Усул ул-фиқҳ фани далиллар ва ҳукмларга оид фан бўлгани боис, бу илмни тўлақонли англаш кишидан катта моҳирликни талаб қилганлиги сабабидан бу фанга оид асарларни мужтаҳид уламоларгина ёзишган. Маълумки, ҳанафий мазҳаби бўйича усул ал-фиқҳ илми Мовароуннаҳрда бир неча босқичларда ривожланган. Фахр ул-ислом Баздавий ва Шамсул-аимма Сарахсийлар ҳанафий мазҳабининг бу илмни энг …
БатафсилЭШИТГАН НАРСАСИНИ ГАПИРАВЕРИШИ КИШИНИНГ ГУНОҲКОР БЎЛИШИГА КИФОЯ
Инсон бу дунёда жисмонан соғлом бўлиб яшаши учун сув ва ҳавога қанчалик муҳтож бўлса, маънан миллий қадриятларга, маърифатга шунчалик эҳтиёж сезади. Бу қадриятларнинг, маърифатнинг илдизи Ислом таълимоти билан суғорилган бўлса, икки карра саодатдир! Аксинча бўлса, қашшоқликдан бошқа нарса эмас. Сўнгги пайтларда интернет сайтларида, ижтимоий тармоқларда, босма нашрларда тарқатилаётган хабарлар, мақолаларни ўқиб, кишининг ҳайрати ошади. «Ўргимчак тўри» шунчалар ривожландики, фикрингиз бўғзингиздан товуш бўлиб чиқар-чиқмас, бутун дунёга тарқалиб кетяпти. Бу – яхши, …
БатафсилАЛИХОНТЎРА СОҒУНИЙНИНГ ИЛМИЙ МЕРОСИНИ ЎРГАНИШДАГИ ИЛМИЙ ЁНДАШУВЛАР
Алихонтўра Соғунийнинг ҳаёт йўли, олиб борган фаолиятлари ва асарлари хусусидаги маълумотлар бир қанча илмий ишларда мавжуд бўлиб, шулардан дастлабки тўлиқ маълумотлар унинг ўғли Қутлуғхон Шокиров – Эдиқут томонидан берилган. У 1992 йил “Шарқ юлдузи” журналида нашр этилган “Икки Туркистон ғурури” номли мақоласи орқали отаси ҳақида кенг жамоатчиликка маълумот бера бошлаган[1]. …
БатафсилАБДУЛҲАЙ ЛАКНАВИЙНИНГ ИЛМИЙ ФАОЛИЯТИ
Ҳар бир олимнинг қадри асосан унинг илмий мероси билан баҳоланади. Уламолар бутун умрини бағишлаган бу қадрлилик довони икки қиррада намоён бўлади. Улар машаққат ва қадр-қийматда бири иккинчисидан оз эмас. Биринчиси инсонлар асрлар оша фойдаланиши учун ёзилган асарлар бўлса, иккинчиси ислом одоблари билан тарбияланган, илм пухта ўргатилган, олимнинг шахсий ҳаётида чуқур …
БатафсилҲИЖРИЙ IV АСРДА ҚАНДАЙ ҲАДИС КИТОБЛАРИ ЁЗИЛГАН?
Ҳижрий учинчи аср умумисломий, хусусан, сунний илмларни китобга туширишнинг олтин даври ҳисобланади. IV асрдаги ҳадис илми уламолари, табиийки, суннат ва унинг илмларига хизмат қилишда ўзидан олдинги алломаларга эргашган. Шунинг учун ҳам улар саҳиҳ ҳадисларни тахриж қилишда икки “Саҳиҳ”, яъни Имом Бухорий ва Имом Муслимнинг шоҳ асарларидан фойдаланган. Бундай тахриж асарларига …
БатафсилМУТААССИБЛИК ТАЪРИФИ ВА УНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ
Сўнги йилларда содир бўлаётган дин билан боғлиқ бўлган воқеалар соҳа мутахассисларини мутаассиблик, радикализм ва ақидапарастлик каби замонавий дунё тартибини издан чиқариши билан ажралиб турадиган диний-ижтимоий ҳодисалар устида изланишлар олиб боришга мажбур қилмоқда. Мутаассиблик ҳодисаси турли шаклларда жамият ҳаётининг барча жабҳаларида намоён бўлиб келганлиги сабабли ҳар доим файласуфлар, диний мутафаккирлар, социологлар, …
БатафсилМАЗҲАБСИЗЛИК – МУСУЛМОНЛАР БИРЛИГИГА УЛКАН ТАҲДИД
ХХ аср сўнггида мусулмон оламида ислом ниқоби остидаги ақидапарастлик гуруҳларидан ташқари яна бир таҳдиднинг янги қатлами намоён бўлди. У ҳам бўлса мазҳабсизликка чақирувчилар тоифасидир. Ҳаракат тарафдорларининг даъвосича, Исломда унга эътиқод қилувчи шахс учун суннийликдаги тўрт ёки ундан бошқа фиқҳий мазҳабларнинг бирига эргашишлик шарт қилинмаган. Агар мусулмон шахс, бирор шаръий масалада …
БатафсилМУҲАММАД АЛ-МУЪИЗЗИЙНИНГ “ТАСРИФ УЛ-АФ’ОЛ” АСАРИ САРФ ИЛМИ БЎЙИЧА МУҲИМ МАНБА
Маълумки, Мовароуннаҳр минтақасидан араб тили ва унинг грамматикасини чуқур тадқиқ қилган ва дунёга машҳур асарлар яратган кўплаб олимлар етишиб чиққан. Мазкур олимларнинг илмий меросини ўрганиш, сарф ва наҳв бўйича давримизга қадар етиб келган асарларини тадқиқ этиш ҳозирги куннинг долзарб масалаларидан бири ҳисобланади. Шундай олимлардан бири Муҳаммад ибн Аби ал-Қосим …
БатафсилНАҚШБАНДИЯ-МУЖАДДИДИЯ ТАРИХИНИ ЎРГАНИШНИНГ МУҲИМ МАНБАСИ
XVIII-XIX асрларда Марказий Осиёда нақшбандия-мужаддидия тариқати тарихига оид манбаларни ўрганиш бугунги кунда тасаввуфшунослик тадқиқотларида муҳим аҳамият касб этади. Бу борада юртимиз олимлари[1] ва хорижлик тадқиқотчилар[2] кўплаб изланишлар олиб борган. Тадқиқотларда талай манбалар[3] илмий муомалага жалб этилган. Шундай бўлса-да, ўша давр тарихига доир қатор манбалар ҳали-ҳануз ўз тадқиқотчиларини кутиб турибди. Шундай …
Батафсил“УМДАТУЛ ҚОРИЙ” АСАРИНИНГ ЁЗИЛИШ УСЛУБИ
Бадриддин Айний – буюк имомларнинг имоми, ўз асрининг ҳуффоз шайхи, фақиҳ. Тақводор, қозиюл қуззот, шайхулислом Бадриддин Абу Муҳаммад Маҳмуд ибн Аҳмад ибн Мусо ибн Аҳмад ибн Ҳусайн ибн Юсуф ибн Маҳмуд Ҳалабий асли Айнатобийда[1] 762 ҳижрий сана рамазон ойининг 17 кунида[2] таваллуд топган ва ўша ерда улғайган. Сўнг Қоҳирага кўчиб …
Батафсил