Home / МАҚОЛАЛАР (page 121)

МАҚОЛАЛАР

Исломда саёҳат одоблари

Аллоҳ таолога беадад шукрлар бўлсинки, она юртимиз Ўзбекистон тинчлик ва омонлик диёридир. Бу юртда яшаётган ҳар бир фуқаро ўз уйида худди бешикда ётгандек тинч ва хотиржам яшамоқда. Миллатлараро ва динлараро бағрикенглик борасида диёримиз ҳаммага ўрнак бўлишга арзигулик диёрдир. Бу юртнинг фуқаролари ҳеч қандай қўрқув ва хавотирларсиз ўз уйини ташлаб узоқ …

Батафсил

Маҳмуд Қошғарийнинг улуғ туҳфаси – “Девону луғотит турк”

Биз сўз юритаётган ушбу улуғ зотнинг тўлиқ исми шарифлари Маҳмуд ибн Ҳусайн ибн Муҳаммад Қошғарийдир. Ул зот ўз давридаги туркий тил ва араб тилига баҳо бериб, “Араб тили ва туркий тил, худди пойга қилиб чопаётган икки улоқчи от сингаридир” – деб ёзганлар[1]. Дарақиқат, “Девону луғотит турк” (ديوان لغات الترك‎) дек …

Батафсил

Дин—охирги масала эмас!

Диний бағрикенглик нима? Радикализм қаердан пайдо бўлади? Миллатлараро тотувлик жамият учун нечоғлиқ муҳим? Виждон эркинлигисиз ҳам яшаш мумкинми? Бу каби нозик саволларга жавоб бериш, тўғри жавоб бериш осон эмас. Боиси, жавоблар чуқур мулоҳаза ва асосга эга бўлмагунича саволлар қайта-қайта туғилаверади. Бошқа томондан, Ўзбекистон шароитида бағрикенглик, тотувлик, эркинлик ҳақида гапирмасликнинг иложи …

Батафсил

Ислом илмлари орасида фиқҳнинг аҳамияти

Исломий илмлар Аллоҳнинг каломи ‒ Қуръони каримга асосланган ва у билан бевосита боғлиқ илмлардир. Маълумки, тафсир, ҳадис, фиқҳ, калом ва бошқа илмлар исломий илмлар сирасига киради. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларида ушбу илмлар умумий кўринишда бўлган. Кейинги даврларда эса алоҳида фан сифатида тармоқларга ажрала бошлаган. Ушбу илмлар орасида тафсир илми …

Батафсил

Тўй – бир кунлик, “жароҳати” бир умр тузалмаяпти

Долзарб мавзу Бир ҳолатни барчамиз кузатганмиз: қўнғиз ўзидан бир неча баробар катта гувалакни тепаликка олиб чиқишга чиранади. Минг бир машаққат билан суриб кетилаётган гувалак охир-оқибат ортга юмалаб, қўнғизни босиб қолади. Жонивор ҳалок бўлмаса-да, оёғидан, “қўли”дан айрилиши ёки ногирон бўлиб қолиши мумкин. Бу бироз қўполроқ ўхшатиш бўлсада, аммо бугун тўйларда урчиётган …

Батафсил

Соғлом фарзанд – юрт келажаги

Ер юзида эртанги куни, фарзандлари келажаги ҳақида қайғурмайдиган бирор халқ бўлмаса керак. Бизнинг болажон халқимиз ҳам ўзи емаганини, ўзи киймаганини боласига дея олиб қўяди ва уларнинг ҳақларига танисиҳатлик тилаб, келажаги порлоқ бўлсин, дея дуолар қилади. Динимиз таълимотида ҳам фарзанд ҳаётимиз мазмуни ва зийнати эканлиги, унинг тарбияси ва уни соғлом ҳамда …

Батафсил

Тафриқа – кулфат

Аллоҳ таоло инсонларни бир ота ва бир онадан пайдо қилиб, уларни Ер юзи бўйлаб турли хил миллат ва элатлар шаклида тарқатиб юборди. Инсонларнинг бу каби хилма-хиллиги фитрий бўлиб, Аллоҳ таоло уни илоҳий ҳикмат ила жорий қилди. Яъни, бу бўлиниш ажралиш учун эмас балки, бирлашиш ва ўзаро яқинлашиш учун эканлигини Қуръони …

Батафсил

Бола азиз — одоби ундан азиз

Халқимиз азалдан ўзининг болажонлиги, оилапарварлиги билан ажралиб туради. Албатта, фарзандга меҳр қўйиш, қорнини тўқ, устини бут қилиш ўз йўли билан, лекин уларни ёшлик чоғидан бошлаб таълим-тарбияли, ахлоқ-одобли, юксак маънавиятли қилиб вояга етказиш биз учун доимо муҳим аҳамият касб этади. Ҳар бир ота-она фарзандига тарбия-одоб берар экан, энг аввало саломлашишни ўргатсин. …

Батафсил

Имом Бухорийнинг ижтиҳоди ва фиқҳининг ўрни

Ижтиҳод луғатда тиришиш, саъй ҳаракатни билдиради. Яъни бор тоқат ва имкониятни бирор ишни бажариш ёки бирор мақсадга эришиш учун ишлатилади. “Ижтиҳод” фиқҳий атама сифатида фақиҳ томонидан ижтиҳод даражасида илми бор кишиларнинг мавжуд имкониятни амалий ҳукмларни тафсилий далиллар, яъни асосий манбалардан чиқариб олиш учун ишлатиш ёки шариат ҳукмларини қиёс орқали Қуръон …

Батафсил

Қуръони каримнинг жамланиши ва сура-оятлар тартиби

Маълумки, Қуръони карим оятлари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга инсонларнинг эҳтиёжларига қараб Жаброил алайҳиссалом орқали йигирма уч йил давомида кетма-кетликда туширилган. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлик вақтларида, яна ваҳий тушиб қолар, деган умидда Қуръон жамланиб, китоб шаклига келтирилмаган. У зотнинг вафотларидан кейин Қуръон кишиларнинг қалбида ва ёзган нарсаларида қолди. Муҳаммад …

Батафсил