўзал, жамият тинч-осойишта бўлиши учун муайян чегараларни белгилаган. Бу чекловларни бузганлар атрофдагиларга салбий таъсир ўтказиши баробарида, ўзига ҳам зулм қилган бўлади. Чегарани бузмасликнинг энг яхши йўли эса унга яқин йўламасликдир. Бунинг таърифини Пайғамбар алайҳиссалом чиройли тарзда келтирганлар. عَنْ عَامِرٍ قَالَ: سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ …

Бир ҳадис шарҳи Ўзбек халқи азалдан меҳмондўстлиги, ширинсўзлиги ва самимияти билан машҳур. Қайси бир хонадонга кирманг, уй соҳиби таниса-танимаса бир пиёла чой таклиф қилади. Халқ орасида “Меҳмон – отангдек улуғ” деган ҳикматли сўз ҳам бежиз айтилмаган. Бунинг замирида улкан маъно яширинган. Алломаларимизнинг ҳадис илмига доир асарларини мутолаа қилганда меҳмонни иззат-икром …

Бир ҳадис шарҳи Ростгўйлик энг улуғ хулқ ва қадри баланд хислатлардан биридир. У дунё-ю охиратда саодат ва нажотга эришиш воситаларидан ҳисобланади. Ростгўйликнинг аҳамияти, юксак даражаси ва таъсирининг катталиги туфайли Аллоҳ таоло бандаларни унга ундади ва: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾ “Эй имон келтирганлар! Аллоҳдан қўрқингиз ва …

АВВАЛГИ ДИНЛАРДАГИ ҒУЛУВ Динда чуқур кетиш мусулмонлар орасида турлича бўлганидек, аввалги динларда ҳам турлича бўлган ва Қуръони каримда ўтган умматларни динда чуқур кетиб, амалларни бажаришда муболаға қилиши таъқиқлангани очиқ-ойдин баён қилинган. ﴿ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا …

Ўн иккинчи дарс. Ростгўйликнинг фазилати. Эй ўғлим! Мусулмон киши ихлосманд ва тақводор бўлиши билан бир қаторда ростгўй бўлиши ҳам лозим. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай дейди: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾ “Эй иймон келтирганлар! Аллоҳдан қўрқингиз ва (иймонда) содиқ кишилар билан бирга бўлингиз!”[1] Аллоҳ таолонинг бу амрида …

Алишер Навоий маънавий меросида илгари сурилган комил инсон концепциясида илму маърифат, таълим-тарбия масалалари тарғиби устувор аҳамият касб этади. Мутафаккир жамият тараққиётида мазкур соҳалар ривожи муҳим ўрин  тутишини яхши англаган ва асарларида бунга кўп бора тўхталган. Жумладан, «Саодатманд агар олим бўлса, нодонлар сўзи анга мужиби ибрат ва эътибор; бесаодат жоҳил бўлса, …

Аввалроқ Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳнинг Мичиган кутубхонасида (АҚШ) сақланаётган “Ал-Жомеъ ас-саҳиҳ” асарининг биринчи ва икки нусхаси билан танишган эдик. Қуйида ушбу асарнинг учинчи нусхаси ҳақида қисқача маълумот бериб ўтамиз. Китобнинг бу нусхаси ҳам “Ваҳийнинг бошланиш китоби” бобидаги 1-ҳадисдан бошланиб, “Дуолар китоби” бобидаги 7563-ҳадис билан ниҳояланган. Китоб тўлиқ ҳолатда, яхши сақланган. …

Бир ҳадис шарҳи Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам озга қаноат қиладиган энг зоҳид зот бўлганлар. Аллоҳ берган барча мол-мулкларини Аллоҳнинг йўлида фақир ва муҳтожларга эҳсон қилиб юборардилар.  عَنْ أَنَسٍ رضى الله عنه قَالَ وَلَقَدْ رَهَنَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم دِرْعَهُ بِشَعِيرٍ، وَمَشَيْتُ إِلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم بِخُبْزِ شَعِيرٍ …