МАҚОЛАЛАР

Бир ҳадис шарҳи Ислом келиши билан жоҳилият давридаги қабиҳ одатлар таг-томири билан йўқ қилинди. Жумладан, динимизда қиз болаларга яхши муносабатда бўлиш буюрилди. Уларни тириклайин кўмиш тақиқланди. Ислом одамлар қалбига меҳр-шафқат ва раҳмдиллик уруғини сепди. Болаларга, айниқса, қизларга ғамхўрлик ва чиройли тарбия берганларга Қиёматда улкан яхшиликлар ваъда қилинди.    حَدَّثَنَا أَبُو …

Тўққизинчи дарс. Йиғинларда иштирок этиш ва гапириш одоби Эй ўғлим! Одамлар олдидан ўтсанг, суннат бўлган ва ҳаммага маълум сўз билан салом бер. Яъни “Ассалому алайкум”. Пайдо бўлган янгича саломларни беришдан тийил. Одамларнинг мажлисига изн бўлсагина кир. Балки улар бошқалар иштирок этишини истамай бирор иш устида маслаҳат қилаётгандир. Таклиф қилингунингча уларнинг …

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Имом Бухорийнинг: “Амр ибн Али Фаллоснинг шогирдлари мен билан бир ҳадис устида тортишдилар. Мен: “Унақа ҳадисни билмайман”, – дедим. Улар: “Бухорийнинг ҳам билмайдиган ҳадислари бор экан-да”, – деб хурсанд бўлиб, Амрнинг олдига бориб бу ҳақда хабар берганларида, у киши: “Муҳаммад ибн Исмоил билмайдиган ҳадис …

   Абу Жаъфар айтганлар: «Яҳё ибн Жаъфар Пайкандий Муҳаммад ибн Исмоилга: “Агар сиз бўлмаганингизда, Бухорода яшашимнинг маъноси қолмас эди”, – деганлар».    Умар ибн Ҳафс Ашқар айтганлар: «Абдоннинг Муҳаммад ибн Исмоилни қўллари билан кўрсатиб: “Кўзим билан мана шу йигитдан кўра донороқни кўрмадим”, – деганларини эшитдим».    Солиҳ ибн Мисмор Марвазий …

Бир ҳадис шарҳи  Аллоҳ таоло инсонни пок ҳолатда яшашга буюрган. Бунда энг аввало қалб, бадан, либос ҳамда яшаётган  манзилимиз тоза-озода бўлиши талаб этилади. Бу борада оят ва ҳадислар ҳам жуда кўп. Фиқҳ илмига доир асарларнинг биринчи боби ҳам покликка бағишланган. Қуръони каримда Аллоҳ таоло покиза бандаларни яхши кўриши ҳақида бундай …

   Абу Жаъфар айтганлар: «Менга ўртоқларимдан бири: “Абу Абдуллоҳ Бухорий Абу Исҳоқ Сурморийнинг зиёратларига бордилар. У кишининг ҳузурларидан чиққач, Абу Исҳоқ: “Кимки ҳақиқий ва ростгўй фақиҳни кўрмоқчи бўлса, мана шу одамга қарасин”, – дедилар. Имом Бухорий кирганларида у кишини ёнларига ўтқаздилар”, – деди».    Абу Жаъфар айтганлар: «Дўстларимдан бирининг: “Муҳаммад …

Бир ҳадис шарҳи  Ислом гўзал, чиройли дин. Шунинг учун мусулмонлик чиройли бўлиши, гўзал ахлоққа қурилган бўлиши керак. Ҳадиси шарифга кўра киши амалини ихлос ва ҳусни хулқ ила бажарадиган бўлса, унга бериладиган савоб кўпайтириб ёзилади. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ صلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: « إِذَا أَحْسَنَ أَحَدُكُمْ إِسْلَامَهُ فَكُلُّ …

   Абу Жаъфар Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Дўстларимдан бири: “Муҳаммад ибн Саломнинг ҳузурларида эдим. Муҳаммад ибн Исмоил кириб келдилар. Чиқиб кетганларидан сўнг Муҳаммад ибн Салом: “Шу бола қачон ҳузуримга кирса саросимага тушаман. Ҳадис ва бошқа илмлар менда чалкашиб кетади. Чиқиб кетгунига қадар қўрқиб тураман”, – дедилар”, деб айтдилар».    …

Валий сўзи луғатда “яқин киши”, “дўст” каби маъноларни билдириб, кўплик шакли “авлиё” бўлади. Истилоҳда эса имкон қадар Аллоҳ таолони танигувчи, тоатларда бардавом бўлувчи, ёмонликлардан сақланувчи, шаҳватларга берилишдан ўзини олиб қочувчи, дунёдан юз ўгирувчи, охиратга юзланувчи ва доимий равишда Раббининг зикрида бўлувчи зот валий дейилади[1]. Каромат сўзи эса луғатда “иззат-икром”, “қадр-қиммат”, …

   Муҳаммад ибн Абу Ҳотим айтганлар: «Шошда Абдуллоҳ ибн Абу Ароба замонларида Абу Бакр Мадинийнинг: “Найсобурда Исҳоқ ибн Роҳавайҳнинг ҳузурларида эдик. Абу Абдуллоҳ ҳам ўша мажлисда бор эдилар. Исҳоқ бир ҳадисни айтдилар. Унда саҳобадан кейин Ато Кайхароний деган одам зикр қилинди. Исҳоқ: “Эй Абу Абдуллоҳ, Кайхарон нима?”   деб сўрадилар. Имом …