МАҚОЛАЛАР

Инсоннинг ақлий кашфиёти, интеллектуал салоҳияти юқори даражага етган глобал даврни рақамлашган дунё бошқармоқда. Аммо башарият онг, дунёқараш, маънавий камолот, ахлоқий етуклик нуқтаи назаридан рақамлашган дунё билан тенглаша олмаяпти. Масалага тасаввуф таълимотининг энг тараққий этган даври – X-XII асрлар призмасидан қараладиган бўлса, инсоният келажаги маънавий қашшоқлик, фикрсизлик, ахлоқий тубанлик, нигилизм, геноцид …

Инсоннинг камолга етишида барча ижобий фазилатларнинг ўзига хос ўрни бор. Аммо улар ичида шукроналикнинг ўрни каттадир. Инсон Аллоҳ томонидан мукаррам қилиб яратилди, унга саноқсиз неъмат ва туганмас яхшилик берилди. Бу билан бошқа яратилган махлуқотлардан афзал қилинди. Шу билан бирга, Аллоҳ бандалар шукур қилса, уларга неъматларини зиёда қилишни ваъда қилди, итоат …

Мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар натижасида дунёга машҳур алломаларимиз маънавий меросини ўрганишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Биз аждодларимизнинг донишмандлик анъаналарига амал қилиб, уларнинг ғояларини теран англаган ҳолда ислоҳотларни амалга оширмоқдамиз. Бу йўлда улар яратган маънавий мерос  биз учун дастуруламал бўлиб хизмат қилиши шубҳасиздир. Зеро, Янги Ўзбекистон тараққиётининг бугунги босқичида улуғ аллома ва …

Бутун ислом оламида Имом Бухорийнинг “Саҳиҳул Бухорий” асари етиб бормаган макон йўқ. Имом Бухорийнинг ҳадис илмидаги буюк мақоми нафақат ислом уммати, балки бошқа дин вакиллари томонидан ҳам эътироф этилган. Имом Бухорийдан “Саҳиҳул Бухорий” асарини тўқсон мингдан зиёд ровийлар, муҳаддислар эшитиб, ривоят қилган. “Саҳиҳул Бухорий” асарининг ривоят қилиниши, сақланиши ва ўзгаришсиз …

Абдулазиз ибн Аҳмад ибн Наср ибн Солиҳ Ҳанафий Бухорий ал-Ҳалвоний (ваф. 448/1056-1057) ижтимоий-сиёсий фаолияти учун ҳанафийлар етакчиси («Раис ал-ҳанафийа») – «Шамс ал-Aимма» («Имомлар қуёши») [4:318] фахрий унвонига эга бўлган. Айтишларича, ушбу фақиҳ кўплаб табақот ва тарожим китобларида «Ҳалвоий» номи билан ҳам зикр қилинган, бошқаларида эса Шамсул Аимма Ҳалвоний деб номланган. …

Жаҳонда содир бўлаётган глобаллашув жараёнлари­да дин омилининг ўрни тобора ортиб бормоқда. Дунёга хавф солаётган экстремистик ва халқаро террористик фаолиятнинг аксар ҳолатларда дин ниқоби остида ҳаракатланаётгани масалага жиддий ёндашувни талаб қилади. Шу боис ҳам бугун дин ва унинг инсонпарварлик, эзгулик, тинчлик ғояларини дунёга етказиш муҳим аҳамият касб этмоқда. Ҳар бир мамлакатда …

Мустақилликнинг илк йилларида ислом динига қўйилган бир асрлик чеклов [4:252] барҳам топиб, эътиқод эркинлиги учун имконият кенгайди[32:176-177]. Ислом арконлари жамиятимиз кундалик ҳаётида татбиқ этила бошланди ва илмий-маърифий йўналишда ҳам кўплаб тадқиқотлар амалга оширилди. Ислом дини замирида вужудга келган тасаввуф таълимоти, асрлар давомида шаклланди ва тараққиёт босқичларидан ўтди [20:3]. Тасаввуф таълимотига …

Маълумки, хайрия ва ҳомийлик қадриятлари Ўзбекистон тарихининг турли даврларида турли кўринишларда акс этиб, ҳар хил ёндашувлар асосида шаклланиб келган. Ҳомийлик ва саховат кишилараро муносабатда бирданига пайдо бўлиб қолмаган. Улар инсон пайдо бўлганидан буён аста-секин, диалектик тарзда ривожланиб, муҳим инсоний қадрият даражасига кўтарилиб борган. Ҳомийлик ва сахийлик ўзбек менталитетининг таркибий қисми …

Яқинда ўтган асрнинг 40-йиллари охирида суратга олинган фильмдан лавҳа кўриб қолдим. Унда бир дастурхон атрофида миллатимиз вакиллари, асосий қисми қизлар бўлган даврада ҳамма пиво ичиб ўтирибди. Ҳаттоки қиз битта пивони қўлига олиб, иккинчисини отасига узатяпти. Бу лавҳа диёримиздаги худди одатдаги ҳаётий воқеалар сингари акс эттирилган. Аслида, бу ҳолни ўша даврнинг …